Matematik'teki FaRkLaR

- MİKROP KURAMSİ ile/||/<> MİASMA KURAMSİ

( Mikrop kuramı hastalıkların spesifik mikroorganizmalar tarafından oluştuğunu İLE miasma kuramı hastalıkların kötü hava ve kokulardan kaynaklandığını iddia eder. Mikrop kuramı bilimsel kanıta dayalı İLE miasma kuramı gözleme dayalı yanlış bir hipotezdir. Pasteur ve Koch mikrop kuramıni kanıtladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1860 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- MİKROP KURAMSİ ile/||/<> SPONTAN ÜREME KURAMSİ

( Mikrop kuramı hastalıkların mikroorganizmalar tarafından oluştuğunu İLE spontan üreme kuramı canlıların cansız maddeden kendiliğinden oluştuğunu savunur. Pasteur kuğu boyunlu balon deneyi ile spontan üremeyi çürüttü İLE mikropların havada ve çevrede bulunduğunu kanıtladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1862 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )

- MİKRORNA ile/||/<> UZUN KODLAMAYAN RNA

( MikroRNA kısa regülatör İLE uzun kodlamayan RNA uzun düzenleyici. )

( Formül: Short İLE long regulatory RNA )

- MİKROTÜBÜL ile/||/<> MİKROFİLAMENT

( Mikrotübül tübulin kalın İLE mikrofilament aktin ince. )

( Formül: 25nm İLE 7nm )

- MİKTAR/MİKDAR ile ADET

( Geometrik (büyüklük). [Atomik değildir.] [Sürekli parçalara ayrıldığından dolayı] İLE Aritmetik. )

- MİLİ-[Fr. < Lat.]

( Bir ölçü biriminin önüne getirildiğinde, bu birimi, bine bölen önek. [Simgesi: m] )

- MİLLER İNDİSLERİ İLE BRAVAİS ÖRGÜLERİ ile/||/<> KRİSTALOGRAFİ

( Kristal düzlem ve örgü tanımlamaları. )

( Formül: d_hkl = a/√(h²+k²+l²) )

- MİMARİ ARŞIN(/BİNA ARŞINI) ile/ve ÇARŞI ARŞINI ile/ve ENDAZE[Fars.]

( ... İLE/VE/||/<> Yaklaşık 68 santimetreye eşit olan uzunluk ölçüsü. | Bu uzunluk ölçüsüne göre ölçüm yapan, demirden, çelikten ya da tahtadan araç. | Bir kol boyu. Büyük bir adım genişliği. İLE/VE/||/<> 65 cm. boyunda bir uzunluk ölçüsü. | Ölçü. )

- MİNG ile
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( Bin sayısı.[1000] İLE ... )

- MİNİMAL GENOM İLE SENTETİK GENOM İLE XENOBİYOLOJİ ile/||/<> YAPAY YAŞAM

( Laboratuvarda yaratılan yaşam formları. )

( Formül: JCVI-syn3.0 (531kb) )

- MİNİMAL İLE SYNTHETİC İLE MİRROR ile/||/<> YAPAY GENOMLAR

( Tasarlanmış ve sentezlenmiş genomlar. )

( Formül: 473 temel gen )

- MİNİMAX İLE ALPHA-BETA İLE MCTS ile/||/<> OYUN AĞACI ARAMA

( Bilgisayar oyun stratejileri. )

( Formül: v = max(min(children)) )

- MİNİMUM[Lat.] vs. MAKSİMUM/MAXIMUM[Lat.]

( Bir şey için gerekli en küçük derece, nicelik. | Değişebilen bir niceliğin, varabileceği en küçük olan sınır. İLE Bir şey için gerekli, en büyük derece, nicelik. | Değişebilen bir niceliğin, varabileceği en yüksek olan sınır. )

- MİNKALE[Ar.] değil/yerine/= İLETKİ/AÇIÖLÇER

- MINKOWSKI DENKLEMİ: 1908

- MİNKOWSKİ İLE SCHWARZSCHİLD İLE KERR İLE REİSSNER ile/||/<> UZAYZAMAN METRİKLERİ

( Farklı uzayzaman geometrileri. )

( Formül: ds² = -c²dt² + dr² + r²dΩ² )

- MİRNA İLE SİRNA İLE LNCRNA İLE CİRCRNA ile/||/<> NON-CODİNG RNA

( Kodlamayan RNA türleri. )

( Formül: 21-23 nt (miRNA) )

- MİSEL İLE VEZİKÜL İLE EMÜLSİYON ile/||/<> KOLLOİD YAPILAR

( Surfaktant organize yapıları. )

( Formül: CMC: Kritik misel derişimi )

- MİSEL ile/||/<> VEZİÜL

( Misel tek tabakalı küre İLE veziül çift tabakalı kabarcık. )

( Formül: Surfaktan İLE lipit )

- MİSL/MİSİL[Ar.] değil/yerine/= KAT

( Eş, benzer. | Miktar. | Kat. )

- MİSLİ değil/yerine/= KATI

( Sayı, tartı ve ölçü ile belirlenebilen. )

- MİTOKONDRİ ile/||/<> KLOROPLAST

( Mitokondri ATP üretir İLE kloroplast fotosentez yapar )

( Formül: Solunum İLE fotosentez )

( Lynn Margulis tarafından 1967 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1938-2011) (Ülke: ABD) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Endosimbiyotik teori) )

- MİTOS ile/||/<> LOGOS

( Efsanevi düşünceden rasyonel düşünceye geçiş )

( Thales tarafından -600 yılında keşfedildi/formüle edildi. (-624--546) (Ülke: Antik Yunan) (Alan: Matematik, Astronomi, Felsefe) (Önemli katkıları: Geometri teoremleri, Su arkhe teorisi) )

- MİTOSİS İLE MEİOSİS İLE BİNARY FİSSİON ile/||/<> HÜCRE BÖLÜNMESİ

( Farklı hücre çoğalma yolları. )

( Formül: 2n → n (meioz) )

- MİTOZ ile/||/<> MAYOZ/MEİOZ

( Mitoz vücut göze bölünmesi (2n→2n) İLE mayoz üreme gözesi (2n→n) )

( Formül: 2 hücre İLE 4 gamet )

( Walther Flemming tarafından 1882 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1843-1905) (Ülke: Almanya) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Mitoz, kromatin) )

- MİYELİN KILIF ile/||/<> ÇIPLAK AKSON

( Miyelin sıçramalı hızlı ~100m/s, çıplak sürekli yavaş ~1m/s. )

( Formül: Ranvier İLE sürekli )

- MİYELİN KILIF ile/||/<> RANVİER BOĞUMU

( Miyelin yalıtkan, Ranvier iletken bölge )

( Formül: Schwann/Oligodendrosit İLE Na⁺ kanal yoğunluğu )

- MİYELİN ile/||/<> MİYELİNSİZ

( Miyelin izolasyon hızlı İLE miyelinsiz yavaş. )

( Formül: Insulated İLE continuous )

- MİYELİN ile/||/<> RANVİER BOĞUMU

( Miyelin yalıtkan kılıf, Ranvier iletim noktasıdır )

( Formül: Yalıtım İLE atlama noktası )

- MN İLE MW İLE PDI ile/||/<> MOLEKÜL AĞIRLIĞI DAĞILIMI

( Polimer boyut dağılımı parametreleri. )

( Formül: PDI = Mw/Mn ≥ 1 )

- MN ile/||/<> MW

( Mn sayı ortalaması İLE Mw ağırlık ortalaması. )

( Formül: Osmometri İLE ışık saçılımı )

- MÖBİUS TRANSFORMATİON ile/||/<> LİNEAR FRACTİONAL

( Möbius (az+b)/(cz+d), linear fractional aynı. )

( Formül: Complex projective İLE rational )

- MOD ile/||/<> MEDYAN

( Mod en sık değer İLE medyan ortanca değerdir )

( Formül: En çok tekrar İLE sıralı orta )

- MODEL THEORY ile/||/<> PROOF THEORY

( Model theory yapıların semantiğini incelerken İLE proof theory ispat sistemlerinin syntax analizini yapar )

( Formül: First-order structure )

- MODÜL[Fr. < Lat.] ile MODÜLASYON[Fr.]

( Orantı ölçüsü. Bir yapının çeşitli bölümleri arasında orantıyı sağlamak için kullanılan ölçü birimi. | Çap, ölçü. | Herhangi bir mekanik özelliği belirten katsayı. | Bir uzay taşıtının, bütün yapısı içinde yer alan bağımsız bölüm. İLE Bir sesin yayınmasında ortaya çıkan yeğinlik, vurgu, ton değişinimlerinden her biri. | Bir dalganın, genlik, evre ve sıklığının bir yasaya göre zaman içinde farklılaşması. | Bir tondan, başka bir tona geçiş. )

- MODULAR FORM ile/||/<> ELLİPTİC FUNCTİON

( Modular özel dönüşüm kuralı, elliptic çifte periyodik. )

( Formül: Transformation İLE periodicity )

- MODÜLER ARİTMETİK ile/||/<> NORMAL ARİTMETİK

( Modüler kalanla, normal tam değerle çalışır )

( Formül: mod n İLE ℝ )

- MODÜLER FORM ile/||/<> OTO-MORFİK FORM

( Modüler form belirli dönüşüm grubu altında değişmeyen fonksiyonken İLE oto-morfik form daha genel grup etkisi altında değişmezdir )

( Formül: f(az+b/cz+d) )

- MODUS PONENS İLE MODUS TOLLENS İLE SİLOJİZM ile/||/<> ÇIKARIM KURALLARI

( Mantıksal çıkarım yöntemleri. )

( Formül: p→q İLE p ⊢ q )

- MOF İLE COF İLE HOF ile/||/<> GÖZENEKLİ KRİSTALLER

( Metal-organik ve organik çerçeve yapılar. )

( Formül: BET > 5000 m²/g )

- MOF İLE COF İLE ZEOLİTLER ile/||/<> GÖZENEKLİ MALZEMELER

( Düzenli gözenek yapılı kristal malzemeler. )

( Formül: BET yüzey alanı > 5000 m²/g )

- MOF MALZEMELERİ ile/||/<> ZEOLİTLER

( MOF malzemeleri metal-organik çerçevelerken İLE zeolitler inorganik alümosilikat yapılardır )

( Formül: BET yüzey alanı )

- MOF ile/||/<> COF

( MOF metal-organik 3D İLE COF kovalent organik 2D/3D. )

( Formül: Metal node İLE organik )

- MOL İLE MOLALİTE İLE MOLARİTE İLE NORMALİTE ile/||/<> KONSANTRASYON BİRİMLERİ

( Çözelti derişim ölçüleri. )

( Formül: M = n/V )

- MOL ile/||/<> AVOGADRO SAYISI

( Mol ve Avogadro Sayısı arasındaki ilişki )

( Amedeo Avogadro tarafından 1811 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- MOL ile/||/<> MOLEKÜL

( Mol madde miktarı birimi (6.02×10²³) İLE molekül tek parçacıktır )

( Formül: n İLE N )

( Amedeo Avogadro tarafından 1811 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1776-1856) (Ülke: İtalya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Avogadro sayısı, mol kavramı) )

- MOL ile/||/<> MOLEKÜL KÜTLESİ

( Mol sayı birimi İLE molekül kütlesi ağırlık )

( Formül: Avogadro sayısı İLE Atomik kütle toplamı )

- MOLARİTE ile/||/<> MOLALİTE

( Molarite mol/litre çözelti İLE molalite mol/kg çözücüdür )

( Formül: M=n/V İLE m=n/mçözücü )

- MOLECULAR EVOLUTİON ile/||/<> MORPHOLOGİCAL EVOLUTİON

( Molecular evolution DNA ve protein dizilerindeki evrimsel değişimi incelerken İLE morphological evolution görünür yapısal değişimi inceler )

( Formül: Sequence divergence )

- MOLECULAR MACHİNE ile/||/<> STATİC MOLECULE

( Molecular machine kontrollü moleküler hareket yapabilirken İLE static molecule sabit konformasyon sergiler )

( Formül: Rotaxane motor )

- MOLEKÜLARİTE ile/||/<> REAKSİYON DERECESİ

( Molekülarite kuramk, derece deneyseldir )

( Formül: Mekanizma İLE gözlem )

- MOLEKÜLER İLE HÜCRESEL İLE ORGANİZMA İLE POPÜLASYON ile/||/<> BİYOLOJİ SEVİYELERİ

( Yaşamın organizasyon seviyeleri. )

( Formül: Gen → Ekosistem )

- MOLEKÜLER SAAT ile/||/<> KALİBRASYON

( Moleküler saat mutasyon hızı İLE kalibrasyon fosil tarih. )

( Formül: Rate İLE reference )

- MOMENTUM ile/||/<> İMPULS

( Momentum hareket miktarı, impuls momentum değişimidir )

( Formül: p=mv İLE J=FΔt=Δp )

- MONAD İLE COMONAD İLE ADJUNCTİON ile/||/<> İLERİ KATEGORİ KAVRAMLARI

( Kategori kuramınin soyut yapıları. )

( Formül: μ: T² → T İLE η: Id → T )

- MONODENTAT ile/||/<> ÇOK DİŞLİ

( Monodentat tek bağ NH₃, çok dişli chelate EDTA. )

( Formül: Tek İLE çoklu bağlanma )

- MONOFİLETİK ile/||/<> PARAFİLETİK

( Monofiletik tek ata tüm türev İLE parafiletik bazı hariç. )

( Formül: Complete İLE incomplete )

- MONOHİBRİT İLE DİHİBRİT İLE TRİHİBRİT İLE POLİHİBRİT İLE EPİSTASİ ile/||/<> KALITIM ÇAPRAZLAMALARI

( Mendel genetiğinde farklı sayıda özelliğin kalıtım desenleri. )

( Formül: (3:1)ⁿ fenotip oranı )

( Gregor Mendel tarafından 1865 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- MONOİD İLE YARIGRUP İLE GRUP İLE HALKA İLE MODÜL İLE CAD ile/||/<> CEBİRSEL YAPI HİYERARŞİSİ

( Soyut cebirdeki yapıların gittikçe zenginleşen hiyerarşisi. )

( Formül: (G ile*) İLE (R ile+ ile×) İLE (F ile+ ile×) )

- MONOKLİN İLE TRİKLİNİK İLE ORTOROMBİK ile/||/<> KRİSTAL SİSTEMLERİ

( 7 kristal sistemi. )

( Formül: P İLE I İLE F İLE C merkezleme )

- MONOKOT ile/||/<> DİKOT

( Monokot tek çenekli paralel damar İLE dikot iki çenekli ağlı. )

( Formül: One İLE two cotyledons )

- MONOKROMATİK IŞIK ile/||/<> POLİKROMATİK IŞIK (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Monokromatik tek renk, polikromatik çok renklidir )

( Formül: Tek λ İLE çoklu λ )

- MONOLİTİK KOLONLAR ile/||/<> TANECİKLİ KOLONLAR

( Monolitik kolonlar tek parça gözenekli yapıyken İLE tanecikli kolonlar küçük parçacıklarla doldurulmuş yapıdır )

( Formül: Düşük basınç düşüşü )

- MONOMER İLE OLİGOMER İLE POLİMER İLE KOPOLİMER ile/||/<> MAKROMOLEKÜL TÜRLERİ

( Tekrarlanan birimlerden oluşan farklı büyüklükteki molekül zincirleridir. )

( Formül: [-CH₂-CH₂-]ₙ (polietilen) )

- MONOTONE CONVERGENCE ile/||/<> DOMİNATED CONVERGENCE

( Monotone artış/azalış, dominated üst fonksiyon. )

( Formül: Order preserving İLE bounded above )

- MONOTREM ile/||/<> THERİA

( Monotrem yumurta bırakan İLE theria canlı doğuran. )

( Formül: Egg-laying İLE live birth )

- MONTE CARLO İLE FİNİTE ELEMENT İLE SİMPLEX ile/||/<> SAYISAL YÖNTEMLER

( Hesaplamalı problem çözme. )

( Formül: Mesh discretization )

- MONTE CARLO İLE QUASİ-MONTE CARLO ile/||/<> STOKASTİK SİMÜLASYON

( Rastgele örnekleme yöntemleri. )

( Formül: σ ∝ 1/√N (MC) )

- MONTE CARLO YÖNTEMİ ile/||/<> SONLU ELEMANLAR YÖNTEMİ

( Monte Carlo rastgele örnekleme, FEM deterministik bölümleme )

( Formül: Rastgele sayı İLE Mesh oluşturma )

- MONTE CARLO ile/||/<> MOLEKÜLER DİNAMİK

( MC rastgele örnekleme istatistik, MD deterministik Newton. )

( Formül: Metropolis İLE Verlet )

( Isaac Newton tarafından 1687 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- MOONSHİNE CONJECTURE ile/||/<> MONSTROUS MOONSHİNE

( Moonshine conjecture modüler fonksiyon ve grup kuramı bağlantısıyken İLE monstrous moonshine Monster grubu ile J-invariant ilişkisidir )

( Formül: Monster group representation )

- MORAN ile/||/<> SÜRECİ

( Moran süreci (evrim modeli) )

( Patrick Moran tarafından 1958 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1917-1988) (Ülke: Avustralya) (Alan: İstatistik, Biyoloji) (Önemli katkıları: Moran süreci, popülasyon genetiği) )

- MORFOGEN İLE GRADYAN İLE PATERN ile/||/<> GELİŞİMSEL SİNYALLER

( Embriyoda şekil oluşumu mekanizmaları. )

( Formül: C(x) = C₀ e^(-x/λ) )

- MORPHOGEN İLE ORGANİZER İLE INDUCER ile/||/<> GELİŞİM SİNYALLERİ

( Embriyoda şekil oluşum mekanizmaları. )

( Formül: [Morphogen] → Pattern )

- MORSE İLE FLOER İLE CONTACT ile/||/<> DİFERANSİYEL TOPOLOJİ

( Manifoldlar üzerinde analiz. )

( Formül: f: M → R )

- MORSE THEORY ile/||/<> FLOER HOMOLOGY

( Morse kritik nokta, Floer sonsuz boyut Morse. )

( Formül: Finite dimensional İLE infinite dimensional )

- MORULA İLE BLASTULA İLE GASTRULA ile/||/<> EMBRİYONİK EVRELER

( Erken embriyo gelişim aşamaları. )

( Formül: 2ⁿ göze (n=bölünme) )

- MORULA ile/||/<> BLASTULA

( Morula dolu top İLE blastula içi boş küre )

( Formül: Kompaksiyon İLE kavitasyon )

- MOT İLE OPTİCAL LATTİCE İLE ATOM CHİP ile/||/<> ATOM TUZAKLAMA

( Atomları yakalama ve kontrol teknikleri. )

( Formül: F = -kv - ∇U )

- MOTİVİC HOMOTOPY ile/||/<> ALGEBRAİC K-THEORY

( Motivic homotopy cebirsel geometride homotopi kuramıyken İLE algebraic K-theory halka ve şemaların K-gruplarını inceler )

( Formül: A¹-homotopy )

- MOTİVİC INTEGRATİON ile/||/<> P-ADİC INTEGRATİON

( Motivic integration cebirsel geometride measure kuramıyken İLE p-adic integration p-adik analiz measure kuramıdir )

( Formül: Arc space measure )

- MOTOR İLE SHUTTLE İLE RATCHET ile/||/<> MOLEKÜLER MAKİNELER

( Nano ölçek mekanik sistemler. )

( Formül: kBT scale energy )

- MOTT İLE ANDERSON İLE HUBBARD ile/||/<> ELEKTRON KORELASYONU

( Güçlü etkileşimli elektron sistemleri. )

( Formül: H = -t∑c†cj + U∑ni↑ni↓ )

- MOTT YALITKANI ile/||/<> BAND YALITKANI

( Mott elektron korelasyonu, band tek parçacık bant aralığı. )

( Formül: U >> t İLE E_g )

- MRI ile/||/<> CT

( MRI manyetik rezonans yumuşak doku İLE CT X-ray kemik. )

( Formül: H proton İLE X-ray )

- MRNA ile/||/<> KEŞİF

( Haberci RNA keşfi )

( François Jacob tarafından 1961 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1655-1705) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Bernoulli sayıları, olasılık teorisi) (Nobel: 1965) )

- MRNA ile/||/<> TRNA

( mRNA mesaj taşır İLE tRNA amino asit getirir. )

( Formül: Bilgi İLE taşıyıcı )

- MST İLE MAX FLOW İLE MATCHİNG ile/||/<> GRAF OPTİMİZASYON

( Klasik graf optimizasyon problemleri. )

( Formül: Max flow = Min cut )

- MUAYYEN ile/||/<> MÜSTATÎL ile/||/<> MURABBA ile/||/<> MÜSELLES ile/||/<> MÜSEDDES ile/||/<> MUHAMMES ile/||/<> KESÎRU'L-EDLÂ ile/||/<> MUNHARİF

( Eşkenar dörtgen. İLE/||/<> Dikdörtgen. İLE/||/<> Kare. İLE/||/<> Üçgen. İLE/||/<> Altıgen. İLE/||/<> Beşgen. İLE/||/<> Çokgen. İLE/||/<> Yamuk. )

- MUBÂH[Ar. < İBÂHA] ile MÂKUL[Ar. < AKL]

( İşlenmesinde, sevap ya da günah olmayan şey/iş. İLE Akıllıca, akla uygun, akıllıca iş gören, anlayışlı, mantıklı. )

- MÜCESSEM ADESÎ ile/||/<> MÜCESSEM BEYDÎ

( Mercek nesnesi. İLE/||/<> Oval nesne. )

- MÜDEVVER[Ar.] değil/yerine/= YUVARLAK

- MUDİL[Ar. çoğ. MUDİLÂT] ile MUDİLL[Ar. < DALÂLET]

( Güç, zor, çetin. İLE Doğru yoldan çıkarıp eğri yola saptıran, dalâlete düşüren. )

- MUDİL[Ar.] değil/yerine/= KARMAŞIK, GÜÇ, ÇETİN

- MUFASSAL[Ar.] değil/yerine/= AYRINTILI

- MUGAYİR[Ar.] değil/yerine/= AYKIRI / UYMAZ

- MUHADDEP[Ar.]/KONVEKS[İng.] değil/yerine/= DIŞBÜKEY

- MUHÂL[Ar.] değil/yerine/= OLANAKSIZ, OLMAZ, OLMAYACAK

- MUHAMMEN[Ar.] değil/yerine/= ORANLANAN

- MUHAMMES[Ar.] ile MUHAMMES[Ar.]

( Usûl. İLE Beş parçası olan, beşli. | Beşgen. )

- MUHAMMİN[Ar.] değil/yerine/= ORANLAYAN

- MÜHENDİS MİMAR ile RESSAM MİMAR

( ENGINEER ARCHITECT vs./and/<> ARTIST ARCHITECT )

- MÜHENDİS[Ar. < HENDESE] değil/yerine/= SAYIŞMAN

- MÜHENDİS/LİK ile/ve/<> MİMAR/LIK

( Mimarlık Almanağı )

( ... ile/ve/<> BENNÂ )

( ... ile/ve/<> DÜLGER )

( ENGINEER vs./and/<> ARCHITECT )

- MUHİT-İ DAİRE değil/yerine/= ÇEMBER

- MUHTEMEL["MUTEMEL" değil!][Ar.] değil/yerine/= OLASI

- MUHTEMEL/EN[Ar.] değil/yerine/= OLASICA/BİR OLASILIK

- MUKAYESE[Ar.] değil/yerine/= KARŞILAŞTIRMA

( Akıl ve zariflikte, çokluk iddiasında bulunma. | Benzeterek ya da karşılaştırarak değerlendirme, kıyaslama. )

- MÜKEMMEL SAYI ile/||/<> ARKADAŞ SAYILAR

( Mükemmel sayı bölenlerinin toplamı kendisine eşit İLE arkadaş sayılar birbirlerinin bölen toplamına eşit )

( Formül: σ(n) = 2n (mükemmel) İLE σ(a) = b ve σ(b) = a (arkadaş) )

- MULLİKEN YÜKÜ ile/||/<> NBO YÜKÜ

( Mulliken orbital paylaşım, NBO doğal orbital lokalize. )

( Formül: Basis bağımlı İLE değil )

- MULTİ-COMPONENT REACTİON ile/||/<> TWO-COMPONENT REACTİON

( Multi-component reaction üç veya daha fazla reaktan aynı anda reaksiyona girerken İLE two-component reaction iki reaktan arasında gerçekleşir )

( Formül: MCR efficiency )

- MULTİFERROİC İLE MAGNETOELECTRİC İLE SPİNTRONİCS ile/||/<> ÇOK İŞLEVLİ MALZEMELER

( Birden fazla düzen parametresi. )

( Formül: P·M coupling )

- MULTİVARİATE STATİSTİCS ile/||/<> UNİVARİATE STATİSTİCS

( Multivariate statistics çok değişkenli veri analizi yaparken İLE univariate statistics tek değişkenli analiz yapar )

( Formül: PCA analysis )

- MÜMAS[Ar. < MÜMASS] değil/yerine/= DOKUNAN | TEĞET

( Bir eğrinin yanından geçen ve ona ancak bir noktada değen doğru. )

- MÜMKÜN DÜNYALAR ile/||/<> GERÇEK DÜNYA

( Mümkün dünyalar mantıksal olasılıklar İLE gerçek dünya fiili durumdur. Kripke semantiği mümkün dünyalar çerçevesinde İLE modal mantık ifadelerini değerlendirir. Zorunluluk tüm mümkün dünyalarda doğruluk. )

( Saul Kripke tarafından 1963 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1940-2022) (Ülke: ABD) (Alan: Mantık, Felsefe) (Önemli katkıları: Modal mantık semantiği, Kripke modelleri, isim teorisi, zorunluluk ve olasılık) )

- MÜNÂSEBET[Ar. < NİSBET] değil/yerine/= İLİŞKİ/İLİŞİK/İLİNTİ

( UYGUNLUK | İLİŞİK | İLGİ, YAKINLIK, BAĞ | YANAŞMA, VESÎLE )

- MÜNÂSİB[< NİSBET] ile ...

( UYGUN, YERİNDE | YAKIŞIK, YARAŞIK )

- MÜNHANİ[Ar.] değil/yerine/= EĞRİ

- MÜNKESİR[Ar. < KESR] değil/yerine/= KIRILMIŞ, KIRIK | KIRGIN, GÜCENMİŞ

- MUNTAZAM[Ar.] değil/yerine/= DÜZGÜN/DÜZENLİ

- MÜPTEDİ[Ar.] değil/yerine/= ÖĞRENMEYE YENİ BAŞLAYAN

- MURÂBAA[Ar. < RAB] ile MURÂBAHA[Ar. < RİBH] ile MURABBA'[Ar. < RUB] ile MURABBÂ[Ar.]

( Yazlığa çıkmak üzere sözleşme yapmak. İLE Malı, kâr ile satma. | Tefecilik, yasaların üstünde, aşkın faiz alma. İLE Dörde çıkarılmış, terbi' olunmuş. | Dörtlü, dört şeyden olma. | Dört köşeli. | Kare. | Dört mısralık kıtalardan oluşan manzume. | Kenzî Hasan'ın edvarında geçen makam.[1700] İLE Terbiye edilmiş. | Kaynayıp kıvama geldikten sonra dondurulmuş meyve suyu tatlısı. )

- MÜSÂVÂT ile/ve/> MUTÂBAKAT["MÜTÂBAKAT" değil!]

- MÜSEDDES[< SÜDS] ile TESDÎS[< SÜDS] ile MÜSEMMEN[< SEMN] ile MUAŞŞER[< UŞR] ile TERKİB-İ BEND VE TERCİ-İ BEND

( Aynı vezinde altışar mısralık bendlerden oluşan nazım biçimi. | Altıgen. İLE Bir gazelin her beyitine dört mısra daha ekleyerek gazeli altılı bendler haline getirme. [tahmis türünde olduğu gibi genellikle eksik gazellere uygulanır] İLE Bendlerin mısra sayısı sekiz olan nazım biçimi. İLE Aynı ölçüde onar mısralık bendlerden oluşan nazım biçimi. İLE Uyakları nazım biçiminde düzenlenmiş "hane" adı verilen 5-10 beyitlik şiir parçalarının [genellikle 5-12 hane] "vasıta" denilen bir beyitle birbirine bağlanmasından oluşan nazım biçimi. )

- MÜSEDDES[Ar. < SÜDS] ile MÜSELLES[Ar. < SELÂSE] ile MÜSEMMEN[Ar.]

( Altıgen. İLE Üçgen. İLE Sekiz bölümden oluşan, sekizli. | Sekizer dizeli bentlerden oluşan koşuk. )

- MÜSELLES değil/yerine/= ÜÇGEN

- MÜSELLESE[Ar.] ile MÜSELLESÎ[Ar.]

( Oksijen, hidrojen ve karbondan olan. İLE Üçgen biçiminde olan, müselles. )

- MÜSELLES-İ MÜTESÂVİYÜ'L-ADLÂ değil/yerine/= EŞKENAR ÜÇGEN

- MÜSTAKÎM[Ar. < KIYÂM] değil/yerine/= DOĞRU, DÜZ, DİK | TEMİZ, NAMUSLU

- MUSTATÎL değil/yerine/= DİKDÖRTGEN

- MÜSTEVÎ[Ar.] değil/yerine/= DÜZ | DÜZLEM

- MUTASYON ile/||/<> KURAM

( Mutasyon kuramı ve sıçramalı evrim )

( Hugo de Vries tarafından 1901 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1848-1935) (Ülke: Hollanda) (Alan: Botanik, Genetik) (Önemli katkıları: Mutasyon teorisi) )

- MUTASYON ile/||/<> POLİMORFİZM

( Mutasyon nadir değişim İLE polimorfizm yaygın varyant. )

( Formül: 1 den az İLE 1 den fazla )

- MUTASYON ile/||/<> VARYASYON

( Mutasyon DNA değişimi İLE varyasyon çeşitliliktir )

( Formül: Nokta mutasyon İLE boy farkı )

- MÜTEHÂVİR[Ar.] ile MÜTEHÂVVİL[Ar. < HAVL]

( Birbiriyle konuşan, tehâvür eden. İLE Değişen, değişmiş, değişik, kararsız, tahavvül eden. | [matematik] Değişken. )

- MÜTEMMİM CÜZ[Arç] değil/yerine/= TAMAMLAYICI PARÇA

- MÜTEMMİM[Ar. < TEMÂM] ile TAMAMLAYICI

( Tümleç. Herhangi bir sözcüğün anlamını tamamlayan. | Bütün haline getiren. )

- MÜTEMMİM[Ar.] değil/yerine/= TÜMLEÇ

( COMPLEMENT )

( Tamamlayan, bütünleyen, bitiren. | [mat.] Bütünler. | Tümleç. )

- MÜTENÂSİB[< NİSBET] ile ORAN/ORANLI, UYGUN

( UYGUN OLAN, HER BAKIMDAN BİRBİRİNE UYGUN, DENK )

- MÜTENÂZIR[Ar. < NAZAR] ile MÜTENAZZIR[Ar.]

( Birbirinin karşısında bulunan, birbirine bakan, tenâzur eden. | [mat.] Bakışık, simetrik. | [kimya] Bakışık. | [toplumb.] Karşılık. İLE Düşünerek dikkatle bakan, dikkatle bakarak düşünen. )

- MÜTESÂVÎ EL-EDLÂ ile/||/<> MÜTESÂVÎ ES-SÂKEYN ile/||/<> MUHTELİFÜ'L-EDLÂ ile/||/<> MENŞÛR

( Eşkenar üçgen. İLE/||/<> İkizkenar üçgen. İLE/||/<> Çeşitkenar üçgen. İLE/||/<> Üçgen prizması. )

- MÜTEVALİ[Ar.] değil/yerine/= ARDIŞIK

- MÜTEZAYİT[Ar.] değil/yerine/= ARTAN/ÇOĞALAN

- MUTLAK DEĞER ile/||/<> SAYI DEĞERİ

( Mutlak uzaklık, sayı değeri kendisidir )

( Formül: |-5|=5 İLE -5 )

- MUTLAK REFRAKTER ile/||/<> GÖRECELİ REFRAKTER

( Mutlak hiç uyarılamaz, göreceli güçlü uyarı. )

( Formül: Impossible İLE difficult )

- MUTLAK SICAKLIK ile/||/<> BAĞIL SICAKLIK (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Mutlak Kelvin ölçeği, bağıl Celsius/Fahrenheit ölçeğidir )

( Formül: K İLE °C )

( William Thomson (Lord Kelvin) tarafından 1848 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- MUTLAK UZAY ile/||/<> MUTLAK MEKÂN

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- MUTLAK ile/değil/yerine MUTFAK

( İdeoloji. İLE/DEĞİL/YERİNE Felsefe. )

- MUTLAK/LIK ile/ve/||/<> BAĞLAYICI/LIK

- MUTUAL İLE CONDİTİONAL İLE RELATİVE ile/||/<> BİLGİ ÖLÇÜLERİ

( Farklı bilgi ilişki metrikleri. )

( Formül: I(X;Y) = I(Y;X) ≥ 0 )

- MUTUALİZM İLE KOMMENSALİZM İLE PARAZİTİZM ile/||/<> SİMBİOZ TÜRLERİ

( Türler arası ilişkiler. )

( Formül: Mantar + Alg = Liken )

- MUTUALİZM İLE KOMMENSALİZM İLE PARAZİTİZM ile/||/<> SİMBİYOZ TÜRLERİ

( Türler arası etkileşim tipleri. )

( Formül: +/+ İLE +/0 İLE +/- )

- MUTUALİZM ile/||/<> PARASİTİZM

( Mutualizm +/+ iki fayda İLE parasitizm +/- tek fayda. )

( Formül: Win-win İLE exploitasyon )

- MUTUALİZM ile/||/<> PARAZİTİZM

( Mutualizm karşılıklı yarar İLE parazitizm tek taraflı yarar )

( Formül: +/+ (mutualizm) İLE +/- (parazitizm) )

- MUVAZAT[Ar.]/PARALELLİK değil/yerine/= KOŞUTLUK

- MÜZİK ile/ve/<>/= MATEMATİK

( )

- MÜZİK ile/||/<> MATEMATİK

( Müzik kuramınin matematiksel temelleri )

( Farabi tarafından 935 yılında keşfedildi/formüle edildi. (870-950) (Ülke: Türkistan) (Önemli katkıları: İkinci öğretmen, mantık, müzik teorisi, siyaset felsefesi) )

- N-GLYCAN İLE O-GLYCAN İLE GPI ile/||/<> GLİKOZİLASYON

( Protein şeker modifikasyonu. )

( Formül: Asn-X-Ser/Thr motifi )

- N-TİPİ İLE P-TİPİ İLE İNTRİNSİK ile/||/<> YARI İLETKEN TÜRLERİ

( Silikon ve germanyumun katkılanma türleri. )

( Formül: E_g(Si) = 1.1 eV )

- N-TİPİ YARIİLETKEN ile/||/<> P-TİPİ YARIİLETKEN

( N-tipi fazla elektron, P-tipi fazla delik )

( Formül: Donor (N) İLE Akseptör (P) )

- N-TİPİ ile/||/<> P-TİPİ

( n-tipi elektron verici katkı İLE p-tipi elektron alıcı katkı. )

( Formül: Donor (P ileAs) İLE Akseptör (B ileGa) )

- NABIZ ile/||/<> TANSİYON

( Nabız kalp atım sayısı İLE tansiyon basınç )

( Formül: Atım/dakika İLE mmHg )

- NADH ile/||/<> FADH₂

( NADH 2.5 ATP ETC İLE FADH₂ 1.5 ATP kompleks II giriş. )

( Formül: Kompleks I İLE II )

- NAKED SİNGULARİTY İLE FİREWALL İLE FUZZBALL ile/||/<> KARADELİK PARADOKSLARI

( Karadelik fiziği problemleri. )

( Formül: S = A/4 (Bekenstein-Hawking) )

- NÂKIS ile/||/>< ZÂİD

( Eksi/negatif. İLE/||/>< Artı/ pozitif. )

- NÂKIS/A[Ar. < NAKS] ile NAKIŞ[Ar.] ile NÂKIZ[Ar. < NAKZ]

( Eksik, noksan, tam olmayan. | Kusurlu, kusuru olan. | [matematikte] -[eksi] imi/işareti. İLE Genellikle kumaş üzerine, renkli iplikler ya da sırma ve sim kullanarak, elle, makineyle yapılan işleme. | Özellikle duvar ve tavanları süslemek için yapılan resim. | Beste ve semailerin, dört yerine iki haneli olanlarına verilen ad. | [mecaz] Hile. İLE Bozan, bozucu, bozma, çözme, kırma. )

- NAKŞ (ETMEK):
HARF[HRF] ile/ve/<> RAKAM[RKM] ile/ve/<> KİTAP/KETEBE[KTB]

( Üçünün de anlamı, "Kazıyarak nakşetmek"tir. )

- NÂ-MÜTENÂHÎ[Fars., Ar.] değil/yerine/= SONSUZ

- NANO-CATALYSİS ile/||/<> BULK CATALYSİS

( Nano-catalysis nanoparçacık katalizör kullanırken İLE bulk catalysis makroskopik katalizör kullanır )

( Formül: High surface area )

- NANO-EMÜLSİYON ile/||/<> MİKRO-EMÜLSİYON

( Nano kinetik kararlı 20-200nm, mikro termodinamik <100nm. )

( Formül: Metastabil İLE kararlı )

- NANO-KAPSÜL ile/||/<> NANO-KÜRE

( Kapsül içi boş ilaç taşıma, küre dolu katı. )

( Formül: Hollow İLE solid )

- NANOKOMPOSİTE HİBRİD ile/||/<> NANOKOMPOSİTE AŞILAMASI

( Nanokomposite hibrid farklı materyallerin kimyasal birleşimiken İLE nanokomposite aşılaması fiziksel karışımdır )

( Formül: İnorganik-organik )

- NASH İLE PARETO İLE CORRELATED ile/||/<> DENGE KAVRAMLARI

( Oyun kuramınde denge türleri. )

( Formül: BR(σ₋ᵢ) = σᵢ )

- NASH İLE PARETO İLE STACKELBERG ile/||/<> DENGE KAVRAMLARI

( Oyun kuramınde farklı denge türleri. )

( Formül: BR₁(s₂) ∩ BR₂(s₁) = Nash )

- NATURAL İLE YONEDA İLE KAN ile/||/<> KATEGORİ TEOREMLERİ

( Temel kategori kuramı sonuçları. )

( Formül: Nat(Hom(A ile-) İLE F) ≅ F(A) )

- NATURAL ORBİTAL ile/||/<> CANONİCAL ORBİTAL

( NO yoğunluk matrisi özvektör, canonical Fock özvektör. )

( Formül: Doluluk İLE enerji )

- NAVIER ve/||/<> STOKES (DENKLEMLERİ)

- NE OLMALI? ile/değil NE OLSA GEREK?

- ... NEDENİYLE ile/ve/değil/yerine/||/<>/< ... GEREĞİNCE

- NEDENSELLİK ile/||/<> ALIŞKANLIK

( Nedensellik eleştirisi )

( David Hume tarafından 1748 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1711-1776) (Ülke: İskoçya) (Alan: Felsefe) (Önemli katkıları: Şüphecilik, nedensellik eleştirisi) )

- NEDENSEL/LİK ile/ve/||/<> ORANSAL/LIK

- NEGATİF SAYILAR ile/||/<> POZİTİF SAYILAR

( Negatif sayılar eksi değerler İLE pozitif sayılar artı değerlerdir. Brahmagupta negatif sayıları sistematize etti. )

( Brahmagupta tarafından 628 yılında keşfedildi/formüle edildi. (598-668) (Ülke: Hindistan) (Alan: Matematik, Astronomi) (Önemli katkıları: Negatif sayılar, sıfırla işlemler) )

- NEGATİF/POZİTİF TAM SAYILAR / SAYMA SAYILARI
ile
DOĞAL SAYILAR
ile
GERÇEK/GERÇEL/KARMAŞIK SAYILAR
ile
ORANTISAL/RASYONEL SAYILAR

( -3, -2, -1 / 1, 2, 3, ... ~
İLE
1, 2, 3, ... ~
İLE
-3, -2, -1 0 1, 2, 3, ... ~
İLE
0, 0.1, 0.2, 0.3 ... 0.8, 0.9, 1, 1.5, 2, 2.8, 3, ... ~ )

(

- NEOLİTİK DEVRİM ile/||/<> SANAYİ DEVRİMİ

( Neolitik devrim tarıma geçiş İLE Sanayi Devrimi makineleşme geçişidir. Neolitik devrim 10 bin yıl sürdü İLE Sanayi Devrimi 200 yılda gerçekleşti. İki devrim insan yaşamını kökten değiştirdi İLE Neolitik devrim yerleşik yaşam İLE Sanayi Devrimi kentleşme getirdi. )

( V. Gordon Childe tarafından 1936 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1892-1957) (Ülke: Avustralya/İngiltere) (Alan: Arkeoloji) (Önemli katkıları: Neolitik Devrim kavramını ortaya attı, kentsel devrim teorisi, kültürel evrim yaklaşımı) )

- NEOLİTİK ZİHİNSEL DEVRİM ile/||/<> NEOLİTİK EKONOMİK DEVRİM

( Neolitik zihinsel devrim bilişsel ve sembolik dönüşüm İLE neolitik ekonomik devrim tarım ve hayvancılık geçişidir. Cauvin zihinsel devrim tarım öncesi İLE Childe ekonomik baskı zihinsel değişime yol açtı der. Göbeklitepe zihinsel devrim İLE geleneksel görüş ekonomik devrim önceliği verir. )

( Jacques Cauvin tarafından 1994 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1930-2001) (Ülke: Fransa) (Alan: Arkeoloji, Prehistorya) (Önemli katkıları: Neolitik zihinsel devrim teorisi, sembolicizmin tarım öncesi gelişimi, Yakındoğu Neolitik Çağı araştırmaları) )

- NEOPLAZİA ile/||/<> HİPERPLAZİA

( Neoplazia anormal doku büyümesiyken İLE hiperplazia normal hücre sayısı artışıdır )

( Formül: Transformasyon )

- NEPHELAUXETİC ETKİSİ ile/||/<> SPEKTROKİMYASAL ETKİ

( Nephelauxetic kovalent karakter, spektrokimyasal Δ büyüklüğü. )

( Formül: B azalma İLE Δ artma )

- NERGİSZAMBAĞI = GÜZELHATUNÇİÇEĞİ

( Soğanla üretilen, iri ve güzel çiçekli bir süs bitkisi. )

( AMARYLLIS )

- NERNST DENKLEMİ ile/||/<> BUTLER-VOLMER

( Nernst denge potansiyeli, Butler-Volmer akım-aşırıgerilim. )

( Formül: E = E° + RT/nF lnQ )

( Walther Nernst tarafından 1889 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- NERNST ile/||/<> DENKLEMİ

( Elektrokimyasal pil potansiyeli hesaplama denklemi )

( Walther Nernst tarafından 1889 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1864-1941) (Ülke: Almanya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Nernst denklemi, termodinamik) (Nobel: 1920) )

- NESNE İLE MORFİZMA İLE FUNKTOR ile/||/<> KATEGORİ TEMEL KAVRAMLARI

( Kategori kuramınin yapı taşları. )

( Formül: F: C → D )

- NESNEL ÜRÜNLER ile/ve/değil/yerine/||/<>/< DÜŞÜNSEL "ÜRÜNLER"

- NESNEL/LİK ile/ve/||/<>/> İKNA EDİCİ/LİK

- NESNENİN "GÜZELLİĞİ" ve/||/<>/> YETKİN/LİK

( Kendini oluşturan bölümlerle birlikte, göstermiş olduğu uyumdur. VE/||/<>/> Bir şeyin, kendi kavramıyla uygunluğu. )

( Doğa, en yüce uyum ve yetkinliktir. )

- NET[Fr.] ile NET[İng. < LET]

( Tüm çizgileri belirgin olan, gözün tüm ayrıntılarıyla algılanan, iyi görünen. | İyi duyulan ses. | Kesintilerden sonra geri kalan miktarda olan, safi. | Açık seçik olan, anlaşılmaz yanı bulunmayan. İLE Tenis, masa tenisi gibi oyunlarda servis atışlarında topun karşı sahaya geçerken fileye değdiğini belirtmek için kullanılan bir söz. )

- NETWORK İLE FLUX İLE CONSTRAİNT ile/||/<> METABOLİK MODELLEME

( Gözesel metabolizma modellemesi. )

( Formül: Sv = 0 (steady state) )

- NETWORK THEORY ile/||/<> GRAPH THEORY

( Network theory gerçek dünya ağ sistemlerini modellerken İLE graph theory soyut graph yapılarının matematik özelliklerini inceler )

( Formül: Scale-free networks )

- NEURAL NETWORK POTENTİAL İLE GRAPH NEURAL NETWORK İLE VAE ile/||/<> ML KİMYA

( Makine öğrenmesi kimya uygulamaları. )

( Formül: E = NN(R) )

- NEUROETHOLOGY ile/||/<> CLASSİCAL NEUROSCİENCE

( Neuroethology doğal davranış sırasında sinir sistemi aktivitesini incelerken İLE classical neuroscience laboratuvar koşullarında sinir sistemi inceler )

( Formül: Natural behavior neuroscience )

- NEUTRAL İLE NEARLY NEUTRAL İLE SELECTİON ile/||/<> MOLEKÜLER EVRİM

( Evrim kuramları. )

( Formül: Ne·s << 1 (neutral) )

- NEUTRON STAR ile/||/<> BLACK HOLE

( Neutron star aşırı yoğun nötron materyaliyken İLE black hole event horizon ötesi gravitasyonel çökmedir )

( Formül: Chandrasekhar limit )

- NEVANLİNNA THEORY ile/||/<> JENSEN FORMULA

( Nevanlinna değer dağılım, Jensen ortalama-sıfır ilişkisi. )

( Formül: Value distribution İLE mean-zero relation )

- NEWTON MEKANİĞİ ile/||/<> KUANTUM MEKANİĞİ

( Newton makro dünyayı, kuantum mikro dünyayı tanımlar )

( Formül: F=ma İLE ĤΨ=EΨ )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1879-1955) (Ülke: Almanya/ABD) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Görelilik teorisi, fotoelektrik etki) (Nobel: 1921) )

- NEWTON YASALARI İLE LAGRANGE İLE HAMİLTON ile/||/<> KLASİK MEKANİK FORMÜLASYONLARI

( Klasik mekaniğin üç farklı matematiksel ifadesi. )

( Formül: S = ∫L dt )

( Isaac Newton tarafından 1687 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- NGS İLE SANGER İLE NANOPORE ile/||/<> DNA DİZİLEME TEKNOLOJİLERİ

( Farklı nesil dizileme yöntemleri. )

( Formül: Okuma uzunluğu: Sanger < NGS < Nanopore )

- NİCELİK ile/ve/||/<>/> BİLİNMEYEN NİCELİK

- NİCELİKLER ile YER/MEKÂN

( [zıtlık/zıddı] Yoktur. İLE Vardır. )

- NİCELİKLİ ile NİCELİKSEL

- NİCELİKSEL MATEMATİK ile KAVRAM MATEMATİĞİ

- NIELS HENRIK ABEL ve/||/<> EVARISTE GALOIS ve/||/<> ŞÂNİZÂDE ATÂULLAH EFENDİ

( 05 Ağustos 1802 - 06 Nisan 1829 VE/||/<> 25 Ekim 1811 - 31 Mayıs 1832 VE/||/<> 1771 - ? )

( GALOIS KURAMI: Gauss'un kullandığı bazı teknikleri genelleştirerek, derecesi dörtten büyük olan her polinom için çalışacak bir kök bulma yöntemi oluşturmanın neden olanaksız olduğunu açıklar. İçinde kökleri aradağımız sayı dizgeleri "nesneler" ile kökleri kendi arasında döndüren permütasyon "öbekleri" arasında daha önce gözlemlenmemiş ilişkiler bulur. Bu ilişkiler yumağına, bugün genel olarak verilen addır. )

- (...'NIN) ALTI ile 6 (ALTI)

- ...'NIN:
KANITI ile/değil GÖSTERGESİ

- ...'NIN:
TANIMI ile/ve/değil/yerine/||/<>/< BAĞLI OLDUĞU/OLABİLECEĞİ YER

- NİŞ ile/||/<> HABİTAT

( Niş ekolojik rol İLE habitat yaşam yeridir )

( Formül: İşlev İLE yer )

- NİSBÎ ile KISMÎ

- NISF[Ar.]/NİM[Fars.] ile/ve/||/<>/> ADL/ADÂLET

( Bir şeyin yarısı. İLE/VE/||/<>/> Hakkın/payın doğru dağıtılması, ait olduğu yere/kişiye teslim edilmesi. )

- NISF ile/ve/||/<> CERH

( Yarım. İLE/VE/||/<> Yarmak. )

- NISF-I KUTUR değil/yerine/= YARIÇAP

- NISQ İLE FAULT-TOLERANT İLE ANALOG İLE DİGİTAL ile/||/<> KUANTUM BİLGİSAYAR ÇAĞLARI

( Kuantum hesaplama evreleri. )

( Formül: ~1000 logical qubits )

- NISQ ile/||/<> HATA TOLERANSLI

( NISQ gürültülü yakın dönem, toleranslı tam düzeltmeli gelecek. )

( Formül: ~100 qubit İLE 10⁶ qubit )

- NİTROJEN FİKSASYONU ile/||/<> NİTRİFİKASYON

( Nitrojen fiksasyonu atmosferik azotu amonyağa dönüştürür İLE nitrifikasyon amonyağı nitrata dönüştürür. Nitrojen fiksasyonu Rhizobium gibi bakteriler yapar İLE nitrifikasyon Nitrosomonas ve Nitrobacter gerçekleştirir. Beijerinck ve Winogradsky bu süreçleri keşfetti. )

( Martinus Beijerinck tarafından 1901 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1851-1931) (Ülke: Hollanda) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Virüsleri keşfetti, zenginleştirme kültürü tekniği, azot fiksasyonu bakterileri) )

- NİYET ile GELİŞİGÜZEL/LİK, GÖRELİ/LİK

- NMR İLE IR İLE UV-VİS İLE MS ile/||/<> ANALİTİK SPEKTROSKOPİ

( Molekül karakterizasyon teknikleri. )

( Formül: ΔE = hν )

- NMR SPEKTROSKOPİ ile/||/<> MASS SPEKTROSKOPİ

( NMR manyetik çekirdek rezonansı, MS kütle/yük oranı )

( Formül: δ (ppm) kimyasal kayma İLE m/z oranı )

- NMR ile/||/<> EPR

( NMR çekirdek spin ¹H ¹³C İLE EPR elektron spin radikaller. )

( Formül: MHz İLE GHz )

- NMR ile/||/<> ESR

( NMR çekirdek spin İLE ESR elektron spin rezonansıdır )

( Formül: Çekirdek İLE elektron )

- NOETHER ile/||/<> TEOREMİ

( Simetri ve korunum yasaları ilişkisi )

( Emmy Noether tarafından 1915 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1882-1935) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Fizik) (Önemli katkıları: Soyut cebir, Noether teoremi) )

- NOKTA İLE DOĞRU İLE DÜZLEM İLE UZAY İLE HİPERUZAY ile/||/<> BOYUT HİYERARŞİSİ

( 0-boyuttan n-boyuta geometrik nesnelerin boyut sıralamasıdır. )

( Formül: ℝ⁰ ⊂ ℝ¹ ⊂ ℝ² ⊂ ℝ³ ⊂ ℝⁿ )

- NOKTA İLE DOĞRU İLE DÜZLEM İLE UZAY ile/||/<> GEOMETRİK BOYUTLAR

( Temel geometrik nesneler. )

( Formül: dim = 0 İLE 1 İLE 2 İLE 3 )

- NOKTA MUTASYON ile/||/<> FRAMESHİFT MUTASYON

( Nokta tek baz, frameshift çerçeve kaymasıdır )

( Formül: Substitüsyon İLE insersiyon/delesyon )

- NOKTA MUTASYON ile/||/<> INDEL

( Nokta tek baz değişim, indel ekleme/silme. )

( Formül: Substitution İLE insertion/deletion )

- NOKTA ile/ve/||/<>/> ÇİZGİ ile/ve/||/<>/> ÜÇGEN ile/ve/||/<>/> PİRAMİT

( Tek nokta. İLE/VE/||/<>/> İki nokta. İLE/VE/||/<>/> Üç nokta. İLE/VE/||/<>/> Dört nokta. )

- NOKTA ile/||/<> DOĞRU

( Nokta boyutsuz İLE doğru tek boyutludur )

( Formül: 0D İLE 1D )

- NOKTA ve/||/<>/> DÜZLEM ve/||/<>/> ALAN ve/||/<>/> BİÇİM/ŞEKİL

- NOKTA ve/||/<> DÜZLEM ve/||/<> NESNE/ŞEY

( Biraradalığı vermezler. )

- NOKTA ile/ve/||/<> KÜRE

( Uzaktan bakarsak. İLE/VE/||/<> Yakından bakarsak. )

( POINT vs./and/||/<> SPHERE )

- NOKTA ile/ve SONSUZ/LUK

( NOKTANIN SONSUZLUĞU )

( POINT vs./and ETERNITY )

- NOKTA ile/ve SÜREKLİ NOKTA

( COMMON FIELD vs./and CONTINUAL POINT )

- NOKTALI DENGE ile/||/<> GRADUALİZM

( Noktalı sıçramalı denge, gradualizm kademeli. )

( Formül: Gould İLE Darwin )

- NOKTASAL İLE DÜZGÜN İLE L² ile/||/<> YAKINSAKLIK TÜRLERİ

( İşlev dizilerinin farklı yakınsaklık modları. )

( Formül: ||fₙ - f||∞ → 0 )

- NOMİNALİZM ile/||/<> REALİZM

( Tümeller tartışması )

( William Ockham tarafından 1320 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1287-1347) (Ülke: İngiltere) (Alan: Felsefe, Mantık) (Önemli katkıları: Occam'ın usturası) )

- NON-ABELİAN GEOMETRİ ile/||/<> ABELİAN GEOMETRİ

( Non-Abelian geometride gauge alanlar komüte etmezken İLE Abelian geometride komüte ederler )

( Formül: [D_μ İLE D_ν] ≠ 0 )

- NON-LİNEAR OPTİCS ile/||/<> LİNEAR OPTİCS

( Non-linear optics yoğun ışıkta malzeme yanıtının lineer olmadığı durumken İLE linear optics ışık-madde etkileşiminin lineer olduğu durumudur )

( Formül: Kerr effect )

- NON-PARAMETRİC STATİSTİCS ile/||/<> PARAMETRİC STATİSTİCS

( Non-parametric statistics dağılım varsayımı olmadan analiz yaparken İLE parametric statistics belirli dağılım varsayımları kullanır )

( Formül: Rank-based tests )

- NON-PARAMETRİC ile/||/<> PARAMETRİC

( Non-parametric dağılım varsaymaz İLE parametric varsayar. )

( Formül: Distribution-free İLE assumes distribution )

- NONCOMMUTATİVE GEOMETRY ile/||/<> SPECTRAL GEOMETRY

( Noncommutative geometry cebirsel yaklaşımla geometri yaparken İLE spectral geometry operatör spektrumu ile geometri yapar )

( Formül: Gelfand-Naimark duality )

- NONSENSE ile/||/<> FRAMESHİFT

( Nonsense erken stop İLE frameshift çerçeve kayması. )

( Formül: Stop kodon İLE okuma çerçevesi )

- NORM TOPOLOJİ ile/||/<> WEAK TOPOLOJİ

( Norm ||x-y|| mesafe, weak linear functional süreklilik. )

( Formül: Strong İLE weak convergence )

- NORMAL DAĞILIM ile/||/<> UNİFORM DAĞILIM

( Normal çan eğrisi, uniform düz dağılımdır )

( Formül: Gauss İLE eşit olasılık )

( Carl Friedrich Gauss tarafından 1809 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1777-1855) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Sayılar teorisi, istatistik, manyetizma) )

- NORMAL DAĞILIM ile/||/<> ÜSTEL DAĞILIM

( Normal çan eğrisi simetrik, üstel bekleme süresi asimetrik )

( Formül: N(μ ileσ²) İLE λe^(-λx) )

( Carl Friedrich Gauss tarafından 1809 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1777-1855) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Sayılar teorisi, istatistik, manyetizma) )