Bugün[21 Ekim 2025]
itibarı ile 4.119 başlık/FaRk ile birlikte,
4.119 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.


Kılavuz içinde sözcük Ara/Bul...




- KLASİK MEKANİK/"FİZİK" ile/ve/||/<>/> KUVANTUM MEKANİĞİ/"FİZİĞİ"

( Bağımsız nesne. İLE/VE/||/<>/> Bağımlı enerji. )

( Sürekli zaman. İLE/VE/||/<>/> Süreksiz an. )

( Sürekli mekân. İLE/VE/||/<>/> Süreksiz olasılık. )

( Belirlilik. İLE/VE/||/<>/> Belirsizlik. )

( Yerellik. İLE/VE/||/<>/> Tümellik. )

( Nedensellik. İLE/VE/||/<>/> Bütünsellik. )

( Bağımsız ölçüm. İLE/VE/||/<>/> Bağımlı ölçüm. )

( Mantık.[0 | 1 (ya / ya da)] İLE/VE/||/<>/> Eytişimsel mantık. [hem, hem de | ne, ne de] )

( 1900 - MAX PLANCK
["Kuvantum Kuramı"nı geliştirdi ve Termodinamik yasaları üzerine çalıştı. Kendi adıyla bilinen "Planck sabiti"ni ve "Planck ışınım yasası"nı buldu.] )

(

Max Planck, Albert Einstein,
Niels Bohr, Louis de Broglie,
Max Born, Paul Dirac,
Werner Heisenberg, Wolfgang Pauli,
Erwin Schrödinger, Richard Feynman )

( Makroskopik nesnelerin devimini inceleyen fizik dalı. İLE/VE/||/<>/> Mikroskopik parçacıkların davranışını inceleyen fizik dalı. )


- KLAVYE KULLANIMI(/CISI) ile FARE KULLANIMI(/CISI)

( Üretim/üret[k]en. İLE Tüketim/tüket[k]en. )

( Büyük Harf[Caps Lock] tuşu aktifken [AltGr + Q] işaretini çıkartamazsınız. )


- KLİAD ile/||/<> GRADDE

( Kliad evrimsel grup İLE gradde gelişim seviyesi. )

( Formül: Evolutionary İLE developmental )


- KLON SEÇİLİMİ ile/||/<> KLON EKSPANSİYONU

( Klon seçilimi belirli özellikteki hücreleri seçerken İLE klon ekspansiyonu seçili hücreleri çoğaltır )

( Formül: Seçici basınç )


- KLON ile/||/<> KİMERA

( Klon identik kopya İLE kimera farklı DNA karışım. )

( Formül: Identical İLE mixed DNA )


- KNİDARİA ile/||/<> KTENOFORA

( Knidaria knidosit iğne İLE ktenofora taraklı. )

( Formül: Stinging İLE comb plates )


- KNOT İLE LİNK İLE BRAİD ile/||/<> DÜĞÜM KURAMSİ

( 3-boyutlu uzayda kapalı eğriler. )

( Formül: V(K) Jones polinomu )


- KNOT INVARİANT ile/||/<> LİNK INVARİANT

( Knot invariant tek döngü için tanımlanırken İLE link invariant çoklu döngü sistemi için tanımlanır )

( Formül: Jones polynomial )


- KNOW-HOW ile/ve/değil/||/<>/< DATABASE

( Yöntem bilgisi. İLE/VE/DEĞİL/||/<>/< Veri tabanı. )

( deneme )


- KOCH POSTÜLATLARI ile/||/<> MİKROP KURAMSİ HİPOTEZİ

( Koch postülatları mikroorganizma-hastalık ilişkisini kanıtlamak için dört adım İLE mikrop kuramı genel bir hipotezdir. Koch postülatları: mikroorganizma her hastada bulunmalı, kültürde üretilmeli, hastalık oluşturmalı, tekrar izole edilmeli. Koch bu postülatlarla tüberküloz ve kolera bakterilerini tanımladı. )

( Robert Koch tarafından 1890 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1843-1910) (Ülke: Almanya) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Bakteriyel hastalık teorisi, Koch postülatları, bakteriyel kültür teknikleri) )


- KODON ile/||/<> ANTİKODON

( Kodon mRNA üçlüsü İLE antikodon tRNA eşleşenidir )

( Formül: AUG İLE UAC )


- KOEVRİM ile/||/<> PARALEL EVRİM

( Koevrim karşılıklı, paralel bağımsız benzer evrimdir )

( Formül: Çiçek-böcek İLE bağımsız )


- KOHERENT İLE İNKOHERENT İLE KISMEN KOHERENT ile/||/<> IŞIK KOHERENSI

( Işık dalgalarının faz ilişkileri. )

( Formül: γ = |⟨E₁E₂*⟩|/√(I₁I₂) )


- KOJENERASYON ile/||/<> SADECE ELEKTRİK

( Kojenerasyon elektrik+ısı %85 İLE sadece elektrik %40 atık. )

( Formül: CHP İLE power only )


- KÖK GÖZE İLE GÖVDE GÖZE İLE EPİTEL GÖZE ile/||/<> GÖZE FARKLILAŞMASI

( Farklılaşmış göze tiplerinin özellikleri ve işlevleri. )

( Formül: Potency: Totipotent > Pluripotent > Multipotent )


- KÖK HÜCRE ile/||/<> DİFERANSİYASYON

( Kök totipotent/pluripotent, diferansiyasyon özelleşme. )

( Formül: Potansiyel İLE terminal )


- KÖK ile KÖK[Fars. < KÛK] ile TOHUM[Fars. < TUHM]["TOĞUM/TOUM" değil!]

( Bitkileri toprağa bağlayan, topraktaki besi maddelerini emmesine yarayan klorofilsiz bölüm. | Kök sap, kök. | Bazı şeylerde dip bölüm. | Sapıyla çıkarılan bitkilerde tane. | Dip, temel, esas. | Kaynak, köken. | Birini bir yere bağlayan manevi temel güçlerin bütünü. | Sözcüğün her türlü ek çıkarıldıktan sonra kalan anlamlı bölümü. | Olağan koşullarda çevresinden yalıtılamayan ancak çok çeşitli tepkimeyi nitelik değiştirmeden kalabilen atom kümesi. | Denklemde bilinmeyenin yerine konulduğunda uygun düşen gerçek ya da birleşik değer.
İLE
Sazı kurmaya yarayan burgu. | Sap.
İLE
Bitkilerde döllenme sonunda yumurtacıktan oluşan ve yeni bir bitki oluşmasını sağlayan tane. | Soy sop, döl, nesil, sülale. | Ortaya bir sonuç çıkaran, bir sonucun oluşmasına sebep olan şey. | Spermatozoit. )

( ROOT vs. ... vs. SEED )

( CEZİR ile ... ile BEZRA )


- KÖKEN ile/ve/değil/||/<>/< KAYNAK


- KOLİGATİF ile/||/<> KONSTİTÜTİF

( Koligatif sayıya bağlı ΔTf İLE konstitütif yapıya bağlı. )

( Formül: Van"t Hoff faktörü )


- KOLLİGATİF ÖZELLİK ile/||/<> KİMYASAL ÖZELLİK

( Kolligatif sayıya, kimyasal yapıya bağlıdır )

( Formül: Kaynama noktası yükselmesi )


- KOLLİGATİF ÖZELLİK ile/||/<> YOĞUN ÖZELLİK

( Kolligatif parçacık sayısına, yoğun madde miktarından bağımsız. )

( Formül: ΔTf İLE yoğunluk )


- KOLMOGOROV İLE COX İLE DE FİNETTİ ile/||/<> OLASILIK AKSİYOMLARI

( Olasılık kuramınin farklı temelleri. )

( Formül: P(Ω) = 1 İLE P(A∪B) = P(A) + P(B) if A∩B = ∅ )


- KOLOİDAL ile/||/<> GERÇEK ÇÖZELTİ

( Koloidal çözeltilerde parçacıklar 1-1000 nm arası, gerçek çözeltilerde moleküler boyutta )

( Graham tarafından 1861 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1805-1869) (Ülke: İskoçya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Graham yasası, kolloid kimyası) )


- KOLŞİSİN TEDAVİSİ (BEHÇET) ile/||/<> KORTİKOSTEROİD TEDAVİSİ (BEHÇET)

( Kolşisin hafif-orta Behçet için İLE kortikosteroid şiddetli tutulum için kullanılır. Kolşisin nötrofil aktivitesini azaltır İLE kortikosteroid genel inflamasyonu baskılar. Kolşisin yan etkileri az İLE kortikosteroid uzun dönem komplikasyonlar yapar. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )


- KOMENSALİZM ile/||/<> MUTUALİZM

( Komensalizm tek yarar İLE mutualizm karşılıklı yarardır )

( Formül: +/0 İLE +/+ )


- KOMENSALİZM ile/||/<> PARAZİTİZM

( Komensalizmde bir tür yarar diğeri etkilenmezken İLE parazitizmde bir tür yarar diğeri zarar görür )

( Formül: Simbiyotik ilişki )


- KOMMENSALİZM ile/||/<> AMENSALİZM

( Kommensalizm +/0 tek fayda zarar yok İLE amensalizm 0/- tek zarar. )

( Formül: Neutral benefit İLE neutral harm )


- KOMPAKT UZAY ile/||/<> HAUSDORFF UZAYI

( Kompakt her açık örtüden sonlu alt örtü, Hausdorff farklı noktalar ayrılabilir )

( Formül: Heine-Borel teoremi İLE T₂ ayırma aksiyomu )


- KOMPAKT ile/||/<> BAĞLI

( Kompakt her açık örtüden sonlu alt örtü İLE bağlı iki açık ayrık yok. )

( Formül: Cover İLE separation )


- KOMPAKT ile/||/<> NON-KOMPAKT

( Kompakt kümeler kapalı ve sınırlı İLE non-kompakt kümeler bu özelliklerden birini taşımaz )

( Heine tarafından 1872 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- KOMPETİTİF İNHİBİSYON ile/||/<> NON-KOMPETİTİF

( Kompetitif aktif bölge yarışma, non-kompetitif başka bölge. )

( Formül: Km artar İLE Vmax azalır )


- KOMPLEKS ile/||/<> SAYI

( Kompleks sayıların sistematik kullanımı )

( Rafael Bombelli tarafından 1572 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1526-1572) (Ülke: İtalya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Karmaşık sayılar) )


- KONDO İLE RKKY İLE DOUBLE EXCHANGE ile/||/<> MANYETİK ETKİLEŞİMLER

( Malzemelerdeki manyetik mekanizmalar. )

( Formül: TK ~ exp(-1/Jρ) )


- KONDRİKTHYES ile/||/<> OSTEİKTHYES

( Kondrikthyes kıkırdak balık İLE osteikthyes kemik balık. )

( Formül: Cartilage İLE bone fish )


- KONDUKTOMETRİK SENSÖR ile/||/<> POTANSİOMETRİK SENSÖR

( Konduktometrik sensör elektrik iletkenlik değişimini ölçerken İLE potansiometrik sensör potansiyel farkı ölçer )

( Formül: σ = 1/R )


- KONDÜKTÖR ile/||/<> İZOLATÖR

( Kondüktörler elektriği iletirken, izolatörler elektriği iletmez )

( Faraday tarafından 1833 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )


- KONFORMER İLE KONFİGÜRASYON İLE KONSTİTÜSYON ile/||/<> İZOMERİ TÜRLERİ

( Moleküllerin farklı düzenleme biçimleri. )

( Formül: ΔE = RT ln K )


- KONİKLER:
ELİPS[Fr. < Yun.]/İHLÎCÎ[Ar.] ile PARABOL[Fr. < Yun.] ile HİPERBOL[Yun.]

( [yörüngelerde][dış merkezlik] 0-1 arasındaysa. İLE 1 ise. İLE 1'den büyük ise.
[dış merkezlik(eccentricity): Odak uzaklığının, yarı-büyük eksene bölünmesi.] )

( Tüm noktalarının, odak denilen, belirli iki ayrı noktaya olan uzaklıklarının toplamı birbirine denk olan eğri. İLE Bir düzlemin, odak denilen sabit bir noktadan ve doğrultman denilen sabit bir doğrudan, eşit uzaklıktaki noktalarının geometrik yeri. İLE Bir düzlemin, odak denilen durağan iki noktaya uzaklıkları değişmeyen noktaların geometrik yeri olan eğri. )

( Uzay bilgisi ve araştırmalarının başlangıcı olan, koni kesitleri buluşuyla ünlenen ve Perge'li olan matematikçi Apollonius'a, "Geometrinin Altın Çağının Son Temsilcisi" unvanı verilmiştir.[Koni kesitleri üzerine 8 ciltlik bir kitap yazmıştır.][Ancak ilk dört cildinin kopyaları günümüze kadar gelebilmiştir.][Bergama kralına ithaf ettiği son dört cildin 5., 6. ve 7. ciltleriyse Arapça çevirileriyle günümüze kadar gelebilmiştir. Ne yazık ki, son cilt ise kayıptır.][İbnül Heysem çevirisi olan el yazmaları ve Beni Musa[Musa Oğulları(Muhammed, Ahmed ve Hasan)]'nın (Hilal ve Harran'lı Tabit adlı iki matematikçi yardımıyla), "Kitab-ı Mahrutat" adlı çevirilerdir.(Apollionius'tan bin yıl sonra) Bunlardan biri Süleymaniye Kütüphanesi'nde, biri Oxford'da, öteki ise Tahran'da bulunmaktadır.] )


- KONJUGASYON ile/||/<> TRANSFORMASYON

( Konjugasyon göze teması İLE transformasyon serbest DNA alımıdır )

( Formül: Pilus İLE serbest )


- KONSANTRASYON İLE MOLARİTE İLE MOLALİTE İLE NORMALİTE İLE MOL KESRİ ile/||/<> DERİŞİM BİRİMLERİ

( Çözeltilerde çözünen madde miktarını ifade eden farklı birimlerdir. )

( Formül: M = n/V İLE m = n/mçözücü İLE χᵢ = nᵢ/Σn )


- KONSTİTÜTİF ile/||/<> İNDÜKLENEBİLİR

( Konstitütif sürekli açık, indüklenebilir uyarıyla açık. )

( Formül: Always on İLE stimulus-dependent )


- KONTAK AÇISI ile/||/<> YÜZEY ENERJİSİ

( Kontak açı ıslanma <90° hidrofilik, yüzey enerji kohezyon. )

( Formül: θ İLE γ )


- KONTROL ile/ve ÖLÇÜM

( CONTROL vs./and MEASUREMENT )


- KONUM:
MATEMATİK(SALTIK/MUTLAK)
ile/ve/||/<>
ÖZEL(GÖRELİ)


- KONUM ve/||/<>/> KARŞI KONUM ve/||/<>/> BİLEŞTİRME

( POSITION and/||/<>/> OPPOSITION and/||/<>/> COMPOSITION )


- KONUM ile/||/<> YER DEĞİŞTİRME (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Konum anlık yer, yer değiştirme konum farkıdır )

( Formül: x İLE Δx=xson-xilk )


- KONUT/MESKEN[Ar.] ile KONUT

( İnsanın içinde yaşadığı ev, apartman vb. yer. İLE Ön doğru. ["Bir noktadan bir doğruya ancak bir paralel çizilebilir."][Eukleides] )


- KONVEKS İLE KONKAV İLE STAR-SHAPED ile/||/<> ŞEKİL ÖZELLİKLERİ

( Geometrik cadlerin dışbükeylik özellikleri. )

( Formül: f(λx + (1-λ)y) ≤ λf(x) + (1-λ)f(y) )


- KONVEKS KÜME ile/||/<> KONKAV KÜME

( Konveks içindeki iki nokta arası doğru içerde, konkav dışarı çıkabilir )

( Formül: λx + (1-λ)y ∈ S İLE ∀λ∈[0 ile1] (konveks) )


- KONVEKS ile/||/<> KONKAV

( Konveks fonksiyonlar aşağı bükey İLE konkav fonksiyonlar yukarı bükey )

( Jensen tarafından 1906 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- KONVEKSİYON ile/||/<> KONDÜKSİYON

( İki farklı ısı transfer yöntemi: konveksiyon akışkanlarla İLE kondüksiyon doğrudan temasta )

( Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1768-1830) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Fizik) (Önemli katkıları: Fourier serileri, ısı transferi) )


- KONVERJANS ile/||/<> DİVERJANS

( Konverjan seriler bir değere yaklaşır, divergan seriler yaklaşmaz )

( Cauchy tarafından 1821 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1789-1857) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Limit teorisi, analiz) )


- KONVERJANT EVRİM ile/||/<> DİVERJANT EVRİM

( Konverjant benzer çevre benzer yapı, diverjant farklılaşmadır )

( Formül: Benzeşme İLE ayrışma )


- KOORDİNASYON AKSİYOMU ile/ve/||/<> BAĞLANTI BELİTİ


- KOORDİNASYON BİLEŞİĞİ ile/||/<> İYONİK BİLEŞİK

( Koordinasyon merkez-ligand, iyonik katyon-anyon bağıdır )

( Formül: [Fe(CN)₆]⁴⁻ İLE NaCl )


- KORELASYON[Fr. < CORRELATION] değil/yerine/= BAĞINTI

( Bir nesneyi başka bir nesne ile uyarlı kılan bağ. | Organizmanın değişik yapı, özellik ve olaylarında görülen karşılıklı ilgi, bağlılık. | İki ayrı veri grubu arasında bulunan ilişki derecesinin ölçümü, deneştirme. | İki ya da daha fazla değişken arasındaki bağıntı. | Görelilik. | İki ya da daha çok nitelik arasında matematik işlemleri yardımı ile kurulan bağlılık ya da eşitlik. )


- KORELASYON ile/||/<> NEDENSELLİK

( Korelasyon ilişki İLE nedensellik sebep-sonuçtur )

( Formül: İlişki İLE sebep )


- KORTEKS İLE LİMBİK İLE BEYİN SAPI ile/||/<> BEYİN BÖLGELERİ

( Üç temel beyin organizasyon seviyesi. )

( Formül: Neokorteks: 6 katman )


- KORTİZOL ile/||/<> ADRENALİN

( Kortizol uzun stres kortikosteroid İLE adrenalin kısa katekolamin. )

( Formül: Long-term İLE short-term stress )


- KORUMA BİYOLOJİSİ ile/||/<> RESTORASYON EKOLOJİSİ

( Koruma mevcut koruma, restorasyon hasarı onar. )

( Formül: Preserve İLE restore )


- KOŞUK ile GÜZELLEME

( ... İLE Halk yazınında, konusu sevi olan, lirik bir koşuk türü. | Şen, sevinçli duyguları anlatan türkülerde özel bir ezgi. )


- KOŞUTLUK = MÜVAZAT = PARALLELISM[İng.] = PARALLELISME[Fr.] = PARALLELISMUS[Alm.] = PARALLELOS[Yun.] = PARALELO[İsp.]


- KOVARYANT TÜREV ile/||/<> KISMİ TÜREV

( Kovaryant eğri uzayda ∇_μ, kısmi düz uzayda ∂_μ. )

( Formül: ∇_μ = ∂_μ + Γ_μ )


- KOYUT = MEVZUA = POSTULATE[İng.] = POSTULAT[Fr., Alm.] = POSTULATUM[Lat.]


- KOZAK DİZİSİ ile/||/<> SHİNE-DALGARNO

( Kozak eukaryot ribozom, S-D prokaryot. )

( Formül: Eukaryot İLE prokaryot )


- KOZAK SEQUENCE ile/||/<> SHİNE-DALGARNO SEQUENCE

( Kozak sequence ökaryotlarda translasyon başlangıcıyken, Shine-Dalgarno prokaryotlarda ribozom bağlanma bölgesidir )

( Formül: Translasyon başlama )


- KOZMİK MİKRODALGA ARKA PLAN ile/||/<> YILDIZ IŞIĞI

( Kozmik mikrodalga arka plan Big Bang kalıntı ışıması İLE yıldız ışığı termonükleer füzyon ışımasıdır. CMB 380 bin yıl sonra İLE evrenin en eski ışığıdır. CMB homojen ve izotropik İLE erken evren kanıtıdır. )


- KOZMİK WEB ile/||/<> VOİD

( Web filament galaksi, void boş bölgeler %80 hacim. )

( Formül: Yoğun İLE boş )


- KOZMOLOJİK SABİT ile/||/<> KUİNTESSANS

( Kozmolojik sabit sabit karanlık enerji yoğunluğu İLE kuintessans değişken karanlık enerjidir. Kozmolojik sabit Lambda İLE Einstein başlangıçta ekledi sonra çıkardı. Kozmolojik sabit basit İLE kuintessans dinamik alan kuramı gerektirir. )

( Albert Einstein tarafından 1917 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1879-1955) (Ülke: Almanya/ABD) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Görelilik teorisi, fotoelektrik etki) (Nobel: 1921) )


- KOZMOLOJİK SABİT ile/||/<> KUİNTESSENS

( Λ sabit vakum enerjisi, kuintessens değişken skaler alan. )

( Formül: w = -1 İLE w değişken )


- KREBS DÖNGÜSÜ ile/||/<> CALVİN DÖNGÜSÜ

( Krebs mitokondri CO₂, Calvin kloroplast CO₂ fiksasyon. )

( Formül: Katabolizma İLE anabolizma )


- KRİŞLER TRİGONOMETRİSİ ile/ve/> AÇI TRİGONOMETRİSİ ile/ve/> İNTEGRAL-DİFRENSİYAL HESAP

( Nasreddin Tûsî'ye (ö. 1274) kadar, krişler trigonometrisi kullanılmış, akabinde açı trigonometrisi geliştirilmiştir. XVII. yüzyılın ikinci yarısından sonra, yavaş yavaş integral-diferansiyel hesaba geçilmiştir. )


- KRİSTAL ALAN KURAMSİ ile/||/<> LİGAND ALAN KURAMSİ

( CFT elektrostatik, LFT moleküler orbital kovalent karakter. )

( Formül: d orbital yarılması )


- KRİSTAL İLE AMORF İLE POLİKRİSTAL ile/||/<> KATI HAL YAPILARI

( Atomik düzen türleri. )

( Formül: Bragg: nλ = 2d sinθ )


- KRİSTAL MÜHENDİSLİĞİ ile/||/<> POLİMORFİZM

( Kristal mühendisliği kasıtlı kristal yapı tasarımıyken İLE polimorfizm doğal farklı kristal formlarıdır )

( Formül: Supramoleküler synthon )


- KRİSTAL YAPI ile/||/<> AMORF YAPI

( Kristal düzenli tekrarlı, amorf düzensiz rastgele )

( Formül: Bravais örgüleri İLE kısa menzil düzen )


- KRİSTAL ile/||/<> AMORF

( Kristal düzenli yapı İLE amorf düzensiz yapıdır )

( Formül: Tuz İLE cam )


- KRİSTAL ile/||/<> YAPI

( X-ışını kırınımı ile kristal yapı tayini yöntemi )

( William Lawrence Bragg tarafından 1913 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1890-1971) (Ülke: Avustralya/İngiltere) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Bragg yasası, X-ışını kırınımı ile kristal yapı belirleme. En genç Nobel Fizik ödülü sahibi (25 yaş)) (Nobel: 1915) )


- KRİTİK NOKTA ile/||/<> ÜÇLÜ NOKTA

( Kritik noktada sıvı-gaz farkı kaybolur, üçlü noktada üç faz dengededir. )

( Formül: Tc İLE Pc İLE Tt İLE Pt )


- KRİTİK YOĞUNLUK ile/||/<> GERÇEK YOĞUNLUK

( Kritik düz evren ρ_c, gerçek gözlenen Ω = ρ/ρ_c ≈ 1. )

( Formül: 10^(-29) g/cm³ )


- KROMATİN ile/||/<> NUKLEOZOM

( Kromatin DNA protein İLE nukleozom histon DNA sarmal. )

( Formül: Overall structure İLE basic unit )


- KROMATOGRAFİ ile/||/<> SPEKTROSKOPİ

( Kromatografi ayırma İLE spektroskopi tanımlamadır )

( Formül: Ayırma İLE analiz )


- KROMOZOM ile/||/<> KURAM

( Kromozom kalıtım kuramı )

( Theodor Boveri tarafından 1902 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1862-1915) (Ülke: Almanya) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Kromozom teorisi, kanser genetiği) )


- KRONECKER PRODUCT ile/||/<> HADAMARD PRODUCT

( Kronecker ⊗ blok çarpım, Hadamard ⊙ eleman eleman. )

( Formül: Block İLE elementwise )


- KRONOAMPEROMETRİ ile/||/<> KRONOPOTANSİYOMETRİ

( CA sabit V akım-zaman, CP sabit I potansiyel-zaman. )

( Formül: Cottrell İLE Sand )


- KSİLEM İLE FLOEM İLE KAMBİYUM ile/||/<> BİTKİ DOKULARI

( İletim ve büyüme dokuları. )

( Formül: H₂O ↑ İLE şeker ↓ )


- KSİLEM İLE FLOEM ile/||/<> İLETİM DOKULARI

( Bitkilerde taşıma sistemleri. )

( Formül: Ψ = Ψs + Ψp + Ψm )


- KSİLEM ile/||/<> FLOEM

( Ksilem su taşıma İLE floem besin taşıma )

( Formül: Trakeid/damar (ksilem) İLE Kalburlu boru (floem) )


- KUANTUM ALGORİTMASI ile/||/<> KLASİK ALGORİTMA

( Shor faktörizasyon üstel hızlanma, klasik polinom değil. )

( Formül: O(log³n) İLE O(e^n) )


- KUANTUM ANNEALİNG ile/||/<> SİMULATED ANNEALİNG

( Kuantum annealing kuantum tünelleme kullanırken İLE simulated annealing termal dalgalanmalar kullanır )

( Formül: H(t) = (1-t)H₀ + tH₁ )


- KUANTUM BİLGİ ile/||/<> SHANNON BİLGİ

( Kuantum bilgi süperpozisyon ve dolanıklık içerirken İLE Shannon bilgi klasik bit bilgisidir )

( Formül: S = -Tr(ρ log ρ) )


- KUANTUM BİLGİSAYAR ile/||/<> KLASİK BİLGİSAYAR

( Kuantum qubit süperpozisyon, klasik bit 0 veya 1. )

( Formül: 2^n İLE n durum )


- KUANTUM COMPLEXİTY ile/||/<> COMPUTATİONAL COMPLEXİTY

( Kuantum complexity kuantum devrelerin karmaşıklığıyken İLE computational complexity klasik algoritmaların karmaşıklığıdır )

( Formül: BQP İLE P )


- KUANTUM DARWİNİZM ile/||/<> KLASİK DEKOHERANS

( Kuantum Darwinizm çevre tarafından bilgi seçimiyken İLE klasik dekoherans basit faz kaybıdır )

( Formül: Pointer states )

( Charles Darwin tarafından 1859 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- KUANTUM DOLANIKLIK ile/||/<> KLASİK KORELASYON

( Kuantum dolanıklık yerel olmayan İLE klasik korelasyon yereldir )

( Formül: |ψ⟩ = (|00⟩ + |11⟩)/√2 İLE Bell eşitsizliği: |E(a ileb) - E(a ilec)| ≤ 1 + E(b ilec) )


- KUANTUM GRAVİTY ile/||/<> GENERAL RELATİVİTY

( Kuantum gravity kuantum ve gravitasyonu birleştirirken İLE general relativity klasik geometrik kuramdir )

( Formül: l_p = √(Għ/c³) )


- KUANTUM HALL ile/||/<> KLASİK HALL

( Kuantum Hall kuantize σ_xy = ne²/h, klasik sürekli. )

( Formül: Platolar İLE lineer )


- KUANTUM HAPSETME ile/||/<> KLASİK BOYUT ETKİSİ

( Kuantum λ_de Broglie < L, klasik ortalama serbest yol. )

( Formül: Enerji kuantizasyonu )


- KUANTUM HATA DÜZELTME ile/||/<> KLASİK HATA DÜZELTME

( Kuantum no-cloning yasağı, klasik kopyalama kolay. )

( Formül: Shor code 9 qubit )


- KUANTUM HATA DÜZELTME ile/||/<> KLASİK KODLAMA

( Kuantum hata düzeltme süperpozisyonu korurken İLE klasik kodlama sadece bit hatalarını düzeltir )

( Formül: Shor kodu )


- KUANTUM KAPISI ile/||/<> MANTIK KAPISI

( Kuantum üniter tersinir, klasik tersinmez (AND, OR). )

( Formül: U†U = I İLE kayıp )


- KUANTUM KAYNAŞMA ile/||/<> FAZ GEÇİŞİ

( Kuantum kaynaşma sıcaklık değişimi olmadan durum değişikliğiyken İLE faz geçişi termal durum değişimidir )

( Formül: H|ψ⟩ = E|ψ⟩ )


- KUANTUM KOHERANS ile/||/<> LAZER KOHERANS

( Kuantum koherans dalga fonksiyonu fazlarının korunmasıyken İLE lazer koherans elektromanyetik dalgaların faz uyumudur )

( Formül: ρ_{12} ≠ 0 )


- KUANTUM KRİPTOGRAFİ ile/||/<> KLASİK KRİPTOGRAFİ

( QKD fizik yasalarıyla güvenli, klasik matematiksel. )

( Formül: BB84 İLE RSA )


- KUANTUM MACHİNE LEARNİNG ile/||/<> KLASİK AI

( Kuantum machine learning kuantum avantajı sağlayabilirken İLE klasik AI geleneksel algoritmalardır )

( Formül: VQE algoritması )


- KUANTUM METROLOJİ ile/||/<> KLASİK ÖLÇÜM

( Kuantum metroloji kuantum kaynaklarla hassasiyeti artırırken, klasik ölçüm istatistik sınırlarla kısıtlıdır )

( Formül: Δφ ∝ 1/√N )


- KUANTUM NOKTA İLE NANOTEL İLE NANOLEVHA ile/||/<> NANO BOYUTLAR

( 0D, 1D ve 2D nanoyapılar. )

( Formül: d < 100 nm )


- KUANTUM NOKTA ile/||/<> NANOPARTİKÜL

( Kuantum nokta boyut etkisiyle optik özellik gösterirken İLE nanopartikül sadece boyut küçültmedir )

( Formül: E_gap ∝ 1/r² )


- KUANTUM NOKTASI ile/||/<> KUANTUM TELİ

( Nokta 0D tam hapsetme, tel 1D eksen boyunca serbest. )

( Formül: 3D hapsetme İLE 2D hapsetme )


- KUANTUM NOKTASI ile/||/<> NANOPARÇACIK

( QD boyut ayarlı emisyon, NP geniş uygulama. )

( Formül: 2-10nm İLE 1-100nm )


- KUANTUM NOKTASI ile/||/<> NANOTÜP

( Kuantum noktası 0D parçacık İLE nanotüp 1D silindir )

( Formül: 2-10 nm QD İLE sp² hibrit karbon )


- KUANTUM OPTOMEKANİK ile/||/<> KLASİK OPTİK

( Kuantum optomekanik ışık-madde kuantum etkileşimiyken İLE klasik optik elektromanyetik dalga yayılımıdır )

( Formül: g₀ = √(ħω/2m) )


- KUANTUM PHASE MATTER ile/||/<> KLASİK FAZ

( Kuantum phase matter kuantum dalgalanmalarla karakterizeyken İLE klasik faz termal dalgalanmalardır )

( Formül: Z₂ topoloji )


- KUANTUM SENSÖR ile/||/<> KLASİK SENSÖR

( Kuantum sensör kuantum koheransı kullanarak hassasiyeti artırırken İLE klasik sensör termal gürültü ile sınırlıdır )

( Formül: δB ∝ 1/√NT )


- KUANTUM SIÇRAMA ile/||/<> KLASİK REZONANS

( Kuantum sıçrama ani enerji seviye değişimiyken İLE klasik rezonans kademeli genlik artışıdır )

( Formül: ΔE = ħω )


- KUANTUM SİMÜLASYON ile/||/<> MONTE CARLO

( Kuantum simülasyon kuantum sistemleri doğal olarak simüle ederken İLE Monte Carlo stokastik örnekleme kullanır )

( Formül: e^{-iHt} )


- KUANTUM SÜPERPOZİSYON ile/||/<> KLASİK DALGA İNTERFERANS

( Kuantum süperpozisyon parçacık seviyesinde olasılık genliklerinin toplanmasıyken, klasik interferans makroskopik dalga genliklerinin toplanmasıdır )

( Formül: |ψ⟩ = α|0⟩ + β|1⟩ )


- KUANTUM SUPREMACY ile/||/<> KLASİK HESAPLAMA

( Kuantum supremacy kuantum bilgisayarların klasik bilgisayarları geçmesiyken İLE klasik hesaplama deterministik algoritmalardır )

( Formül: Grover algoritması )


- KUANTUM TELEPORTASYON ile/||/<> KLASİK İLETİŞİM

( Teleportasyon durum transferi, klasik bilgi kopyalama. )

( Formül: EPR çifti kullanır )


- KUANTUM TÜNELLEME ile/||/<> KLASİK ENERJİ BARİYERİ

( Kuantum tünellemede parçacık enerji bariyerini geçebilirken, klasik fizikte bu imkansızdır )

( Formül: T ∝ e^(-2κa) )


- KUANTUM TÜNELLEME ile/||/<> KLASİK GEÇİŞ

( Tünelleme enerji korunumunu ihlal etmez ama klasik olarak yasaktır )

( Formül: T = e^(-2∫√(2m(V-E)/ℏ²)dx) )


- KUANTUM ÜSTÜNLÜĞÜ ile/||/<> KLASİK SİMÜLASYON

( Üstünlük klasik geçemez problem, simülasyon klasik taklit. )

( Formül: Google 2019 İLE tartışmalı )


- KUANTUM ZENO ETKİSİ ile/||/<> RADYOAKTİF BOZUNMA

( Kuantum Zeno etkisi gözlemin bozunmayı durdurmasıyken İLE radyoaktif bozunma doğal stokastik süreçtir )

( Formül: λ = ln(2)/t_{1/2} )


- KUANTUM ile/||/<> ELEKTRODİNAMİK

( QED kuramınin geliştirilmesi )

( Richard Feynman tarafından 1949 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1918-1988) (Ülke: ABD) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Kuantum elektrodinamiği, Feynman diyagramları) (Nobel: 1965) )


- KUARK ile/||/<> LEPTON

( Kuark güçlü etkileşir renk yükü İLE lepton güçlü etkileşmez. )

( Formül: 6 çeşit İLE 6 çeşit )


- KUARK ile/||/<> LEPTON (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Kuark güçlü etkileşim, lepton zayıf etkileşim yapar )

( Formül: Hadron yapıtaşı İLE temel )


- KUARK ile/||/<> MODEL

( Kuark modeli ve parçacık sınıflandırması )

( Murray Gell-Mann tarafından 1964 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1929-2019) (Ülke: ABD) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Kuark teorisi) (Nobel: 1969) )


- KUASAR ile/||/<> GALAKSİ

( Kuasar çok parlak aktif çekirdek İLE galaksi yıldız topluluğudur. Kuasar erken evrende bol İLE genç evrenin enerjetik nesneleridir. Kuasar merkezdeki kara delik İLE madde yutarken devasa ışık yayar. )


- KUASİNÖTRALİTE ile/||/<> YÜK AYRIŞMASI

( Kuasinötral n_e ≈ n_i makro, yük ayrışması Debye içinde. )

( Formül: Makro nötr İLE mikro E alan )


- KÜBİK[Fr. < CUBIQUE] değil/yerine/= KÜP BİÇİMLİ

( Küp ve kesme biçiminde olan. | Kübizm akımına uyularak yapılan. | Küp biçiminde olan. )


- KÜBİK ile/||/<> DENKLEM

( Üçüncü dereceden denklemlerin sistematik çözümü )

( Ömer Hayyam tarafından 1074 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1048-1131) (Ülke: İran) (Alan: matematik) (Önemli katkıları: Cebir çalışmaları, takvim reformu, Rubaiyat) )


- KUBİT İLE SÜPERPOZİSYON İLE DOLANIKLIK İLE ÖLÇÜM ile/||/<> KUANTUM BİLGİ

( Kuantum bilgisayarların temel kavramları. )

( Formül: |ψ⟩ = α|0⟩ + β|1⟩ )


- KÜÇÜK DÜNYA ile/||/<> DÜZENLİ ÖRGÜ

( Küçük dünya kısa yol + kümelenme, düzenli sadece yerel. )

( Formül: 6 derece İLE örgü )


- KUDUZ AŞISI (PASTEUR) ile/||/<> ÇİÇEK AŞISI (JENNER)

( Pasteur kuduz aşısını zayıflatılmış virüs ile geliştirdi İLE Jenner çiçek aşısını inek çiçeği virüsü ile buldu. Pasteur laboratuvar koşullarında zayıflatma yaptı İLE Jenner doğal bir çapraz bağışıklık kullandı. İkisi de aşı biliminin temelini attı. )

( Louis Pasteur tarafından 1885 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- KUĞU BOYUNLU BALON DENEYİ ile/||/<> SPONTAN ÜREME İDDİALARI

( Kuğu boyunlu balon deneyi mikropların havada olduğunu kanıtlar İLE spontan üreme iddiaları canlıların kendiliğinden oluştuğunu savunur. Pasteur balonun boynu kırılınca mikroorganizmaların içeri girdiğini gösterdi İLE spontan üremenin olmadığını ispatladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1859 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- KUĞU:
Güzelliğini sergilemekten, su içmeyi bile boşvererek/unutarak susuzluktan ölmüş. -ile


- KÜLTÜR TABANLI YÖNTEM ile/||/<> MOLEKÜLER YÖNTEM

( Kültür tabanlı yöntem bakterileri laboratuvarda üretir İLE moleküler yöntem DNA/RNA analizi yapar. Kültür yöntemi yalnızca kültürlenebilenleri gösterir İLE moleküler yöntem kültürlenemeyenleri de tespit eder. )

( Robert Koch tarafından 1881 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1843-1910) (Ülke: Almanya) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Bakteriyel hastalık teorisi, Koch postülatları, bakteriyel kültür teknikleri) )


- KÜLTÜR-TARİH ARKEOLOJİSİ ile/||/<> PROSESÜEL ARKEOLOJİ

( Kültür-tarih arkeolojisi betimleyici kronoloji İLE prosesüel arkeoloji açıklayıcı süreçler arar. Kültür-tarih göçler ve difüzyon İLE prosesüel arkeoloji evrensel yasalar vurgular. Childe kültür-tarih İLE Binford prosesüel yaklaşımı temsil eder. )

( Lewis Binford tarafından 1962 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1931-2011) (Ülke: ABD) (Alan: Arkeoloji) (Önemli katkıları: İşlemeci (prosesüel) arkeoloji, orta menzil kuram, etnoarkeoloji, bilimsel yöntem uygulaması) )


- KÜLTÜREL DİFÜZYON ile/||/<> BAĞIMSIZ İCAT

( Kültürel difüzyon yayılma yoluyla aktarım İLE bağımsız icat yerel gelişimdir. Difüzyon göç ve ticaret İLE bağımsız icat benzer koşullar sonucu ortaya çıkar. Neolitik yayılım difüzyon İLE bazı bölgeler bağımsız tarım geliştirdi. )


- KÜME ile/ve/||/<> ALT KÜME


- KÜME ile/ve/||/<>/> GÜÇ KÜMESİ


- KÜP[Ar.] ile KÜP[Fr./ing. CUBE]

( Su, pekmez, yağ vb. sıvıları ya un, buğday gibi tahılları saklamaya yarayan, geniş karınlı, dibi dar toprak kap. | Sarhoş. İLE Birbirine eşit karelerden oluşan altı yüzlü dikdörtgen. | Altı yüzü birbirine eşit kareden oluşan dik prizma. | Bu biçimdeki nesne. | Bir cismin hacim hesabında kullanılan ölçü birimi. | Bir sayının üçüncü kuvveti. [4³ = 4 x 4 x 4 = 64] )


- ALLEN ile/||/<> AYRILMA ile/||/<> HAECKEL BİYOGENETİK ile/||/<> HAMİLTON ile/||/<> HARDY-WEİNBERG ile/||/<> VON BAER

( Soğuk bölgelerde yaşayan sıcakkanlı hayvanların, sıcak bölgelerde yaşayanlara göre daha kısa uzuvlarının olduğunu belirten kural.[< Joel Asaph Allen(zoolog ve ornitolog)] İLE/||/<> Bir genin iki farklı alelinin ayrılarak farklı gametlere dağılması.[Tamamen rastgele gerçekleşir. Eğer genler homozigot ise gametlerdeki ayrılan genler %100 aynı olur. Fakat eğer ayrılan genler heterozigot ise gametlerin %50'si baskın aleli, öteki %50'si ise çekinik aleli alır.] İLE/||/<> 1874 yılında öne sürülen bu kural, ontogeni ile filogeni arasındaki ilişkiyi açıklar.[< Ernst Haeckel][Ontogeni, filogeniyi yineler. Bir canlının embriyolok dönemdeki gelişimi, atalarının evrimsel geçmişindeki değişimlerini yineler. Bu kural, dirimbilim, insanbilim ve gelişim psikolojisi gibi bazı disiplinlerce kabul görmüş ya da genişletilmiştir.] İLE/||/<> Akraba seçilimi konusunda ileri sürdüğü kural.[< William Hamilton][Hamilton, akrabalar için fedakârlık gerektiren durumları matematiksel tanıma dökmüştür. Fedakârlık gerektiren bir devinimde, "c" fedakârlık yapanın ödediği bedel, "r" akrabalık derecesi ve "b" fedakârlık sonucu olası kazanç olmak üzere: C < R * B ise bu devinim, akraba seçilimi için yararlı bir devinimdir.] İLE/||/<> Gen frekanslarının hesaplanması için Harold Hardy[matematikçi] ve Wilhelm Weinberg'in, 1908 yılında geliştirdiği formül. İLE/||/<> Embriyoloji hakkında öne sürülen kural.[< Karl Ernst von Baer] )


- KURAMSAL/TEORİK FİZİK ile MATEMATİKSEL FİZİK


- KURAMSAL = NAZARÎ = THEORETIC[İng.] = THÉORIQUE, THÉORETIQUE[Fr.] = THEORETISCH[Alm.] = THEORIKOS, THEORETIKOS[Yun.]


- KUR'ÂN-I KERÎM:
BAŞAT TAVIR ile/ve/<> REVNAK[Fars.][: Parlaklık, güzellik, tazelik, süs.]


- KÜRE/MÜDEVVER[Ar. < DEVR] ile/ve YUVARLAK/DEĞİRMİ

( Bir noktaya eşit uzaklıkta. İLE/VE Bir daireye eşit. )


- KÜRE ile/ve/<> DAİRE

( Daire, bir küre kesitidir. )

( SPHERE vs./and/<> CIRCLE )


- KÜRE ile/değil ELİPS

( [not] SPHERE vs./and/||/<>/but/< ELLIPSE
ELLIPSE instead of SPHERE )


- KÜRE ile/ve KARE

( Tanrıyı simgeler. İLE/VE Halkı ve doğayı simgeler. )

( Zorunluluk aranır/aranabilir. İLE/VE Zorunluluk aranamaz. )

( Bir düzlemin içinde, aynı anda iki noktaya birden temas edemez. İLE/VE ... )

( Hacim. İLE/VE Alan. )

( 2³ İLE/VE 2² )

( SPHERE vs./and SQUARE )


- KÜRE ile/ve KÜME

( SPHERE vs./and SET )


- KÜRE ile KÜRE ile Küre

( Tüm noktaları merkezden aynı uzaklıkta bulunan bir yüzeyle sınırlı nesne. | Yeryüzü, dünya. İLE Madenci ocağı, maden fırını. İLE Kastamonu iline bağlı ilçelerden biri. )


- KÜRE ile SAHTE KÜRE

( SPHERE vs. PSEUDO SPHERE )


- KÜRESEL AYNA ile/||/<> PARABOLİK AYNA

( Küresel ayna küresel sapma İLE parabolik ayna mükemmel odaklama. )

( Formül: R = 2f yaklaşık İLE tam )


- ... KURMAK ile/ve/||/<>/> ... OLUŞTURMAK


- KURUCU ETKİ ile/||/<> DARBOĞAZ ETKİSİ

( Kurucu yeni koloni, darboğaz popülasyon küçülmesidir )

( Formül: Yeni başlangıç İLE azalma )


- KURUCU ETKİ ile/||/<> POPULASYON DARBOĞAZI

( Kurucu az birey koloni, darboğaz geçici azalma. )

( Formül: Settlement İLE surviving )


- KUŞKU ile/değil/yerine ÇÖZÜMLEME

( DOUBT vs. ANALYSIS )


- KÜSÛL[Ar.] ile KÜSÛR[Ar.]

( Tembel, üşenici. İLE Parçalar, artan parçalar, atıklar. | Kesirler. )


- KÜSÛR ile/||/<> CÜZ[çoğ. ECZÂ] ile/||/<> SAHÎH ile/||/<> MAHREC

( Kesirli sayı. | Kendisinden daha büyük bir sayıya pay olan sayı ya da payda alan sayı. İLE/||/<> Kesirli sayılarda bütünden alınan parça, pay. İLE/||/<> Tam sayı. | Kendinden daha büyük bir sayıya pay olmayan sayı ya da payda almayan sayı. İLE/||/<> Payda. )


- KÜTLE MERKEZİ İLE AĞIRLIK MERKEZİ İLE GEOMETRİK MERKEZ ile/||/<> MERKEZ KAVRAMLARI

( Cadlerin farklı merkez tanımları. )

( Formül: r_cm = Σmᵢrᵢ/Σmᵢ )


- KÜTLE SPEKTROMETRİSİ ile/||/<> ATOMİK ABSORPSİYON

( MS molekül kütlesi, AA element analizidir )

( Formül: m/z İLE element )


- KÜTLE SPEKTROMETRİSİ ile/||/<> NMR

( MS protein kütlesi, NMR protein yapısı. )

( Formül: Mass İLE structure analysis )


- KÜTLE-ENERJİ DENKLİĞİ ile/||/<> KİNETİK ENERJİ

( E=mc² toplam enerji, klasik KE = ½mv² sadece düşük hızlarda. )

( Formül: E = mc² İLE KE = (γ-1)m₀c² )


- KÜTLE ile/||/<> AĞIRLIK

( Kütle madde miktarı (değişmez) İLE ağırlık kütleye etki eden yerçekimi kuvvetidir (değişir) )

( m (kg) İLE W=mg (N) )

( Isaac Newton | 1687 | 17. Yüzyıl | NULL (1643 - 1727) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Matematik) (Önemli katkıları: Klasik mekanik, kalkülüs, yerçekimi yasası) )


- KÜTLE ile/||/<> AĞIRLIK

( Kütle madde miktarı (değişmez) İLE ağırlık kütleye etki eden yerçekimi kuvvetidir (değişir) )

( Formül: m (kg) İLE W=mg (N) )

( Isaac Newton tarafından 1687 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1643-1727) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Matematik) (Önemli katkıları: Klasik mekanik, kalkülüs, yerçekimi yasası) )


- KÜTLE ile/||/<> UZAY-ZAMAN

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )


- KUTR ile/||/<> NISFU'L-KUTR ile/||/<> MUHÎT

( Çap. | Köşegen. | Çapraz. İLE/||/<> Yarı çap. İLE/||/<> Çevre. )


- KUTUR[Ar.]/DİYAGONAL[Fr./İng. < DIAGONAL/E] değil/yerine/= KÖŞEGEN

( Bir çokgende ardışık olmayan ya da çok yüzlüde aynı düzlem üzerinde bulunmayan iki köşe arasına çekilen çizgi. )


- KUTUR değil/yerine/= ÇAP


- KUVANTUM ile/||/<> FEYNMAN PATH İNTEGRALİ

( )

( Newton-Leibniz tarafından 1665 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- KUVVET ile/||/<> ENERJİ

( Kuvvet hareketi değiştiren etki İLE enerji iş yapabilme yeteneğidir )

( F=ma İLE E=1/2mv² )

( Gottfried Leibniz | 1695 | 17. Yüzyıl | Vis viva (yaşayan kuvvet) kavramı (1646 - 1716) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Felsefe) (Önemli katkıları: Kalkülüs, monadoloji) )


- KUVVET ile/||/<> ENERJİ

( Kuvvet hareketi değiştiren etki İLE enerji iş yapabilme yeteneğidir )

( Formül: F=ma İLE E=1/2mv² )

( Gottfried Leibniz tarafından 1695 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1646-1716) (Ülke: Almanya) (Alan: Matematik, Felsefe) (Önemli katkıları: Kalkülüs, monadoloji) )


- KUVVETLE MUHTEMEL değil/yerine/= YÜKSEK OLASILIKLA


- KUVVETLİ ASİT ile/||/<> ZAYIF ASİT

( Kuvvetli tam iyonlaşır, zayıf kısmen iyonlaşır )

( Formül: HCl İLE CH₃COOH )

( John Dalton tarafından 1803 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1766-1844) (Ülke: İngiltere) (Alan: Kimya, Fizik) (Önemli katkıları: Dalton atom teorisi, Dalton yasası) )


- L-FUNCTİON ile/||/<> ZETA FUNCTİON

( L-function genelleştirilmiş, zeta Riemann ζ(s) özel. )

( Formül: General İLE special case )


- L'HOPİTAL RULE ile/||/<> SQUEEZE THEOREM

( L'Hopital 0/0 form, squeeze sıkıştırma. )

( Formül: Indeterminate form İLE sandwich )


- L2 LAGRANGE NOKTASI ile/||/<> DÜNYA YÖRÜNGESİ

( L2 Lagrange noktası Dünya-Güneş dengeli konum İLE Dünya yörüngesi gezegen çevresinde dönmedir. L2 noktası 1,5 milyon km uzakta İLE kararlı gözlem sağlar. James Webb L2'de İLE Hubble Dünya yörüngesinde çalışır. )


- LACTOBACİLLUS ile/||/<> BİFİDOBACTERİUM

( Lactobacillus laktik asit üreten çubuk şekilli bakteriler İLE Bifidobacterium Y veya V şekilli anaerobik bakterilerdir. İkisi de probiyotik İLE farklı metabolik fonksiyonlara sahiptir. )

( Élie Metchnikoff tarafından 1907 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1916) (Ülke: Rusya/Fransa) (Alan: İmmünoloji, Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Probiyotik kavramı, fermente süt ürünlerinin sağlık faydaları, fagositoz teorisi) )


- LAG İLE LOG İLE STASYON İLE ÖLÜM ile/||/<> BAKTERİ BÜYÜME EVRELERİ

( Mikrobiyal büyüme kinetiği. )

( Formül: N = N₀ × 2ⁿ (log faz) )


- LAGRANGE MEKANİĞİ ile/||/<> HAMİLTON MEKANİĞİ

( Lagrange genelleştirilmiş koordinatlar L=T-V, Hamilton faz uzayı H=T+V. )

( Formül: L = T - V İLE H = T + V )


- LAGRANGE MULTİPLİER ile/||/<> DİRECT OPTİMİZATİON

( Lagrange kısıtlı optimizasyon, direct kısıtsız. )

( Formül: Constrained İLE unconstrained )


- LAGRANGİAN İLE HAMİLTONİAN İLE NEWTONİAN ile/||/<> MEKANİK FORMÜLASYONLARI

( Klasik mekanik yaklaşımları. )

( Formül: L = T - V )

( Isaac Newton tarafından 1687 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LAMB SHİFT İLE HYPERFİNE İLE ISOTOPE ile/||/<> İNCE YAPI KAYMALARI

( Spektrumda küçük enerji farkları. )

( Formül: ΔE_Lamb ~ α⁵mc² )


- LAMİNAR İLE TURBULENT İLE TRANSİTİONAL ile/||/<> AKIŞ REJİMLERİ

( Akışkan hareket karakterleri. )

( Formül: Re = ρvD/μ )


- LAMİNER AKIŞ ile/||/<> TÜRBÜLANSLI AKIŞ

( Laminer düzenli katmanlar, türbülanslı kaotik girdaplar )

( Formül: Re = ρvL/μ )


- LAMİNER İLE TÜRBÜLANSLI İLE GEÇİŞ ile/||/<> AKIŞ REJİMLERİ

( Akışkanların farklı hız ve koşullardaki davranış modları. )

( Formül: Re = ρvL/μ )


- LANDAU SÖNÜMÜ ile/||/<> ÇARPIŞMALI SÖNÜM

( Landau çarpışmasız rezonans, çarpışmalı direkt momentum transferi. )

( Formül: Wave-particle İLE çarpışma )


- LANDSCAPE GENETİCS ile/||/<> CLASSİCAL GENETİCS

( Landscape genetics coğrafi peyzaj etkisini gen akışına incelerken İLE classical genetics coğrafyadan bağımsız Mendel genetiği yapar )

( Formül: Gene flow corridors )

( Gregor Mendel tarafından 1865 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LANGLANDS PROGRAMI ile/||/<> WEİL KONJEKTÜRÜ

( Langlands programı temsil kuramı ve sayı kuramıni birleştirirken İLE Weil konjektürü cebirsel eğriler üzerinde zeta fonksiyonları inceler )

( Formül: L-functions )


- LANGMUİR İLE BET İLE FREUNDLİCH ile/||/<> ADSORPSİYON İZOTERMLERİ

( Yüzey tutunma modelleri. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) )


- LANGMUİR İLE FREUNDLİCH İLE BET ile/||/<> ADSORPSİYON İZOTERMLERİ

( Yüzey adsorpsiyonunu tanımlayan modeller. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) )


- LANGMUİR İZOTERMİ ile/||/<> BET İZOTERMİ

( Langmuir tek tabaka, BET çok tabakalı adsorpsiyon. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) İLE çok )


- LANGMUİR-BLODGETT ile/||/<> SPİN COATİNG

( LB tek tabaka kontrollü, spin hızlı döndürme. )

( Formül: Monolayer İLE film )


- LANGMUİR ile/||/<> FREUNDLİCH

( Langmuir tek tabaka doygun İLE Freundlich ampirik heterojen. )

( Formül: θ = KP/(1+KP) İLE K·P^(1/n) )


- LANTANİT ile/||/<> AKTİNİT

( Lantanit 4f İLE aktinit 5f orbitallidir )

( Formül: Ce-Lu İLE Th-Lr )


- LANTANİTLER ile/||/<> AKTİNİTLER

( Lantanitler 4f orbitalleri dolar İLE aktinitler 5f orbitalleri dolar )

( Formül: [Xe]4f^n (lantanit) İLE [Rn]5f^n (aktinit) )


- LAPLACE İLE FOURİER İLE WAVELET ile/||/<> DÖNÜŞÜM TÜRLERİ

( Sinyal ve sistem analizinde kullanılan üç temel matematiksel dönüşüm. )

( Formül: F(ω) = ∫f(t)e^(-iωt)dt )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LAPLACE ile/||/<> DÖNÜŞÜMÜ

( Laplace dönüşümü ve diferansiyel denklemler )

( Pierre-Simon Laplace tarafından 1785 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1749-1827) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Astronomi) (Önemli katkıları: Laplace dönüşümü, olasılık teorisi) )


- LASER COOLİNG ile/||/<> MAGNETİC COOLİNG

( Laser cooling foton momentum transferiyle soğutma yaparken İLE magnetic cooling manyetik alan değişimiyle soğutma yapar )

( Formül: Doppler cooling )


- LASSO ile/||/<> RİDGE

( Lasso L1 penalty İLE ridge L2 penalty. )

( Formül: L1 İLE L2 regularization )


- LATİN RAKAMLARI ile/değil/< ARAP RAKAMLARI
ve/||/<>/<
ARAP RAKAMLARI ile/değil/< HİNT RAKAMLARI


- LATTİCE İLE CODE İLE ISOGENY ile/||/<> POST-KUANTUM

( Kuantum bilgisayarlara dayanıklı sistemler. )

( Formül: LWE: As + e mod q )


- LATTİCE ile/||/<> FUNDAMENTAL DOMAİN

( Lattice örgü yapı, fundamental temel bölge. )

( Formül: Discrete structure İLE region )


- LAURENT ile/||/<> SERİSİ

( Laurent serisi açılımı )

( Pierre Laurent tarafından 1843 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1813-1854) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Laurent serisi) )


- LAW OF LARGE NUMBERS ile/||/<> CENTRAL LİMİT THEOREM

( LLN ortalama yakınsama, CLT normal dağılım yakınsama. )

( Formül: Mean convergence İLE distribution convergence )


- LAZER ile/||/<> LED (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Lazer uyumlu tek renk, LED uyumsuz yarı tek renklidir )

( Formül: Coherent İLE incoherent )


- LCD ile/||/<> OLED

( LCD arka ışık + süzgeç İLE OLED kendinden ışımalı piksel. )

( Formül: Backlight İLE emissive )


- LE CHATELİER İLKESİ ile/||/<> ARRHENİUS DENKLEMİ

( Le Chatelier denge kayması, Arrhenius hız-sıcaklık ilişkisi )

( Formül: Denge ⇄ karşı yön İLE k = Ae^(-Ea/RT) )

( Henry Le Chatelier tarafından 1884 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1850-1936) (Ülke: Fransa) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Le Chatelier prensibi) )


- LE CHATELİER İLKESİ ile/||/<> DENGE SABİTİ

( Le Chatelier dengeyi bozan etkiye karşı tepki öngörür, denge sabiti dengenin konumunu belirler )

( Formül: K = [Ürünler]/[Reaktanlar]\nQ < K → İleri yön\nQ > K → Geri yön )

( Henry Le Chatelier tarafından 1884 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1850-1936) (Ülke: Fransa) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Le Chatelier prensibi) )


- LEADİNG STRAND ile/||/<> LAGGİNG STRAND

( Leading sürekli 5 to 3, lagging kesikli Okazaki. )

( Formül: Kontinü İLE diskontinü )


- LEAST SQUARES ile/||/<> RİDGE REGRESSİON

( Least squares minimize ||Ax-b||², ridge + λ||x||². )

( Formül: Unregularized İLE regularized )


- LEBESGUE İLE RİEMANN İLE STİELTJES ile/||/<> İNTEGRAL TÜRLERİ

( Farklı integral tanımları. )

( Formül: ∫f dμ )


- LED İLE LASER DİODE İLE VCSEL ile/||/<> IŞIK KAYNAKLARI

( Yarıiletken ışık yayıcılar. )

( Formül: hν = Eg )


- LED ile/||/<> AKKOR LAMBA

( LED yarıiletken ışık, akkor ısıtma ile ışık )

( Formül: p-n junction İLE Tungsten filament )


- LED ile/||/<> LAZER

( LED spontane geniş spektrum İLE lazer uyarılmış tek dalga boyu. )

( Formül: Incoherent İLE coherent )


- LEFT NULL SPACE ile/||/<> RİGHT NULL SPACE

( Left null yᵀA=0, right null Ax=0. )

( Formül: Row kernel İLE column kernel )


- LEGENDRE SİMGESİ ile/||/<> JACOBİ SİMGESİ

( Asal modülo. İLE Bileşik modülo genelleme. )

( Formül: (a/p) İLE (a/n) )


- LENZ İLE FARADAY İLE HENRY ile/||/<> İNDÜKSİYON YASALARI

( Elektromanyetik indüksiyon prensipleri. )

( Formül: ε = -N(dΦ/dt) )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )


- LEONHARD EULER ile ULF VON EULER

( 15 Nisan 1707 - 18 Eylül 1783 İLE 07 Şubat 1905 - 09 Mart 1983 )


- LEOPOLD LÖWENHEIM ve/||/<> THORALF SKOLEM (KURAMI)


- LEPTON İLE KUARK İLE BOZON ile/||/<> TEMEL PARÇACIKLAR

( Standart modelin üç temel parçacık ailesi. )

( Formül: Q = 2/3e (up) İLE -1/3e (down) )


- LEVİ-CİVİTA İLE CHRİSTOFFEL İLE KOVARYANT ile/||/<> BAĞLANTILAR

( Manifoldlarda paralel taşıma. )

( Formül: Γ^k_ij = (1/2)g^kl(∂_ig_jl + ∂_jg_il - ∂_lg_ij) )


- LEWİS ASİDİ ile/||/<> BRONSTED ASİDİ

( Lewis elektron alıcı, Bronsted proton vericidir )

( Formül: e⁻ alıcı İLE H⁺ verici

AlCl₃ (Lewis) İLE HCl (Brønsted) )

( Walter Gilbert tarafından 1923 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1875-1946) (Ülke: ABD) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Lewis yapıları, kovalent bağ) )


- LEWİS İLE BRØNSTED-LOWRY İLE ARRHENİUS ile/||/<> ASİT-BAZ KURAMLERİ

( Asit ve bazların üç farklı tanımı. )

( Formül: Ka × Kb = Kw )

( Johannes Brønsted & Thomas Lowry tarafından 1923 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1879-1947) (Ülke: Danimarka) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Brønsted-Lowry asit-baz teorisi) )


- Lİ-İON İLE NA-İON İLE SOLİD STATE ile/||/<> BATARYA TEKNOLOJİLERİ

( Enerji depolama malzemeleri. )

( Formül: LiCoO₂ ⇌ Li₁₋ₓCoO₂ + xLi⁺ + xe⁻ )


- Lİ-İON İLE NİMH İLE PB-ASİT ile/||/<> TİCARİ PİL TEKNOLOJİLERİ

( Yaygın kullanılan pil türleri. )

( Formül: Li-ion: 3.7V İLE 150 Wh/kg )


- Lİ-İON PİL ile/||/<> Lİ-PO PİL

( Li-ion sıvı elektrolit, Li-Po polimer elektrolit )

( Formül: LiCoO₂ katot İLE grafit anot )


- LIDAR İLE INTERFEROMETRİ İLE SPEKTROSKOPİ ile/||/<> LAZER UYGULAMALARI

( Lazerin bilimsel ve teknolojik kullanımları. )

( Formül: ΔL = h/c (LIGO) )


- LİE CEBİRİ ile/||/<> GRUP KURAMSİ

( Lie cebiri sonsuz küçük [X,Y], grup sonlu dönüşümler. )

( Formül: Jeneratörler İLE elemanlar )


- LİE GRUPLARI İLE FİBER DEMETLER İLE SİMPLEKTİK GEOMETRİ ile/||/<> MATEMATİKSEL FİZİK

( Fizikte kullanılan ileri matematik yapıları. )

( Formül: [X ileY] = XY - YX (Lie) )


- LİE İLE GAUGE İLE CLİFFORD ile/||/<> FİZİKSEL CEBİRLER

( Fizikte kullanılan matematiksel yapılar. )

( Formül: [Tᵃ ileTᵇ] = ifᵃᵇᶜTᶜ )


- LİGAND FİELD AKTİVASYON ile/||/<> REDOKS AKTİVASYON

( LF d-orbital enerji, redoks elektron transfer. )

( Formül: Spektroskopik İLE elektrokimyasal )


- LİGAND ile/||/<> İYON

( Ligand bağ yapan molekül, iyon yüklü parçacıktır )

( Formül: NH₃ İLE Cl⁻ )


- LİGAND ile/||/<> METAL MERKEZ

( Ligand elektron verici, metal elektron alıcı )

( Formül: [M(L)_n]^m± kompleks formül )


- LIGO ile/||/<> VİRGO

( LIGO ABD'de iki dedektör İLE Virgo İtalya'da bir dedektördür. İki sistem lazer interferometresi İLE gravitasyonel dalgaları ölçer. LIGO 2015'te ilk tespit İLE Virgo 2017'de katıldı. İki dedektör birlikte İLE dalga kaynağı konumunu belirler. )


- lim | f(x) - f(x0) / x - x0 = f '(x)

( Δx -> 0 )


- LİMİT İLE SÜREKLİLİK İLE TÜREV İLE İNTEGRAL ile/||/<> ANALİZ TEMELLERİ

( Kalkülüsün dört temel kavramı birbirine bağlıdır ve sırayla tanımlanır. )

( Formül: ∫f'(x)dx = f(x) + C )


- LİMİT İLE TÜREV İLE İNTEGRAL ile/||/<> KALKÜLÜS TEMELLERİ

( Değişim matematiği. )

( Formül: d/dx ∫f = f )


- LİMİT ile/||/<> SÜREKLİLİK

( Limit bir noktaya yaklaşırken işlevun davranışı İLE süreklilik ise o noktadaki kesintisizliktir )

( Formül: lim(x→a) f(x) = L\nSüreklilik: lim(x→a) f(x) = f(a) )


- LİNE INTEGRAL ile/||/<> SURFACE INTEGRAL

( Line eğri üzerinde, surface yüzey üzerinde. )

( Formül: Curve İLE surface integration )


- LİNEER BAĞIMSIZLIK ile/||/<> SPAN

( Bağımsızlık sıfır kombinasyon trivial, span tüm kombinasyonlar. )

( Formül: Trivial kernel İLE generation )


- LİNEER İLE KUADRATİK İLE KÜBİK İLE POLİNOM ile/||/<> DENKLEM TÜRLERİ

( Farklı dereceden denklemler. )

( Formül: x = (-b±√Δ)/2a )


- LİNEER ile/||/<> NON-LİNEER

( Lineer denklemler süperpozisyon ilkesine uyar İLE non-lineer denklemler uymaz )

( Laplace tarafından 1799 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- LİNKAGE İZOMERİ ile/||/<> İYONİZASYON İZOMERİ

( Linkage SCN vs NCS, iyonizasyon [Co(NH₃)₅Br]SO₄ vs [Co(NH₃)₅SO₄]Br. )

( Formül: Bağlanma İLE pozisyon )


- LİOUVİLLE TEOREMİ ile/||/<> ENERJİ KORUNUMU

( Liouville faz uzayı hacmi korunur, enerji skaler korunur. )

( Formül: dρ/dt = 0 İLE dE/dt = 0 )

( Joseph Liouville tarafından 1838 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- LİOUVİLLE THEOREM ile/||/<> PİCARD THEOREM

( Liouville sınırlı entire sabit, Picard entire en çok 1 değer atlar. )

( Formül: Bounded entire İLE omitted values )


- LİPİDOMİCS ile/||/<> METABOLOMİCS

( Lipidomics lipid profilini incelerken İLE metabolomics tüm küçük molekül metabolitleri inceler )

( Formül: Lipid extraction )


- LİPOSOME İLE DENDRİMER İLE GOLD NP ile/||/<> İLAÇ TAŞIYICILAR

( Nanoboyutta ilaç iletim sistemleri. )

( Formül: EPR effect: Tumor targeting )


- LİPSCHİTZ İLE HÖLDER İLE UNİFORM ile/||/<> SÜREKLİLİK TÜRLERİ

( İşlevlerin farklı süreklilik dereceleri. )

( Formül: |f(x)-f(y)| ≤ L|x-y| )

Bugün[21 Ekim 2025]
itibarı ile 4.119 başlık/FaRk ile birlikte,
4.119 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.
(10/18)