Bugün[14 Ekim 2025]
itibarı ile 5.315 başlık/FaRk ile birlikte,
5.315 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.


Kılavuz içinde sözcük Ara/Bul...

(8/23)


- EŞİT OLAMAMA ile/ve/||/<> TAYİN EDİLEMEME


- EŞİTSİZLİK ile/||/<> EŞİTLİK

( Eşitsizlik <,>, eşitlik = ilişkisidir )

( Formül: x>3 İLE x=3 )


- EŞKENAR ile/||/<> İKİZKENAR

( Eşkenar tüm kenarlar, ikizkenar iki kenar eşittir )

( Formül: 3 eşit İLE 2 eşit )


- ESKİ YUNAN'DA:
SIVI HACİM ÖLÇÜLERİ ile/ve KATI HACİM ÖLÇÜLERİ

( Katule[0,27 litre] ve amphora[19,44 litre]. İLE/VE Khoniks[1,08 litre] ve Medimnos[51,84 litre] )


- ESKİME ile YIPRANMA


- EŞLEŞTİRME ile/değil/yerine İLİŞKİLENDİRME


- ESSENTİAL SİNGULARİTY ile/||/<> REMOVABLE SİNGULARİTY

( Essential Laurent sonsuz terim, removable tanımlanabilir. )

( Formül: Infinite Laurent İLE definable )


- ESTER ile ETER

( Karboksilik asidin alkolle tepkimesi sonucu oluşan bileşik. İLE İki alkolün su kaybederek oluşturduğu bileşik. )

( Karboksil ve alkil öbeği içeren bileşikler. İLE Oksijen atomu aracılığıyla iki alkil ya da aril öbeği bağlı bileşikler. )


- ESTER ile/||/<> ETER

( Ester RCOOR' İLE eter ROR' yapısındadır )

( Formül: C=O var İLE C=O yok )


- EŞZAMANLILIK ile/||/<> MUTLAK ZAMAN

( Eşzamanlılık görelidir, farklı gözlemciler farklı sıralama görebilir. )

( Formül: Göreliliğin göreliliği )


- ÉTALE ile/||/<> FİNİTE

( Étale yerel izomorfizm İLE finite sonlu derece. )

( Formül: Local isomorphism İLE finite degree )


- ETİLEN[Fr. < ÉTHYLÈNE] ile ASETİLEN[Fr. < ACÉTYLÈNE]

( Yanıcı, renksiz, az kokulu, 0,97 yoğunluğunda karbon ve hidrojen bileşimi. İLE Renksiz, sarımsak kokulu, güçlü ve beyaz bir ışık vererek yanan hidrokarbonlu bir gaz. )


- ETİLEN ile POLİETİLEN

( ... İLE Etilenin, çeşitli yöntemlerle polimerleştirilmesinden elde edilen, dayanıklı, parlak, birçok kimyasal madde etkisiyle bozulmayan, saydam katı. )


- ETKEN ile ETMEN


- ETKİ > TEPKİ ile/değil/yerine/> ETKİ > ANLAM > TEPKİ


- ETKİ <> TEPKİ ile/ve/değil ETKİ <> YORUM <> TEPKİ

( Hayvanlarda. İLE/VE/DEĞİL İnsanda. )


- ETKİ = ESER, TESİR = EFFECT[İng.] = EFFET[Fr.] = WIRKUNG, EFFEKT[Alm.] = EFFECTUS[Lat.] = EFECTO[İsp.]


- ETKİ ile/ve/||/<> GEÇİŞ


- ETKİ ile/ve/||/<> İTKİ

( Dışarıda/n. İLE/VE/||/<> Dışarıda/n ve/ya da içeride/n. )

( Nesnelerde/n. İLE/VE/||/<> Hayvan ve insanda/n. )


- ETKİ ile/ve/<> TEPKİ

( EFFECT vs./and/<> REACTION )


- ETKİLEŞME ENERJİSİ ile/ve/||/<> TEPKİME HIZI

( Kimyasal etkileşimin başlaması için gerekli olan enerji miktarı. İLE/VE/||/<> Birim zamanda gerçekleşen kimyasal değişim hızını tanımlar. )


- ETKİN/AKTİF METAL ile/||/<>/>< SOY METAL

( Kolay tepkimeye girer. İLE/VE/||/>< Zor tepkimeye girer. )


- ETKİNİN:
BULAŞMAMASI ile/ve/||/<> BOZULMAMASI


- ETMEN" ile/değil ETMEYİN


- ETMEN ile BİLEŞEN


- ETNOARKEOLOJİ ile/||/<> DENEYSEL ARKEOLOJİ

( Etnoarkeoloji güncel toplumlardan analoji İLE deneysel arkeoloji yeniden yapılandırma deneyleridir. Etnoarkeoloji Binford'un orta menzil kuramı İLE arkeolojik kayıt yorumlanır. İki yöntem geçmiş davranış İLE farklı kanıt yolları kullanır. )

( Lewis Binford tarafından 1967 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1931-2011) (Ülke: ABD) (Alan: Arkeoloji) (Önemli katkıları: İşlemeci (prosesüel) arkeoloji, orta menzil kuram, etnoarkeoloji, bilimsel yöntem uygulaması) )


- EUCLİDEAN GEOMETRY ile/||/<> NON-EUCLİDEAN

( Euclidean düz uzay, non-Euclidean eğri uzay. )

( Formül: Flat İLE curved space )


- EUCLİDEAN İLE HYPERBOLİC İLE ELLİPTİC İLE PROJECTİVE ile/||/<> GEOMETRİ TÜRLERİ

( Farklı aksiyom sistemleri. )

( Formül: K = -1 İLE 0 İLE +1 )


- EUKROMATİN ile/||/<> HETEROKROMATİN

( Eukromatin açık aktif İLE heterokromatin kapalı sessiz. )

( Formül: Open active İLE closed silent )


- EULER CHARACTERİSTİC ile/||/<> GENUS

( Euler χ(X) homotopy invariant, genus orient 2-manifold. )

( Formül: General invariant İLE surface classification )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )


- EULER DENKLEMİ ile/||/<> BERNOULLİ DENKLEMİ

( Euler genel hareket denklemi, Bernoulli akım çizgisi boyunca integral. )

( Formül: ρDv/Dt = -∇p + F )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- EULER İLE HAMİLTON İLE ÇİN POSTACI ile/||/<> GRAF PROBLEMLERİ

( Klasik graf kuramı problemleri. )

( Formül: Derece toplamı = 2E )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )


- EULER İLE RUNGE-KUTTA İLE ADAMS ile/||/<> ODE ÇÖZÜCÜLER

( Adi diferansiyel denklem sayısal çözümleri. )

( Formül: y_{n+1} = y_n + hf(x_n İLE y_n) )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )


- EULER İLE RUNGE-KUTTA İLE ADAMS ile/||/<> ODE ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ

( Diferansiyel denklem sayısal çözümleri. )

( Formül: yₙ₊₁ = yₙ + hf(tₙ ileyₙ) )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )


- EULER METODU ile/||/<> RUNGE-KUTTA

( Euler 1. derece O(h), RK4 4. derece O(h⁴) hassas. )

( Formül: y_{n+1} = y_n + hf )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- EULER PHİ FONKSİYONU ile/||/<> MÖBİUS FONKSİYONU

( Phi aralarında asal sayısı, Möbius çarpanlar paritelisi. )

( Formül: φ(n) İLE μ(n) )

( Leonhard Euler tarafından 1750 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1707-1783) (Ülke: İsviçre) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Analiz, sayılar teorisi, graf teorisi) )


- EV İŞİ GEN ile/||/<> DOKU ÖZEL GEN

( Ev işi her hücre, doku özel doku özel. )

( Formül: Universal İLE specialized expression )


- EVCİLLEŞTİRME (BİTKİ) ile/||/<> EVCİLLEŞTİRME (HAYVAN)

( Bitki evcilleştirmesi tahıl seçimi İLE hayvan evcilleştirmesi davranış kontrolüdür. Bitki evcilleştirmesi MÖ 10000 İLE hayvan evcilleştirmesi MÖ 9000 başladı. İki süreç Neolitik Devrimi İLE tarımsal toplum temelini attı. )


- EVİRME/EVİRTİM/YANSIMA = AKİS/İNİKÂS/İFRAĞ = CONVERSION[İng., Fr.] = KONVERSION[Alm.] = CONVERSIO[Lat.]


- EVO-DEVO ile/||/<> KLASİK EVRİM

( Evo-devo gelişim genetik, klasik populasyon. )

( Formül: Development İLE population )


- EVOLUTİONARY DEVELOPMENTAL BİOLOGY ile/||/<> CLASSİCAL DEVELOPMENT

( Evolutionary developmental biology gelişimin evrimsel kökenlerini incelerken İLE classical development sadece bireysel gelişim süreçlerini inceler )

( Formül: Evo-devo )


- EVREN/KAİNAT:
OLUŞ/KEVN ve/||/<> BOZULUŞ/FESAD


- EVRENİN, BAŞLANGIÇTAKİ ISISI -ile

( 10¯³² )


- EVRENİN:
KÖKENİ ile/ve/||/<>/> OLUŞU ile/ve/||/<>/> İŞLEYİŞİ


- EVRENSEL DİL ARAYIŞI ile/ve/||/<>/> YETER NEDEN İLKESİ

( LEIBNIZ )


- EVRİM YASASI ile/ve/||/<> EVRİM KURAMI ile/ve/||/<> EVRİMSEL BİYOLOJİ

( )

( )


- EVRİM ile/ve/değil/yerine DEĞİŞİKLİK

( [not] EVOLUTION vs./and/but ALTERATION
ALTERATION instead of EVOLUTION )


- EVRİM ile/ve/değil/yerine DEĞİŞİM

( [not] EVOLUTION vs./but ALTERATION
ALTERATION instead of EVOLUTION )


- EVRİM/SEL ile/ve/değil/yerine/||/<>/< GELİŞİM/SEL

( )

( [not] EVOLUTION vs./and/but/||/<> PROGRESS/DEVELOPMENT
PROGRESS/DEVELOPMENT instead of EVOLUTION )


- EVRİM ile/||/<> KURAM

( İlk evrim kuramı İLE kazanılmış özellikler )

( Jean-Baptiste Lamarck tarafından 1809 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1744-1829) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Evrim teorisi, Lamarckizm) )


- EX SİTU İLE IN SİTU İLE IUCN RED LİST ile/||/<> KORUMA STRATEJİLERİ

( Biyoçeşitlilik koruma yöntemleri. )

( Formül: CR İLE EN İLE VU kategorileri )


- EXPERİMENTAL DESİGN ile/||/<> OBSERVATİONAL STUDY

( Experimental design kontrollü deney planlaması yaparken İLE observational study mevcut verilerin analizi yapar )

( Formül: Randomization )


- EXPERİMENTAL EVOLUTİON ile/||/<> NATURAL EVOLUTİON

( Experimental evolution kontrollü laboratuvar koşullarında evrim deneyi yaparken İLE natural evolution doğal çevre koşullarında gerçekleşen evrimdir )

( Formül: Controlled selection )


- EXTREME VALUE THEOREM ile/||/<> INTERMEDİATE VALUE

( EVT kapalı aralık max/min, IVT sürekli ara değer. )

( Formül: Max/min existence İLE intermediate )


- EXTREMOPHİLE BİOLOGY ile/||/<> MESOPHİLE BİOLOGY

( Extremophile biology aşırı çevre koşullarına uyum sağlamış organizmalar incelerken İLE mesophile biology ılıman koşullardaki organizmları inceler )

( Formül: Extreme environment adaptation )


- EYLEM/HAREKET ve/||/<>/>/< SAĞALTIM/TEDAVİ/ŞİFÂ


- EYTİŞİM/DİYALEKTİK ile/ve DEVİM/DİNAMİK

( DIALECTIC vs./and DYNAMIC )


- f SAYISI(BAĞIL AÇIKLIK/DURDURMA SAYISI) ile F(APPLETON) TABAKASI

( Merceğin, odak uzaklığının etkin çarpına oranıyla elde edilen, ışınlama[exposure] süresiyle ters orantılı olan ve odak oranı bulunan bir karakteristiği. İLE İyonosferin, yeryüzünden yaklaşık olarak 150 - 1000 km. yükseklikler arasındaki, serbest elektronların en yüksek derişimde bulunduğu en yüksek tabakası. )


- FAC İZOMER ile/||/<> MER İZOMER

( Fac yüzey üçgen, mer meridyen çizgi oktahedral. )

( Formül: MA₃B₃ düzenlenmesi )


- FAHRENHEIT ile/ve/<> CELSIUS

( 1708 ile 1742 )


- FÂNÎ:
YOK değil GEÇİCİ


- FARADAY İLE COULOMB İLE AMPERE ile/||/<> ELEKTROKİMYA YASALARI

( Elektrik ve kimyasal değişim ilişkileri. )

( Formül: Q = nF )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )


- FARADAY KAFESİ ile/||/<> MANYETİK KALKAN (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Faraday elektrik, manyetik kalkan manyetik alan engeller )

( Formül: E=0 içerde İLE B yönlendirilir )

( Michael Faraday tarafından 1831 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1791-1867) (Ülke: İngiltere) (Alan: Fizik, Kimya) (Önemli katkıları: Elektromanyetik indüksiyon, elektroliz) )


- FAREY DİZİSİ ile/||/<> STERN-BROCOT AĞACI

( Farey 1/n ye kadar kesirler, S-B tüm kesirler ağaç. )

( Formül: Sınırlı İLE tam ağaç )


- FARK ile/ve/=/||/<> DİKKAT

( DIFFERENCE vs./and/=/||/<> ATTENTION )


- FARKLI AÇILARDAN ve/||/<> BÜTÜNCÜL BAKMAK


- FARKLI BİR BAKIŞ AÇISI ile/ve/değil/||/<> FARKLI BİR TANIM


- FARMAKODİNAMİ ile FARMAKODİNAMİK ile FARMAKOKİNETİK ile FARMAKOKİNEZİ ile FARMAKOLOG ile FARMAKOLOJİ ile FARMAKOLOJİK ile FARMAKOPE

( İlaç etkisi. İLE İlaç etkisi [ile ilgili], ilaç etkibilim. İLE İlaç yazgısı [ile ilgili], ilaç yazgıbilim. İLE İlaç yazgısı. İLE İlaçbilim uzmanı. İLE İlaçbilim. İLE İlaçbilimsel, ilaçbilim [ile ilgili]. İLE İlaç kılavuzu. )


- FARMAKOLOG değil/yerine/= EMBİLİMCİ


- FARMAKOLOJİ ile TOKSİKOLOJİ

( İlaçların nasıl çalıştığını ve gövdeyi nasıl etkilediğini inceleyen bir bilim dalı. İLE Zehirlerin nasıl çalıştığını ve gövdeye nasıl zarar verdiğini inceleyen bir bilim dalı. Bu iki dalın kesiştiği noktada, yeni ilaçlar ve tedaviler geliştirilmekte ve zehirlenmelerin önlenmesi ve tedavisi için çalışmalar yapılmaktadır. )


- FARMAKOLOJİ ile/||/<> TOKSİKOLOJİ

( İlaçların etkilerini ve kullanımını inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Zehirlerin etkilerini ve tedavisini inceleyen bilim dalı. )


- FARMASÖTİK KİMYA ile/||/<> BİYOFARMASÖTİK KİMYA

( İlaçların kimyasını ve etkilerini inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Biyolojik ilaçların kimyasını inceleyen bilim dalı. )


- FARMASÖTİK KİMYA ile/||/<> MEDİKAL KİMYA

( İlaçların kimyasını ve etkilerini inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Tıbbi uygulamalarda kullanılan kimyasalları inceleyen bilim dalı. )


- FARMASÖTİK KİMYA ile/||/<> TOKSİKOLOJİ

( İlaçların kimyasını ve etkilerini inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Zehirli nesnelerin kimyasını ve etkilerini inceleyen bilim dalı. )


- FASİT DAİRE[Ar.] değil/yerine/= KISIR DÖNGÜ


- FATOU LEMMA ile/||/<> MONOTONE CONVERGENCE

( Fatou alt limit eşitsizliği, monotone tam eşitlik. )

( Formül: Inequality İLE equality )


- FAZ DEĞİŞİM MALZEMESİ ile/||/<> TERMOELEKTRİK MALZEME

( Faz değişim malzemesi ısıyı gizli ısı olarak depolarken İLE termoelektrik malzeme ısıyı elektriğe çevirir )

( Formül: Parafin mumu )


- FAZ İLE KRİTİK NOKTA İLE ÜÇLÜ NOKTA ile/||/<> FAZ GEÇİŞLERİ

( Maddenin hal değişim noktaları. )

( Formül: dP/dT = ΔH/TΔV )


- FAZ UZAYI ile/||/<> KONFİGÜRASYON UZAYI

( Faz uzayı (q,p) 2n boyutlu, konfigürasyon sadece q n boyutlu. )

( Formül: (q ilep) İLE sadece q )


- FAZ UZAYI ile/||/<> TERSİNEMEZLİK

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )


- FAZ[Fr./İng. < PHASE] değil/yerine/= EVRE


- FAZ ile İKİ FAZLI

( ... İLE Aralarında, devrenin dörtte biri kadar faz farkı olan. [Aynı frekans ve genlikte, iki alternatif akım ya da gerilim.] )


- FCC İLE BCC İLE HCP ile/||/<> KRİSTAL ÖRGÜ TÜRLERİ

( Yaygın kristal yapılar. )

( Formül: APF = 0.74 İLE 0.68 İLE 0.74 )


- FCC İLE BCC İLE HCP ile/||/<> METAL KRİSTAL YAPILARI

( Metallerin üç temel paketlenme şekli. )

( Formül: CN: FCC=12 İLE BCC=8 İLE HCP=12 )


- FEEDBACK İNHİBİSYON ile/||/<> FEED-FORWARD

( Feedback ürün inhibe, feed-forward substrat aktive. )

( Formül: Negatif İLE pozitif )


- FEİGENBAUM SABİTİ ile/||/<> ALTIN ORAN

( Feigenbaum δ=4.669 kaos, altın oran φ=1.618 geometri. )

( Formül: Evrensel kaos İLE estetik )


- FEKAL MİKROBİYOTA TRANSPLANTASYONU ile/||/<> PROBİYOTİK TEDAVİSİ

( Fekal mikrobiyota transplantasyonu (FMT) tüm mikrobiyota topluluğunun aktarımı İLE probiyotik tedavisi seçilmiş bakterilerin verilmesidir. FMT daha kapsamlı İLE probiyotikler daha güvenli ve kolay uygulanır. )


- FELDİSPAT[Alm.]:
POTASYUMLU | SODYUMLU | KALSİYUMLU ile DİYABAZ[Fr. < Yun.]

( Silikatlı mineral grubu. İLE Feldispatlardan, bir plajiyoklaz ile ojitten oluşmuş, yeşil renkli bir kütle. [PLAJİYOKLAZ[Fr. < Yun.]: Dilinimleri, birbirine göre eğik durumda, kalsiyum ve sodyum içeren feldispat. | OJİT[Fr. < Yun.]: Yanardağ kütlelerinde bulunan ve feldispatla birlikte bazaltların temelini kuran, piroksen cinsinden mineral madde.] )

( En önemli, silikatlı mineral öbeği. )


- FELDİSPAT ile PLAJİYOKLAZ[Fr. < Yun.]

( ... İLE Dilinimleri bribirine göre eğik bir durumda kalsiyum ve sodyum içeren feldispat. )


- FELDİSPAT ile SANİDİN[Fr. < Yun.]

( ... İLE Volkanik kayaçlarda bulunan, ortoz feldispat türü. )


- FELDİSPAT[Alm.] ile TRAKİT[Fr. TRACHYTE]

( Silikatlı mineral grubu. İLE Yanardağ kayalıkları arasında bulunan bir feldispat türü. )


- FELSEFE ile/||/<> DİN

( Tehafüt el-Felasife, filozofların tutarsızlıkları )

( Gazali tarafından 1095 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1058-1111) (Ülke: İran) (Önemli katkıları: İhya-u Ulumi Din, felsefe eleştirisi, mantık) )


- FEM İLE FDM İLE FVM ile/||/<> SAYISAL YÖNTEMLER

( Kısmi diferansiyel denklem çözüm yöntemleri. )

( Formül: Kh = f (FEM) )


- FENOMEN ile/||/<> ÖZ

( Fenomenoloji )

( Edmund Husserl tarafından 1900 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1859-1938) (Ülke: Almanya) (Alan: Felsefe) (Önemli katkıları: Fenomenoloji) )


- FENOTİP ile/||/<> GENOTİP

( Fenotip görünür özellik İLE genotip genetik yapı. )

( Formül: Observable İLE genetic )


- FENOTİPİK PLASTİCİTY ile/||/<> GENETİK ADAPTASYON

( Fenotipik plasticity çevre değişimine karşı anlık yanıtken İLE genetik adaptasyon nesiller arası değişimdir )

( Formül: Norm reaksiyonu )


- FERMANTASYON (PASTEUR) ile/||/<> KİMYASAL REAKSİYON KURAMSİ

( Pasteur fermantasyonun canlı mikroorganizmalar tarafından gerçekleştiğini İLE kimyacılar fermantasyonun sadece kimyasal reaksiyon olduğunu savunmuştu. Pasteur maya hücrelerinin canlı olduğunu İLE fermantasyonun biyolojik bir süreç olduğunu kanıtladı. )

( Louis Pasteur tarafından 1857 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- FERMANTASYON (SÜT) ile/||/<> BOZULMA (SÜT)

( Fermantasyon yararlı bakterilerin kontrollü üremesi İLE bozulma istenmeyen mikroorganizmaların üremesidir. Fermantasyon yoğurt ve peynir üretir İLE bozulma gıdayı kullanılamaz hale getirir. Pasteur fermantasyonu kontrol etmeyi öğretti İLE gıda endüstrisini dönüştürdü. )

( Louis Pasteur tarafından 1857 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1895) (Ülke: Fransa) (Alan: Biyoloji, Kimya) (Önemli katkıları: Mikrop teorisi, pastörizasyon, aşı geliştirme (kuduz, şarbon), spontan üreme teorisini çürüttü, fermantasyon süreçlerini açıkladı, antisepsi kavramını tıbba kazandırdı) )


- FERMAT İLE MERSENNE İLE FİBONACCİ ile/||/<> ÖZEL SAYI DİZİLERİ

( Matematiksel öneme sahip sayı dizileri. )

( Formül: φ = (1+√5)/2 )


- FERMAT İLE MERSENNE İLE SOPHİE GERMAİN ile/||/<> ÖZEL ASAL SAYILAR

( Farklı özellikteki asal türleri. )

( Formül: M₈₂₅₈₉₉₃₃ = 2^82589933 - 1 )


- FERMAT KÜÇÜK TEOREM ile/||/<> WİLSON TEOREMİ

( Fermat a^(p-1)≡1 mod p, Wilson (p-1)!≡-1 mod p. )

( Formül: Modüler aritmetik )

( Pierre de Fermat tarafından 1640 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- FERMAT SAYISI ile/||/<> MERSENNE SAYISI

( Fermat 2^(2^n)+1, Mersenne 2^p-1 formunda )

( Formül: F_n = 2^(2^n)+1 İLE M_p = 2^p-1 )

( Pierre de Fermat tarafından 1640 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1607-1665) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Sayılar teorisi, Fermat'nın son teoremi) )


- FERMENTASYON ile/||/<> AEROBİK SOLUNUM

( Fermentasyon oksigensiz ATP üretimiyken İLE aerobik solunum oksigenli ATP üretimidir )

( Formül: Laktat fermentasyonu )


- FERMENTE GIDALAR ile/||/<> PROBİYOTİK TAKVİYELER

( Fermente gıdalar doğal probiyotik kaynakları İLE probiyotik takviyeler standardize edilmiş ürünlerdir. Fermente gıdalar ek besin değeri sağlar İLE takviyeler spesifik suşlar içerir. )

( Élie Metchnikoff tarafından 1907 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1845-1916) (Ülke: Rusya/Fransa) (Alan: İmmünoloji, Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Probiyotik kavramı, fermente süt ürünlerinin sağlık faydaları, fagositoz teorisi) )


- FERMİ SEVİYESİ ile/||/<> VAKUM SEVİYESİ

( Fermi %50 dolu olasılık, vakum serbest elektron enerjisidir. )

( Formül: E_F kimyasal potansiyel )


- FERMİ SIVISI İLE LUTTİNGER SIVISI İLE NON-FERMİ ile/||/<> ELEKTRON SIVILARI

( Çok elektron sistemlerinin davranışı. )

( Formül: τ ∝ T⁻² (Fermi) )


- FERMİYON ile/||/<> BOZON

( Fermiyonlar yarım spinli Pauli uyan İLE bozonlar tam spinli Bose-Einstein istatistiği. )

( Formül: s = n/2 İLE s = n )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- FERROELEKTRİK İLE PİEZOELEKTRİK İLE PİROELEKTRİK ile/||/<> ELEKTRİK ÖZELLİKLER

( Katıların özel elektrik davranışları. )

( Formül: d₃₃ piezoelektrik katsayı )


- FETİD ile FETOR

( Kokuşuk. İLE Kötü koku. )


- FEYNMAN ile/||/<> DİYAGRAMI

( Kuantum elektrodinamiği için Feynman diyagramları )

( Richard Feynman tarafından 1948 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1918-1988) (Ülke: ABD) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Kuantum elektrodinamiği, Feynman diyagramları) (Nobel: 1965) )


- FFT İLE DFT İLE DCT ile/||/<> SPEKTRAL DÖNÜŞÜMLER

( Dijital sinyal işleme dönüşümleri. )

( Formül: O(NlogN) İLE O(N²) )


- FFT ile/||/<> DFT

( FFT hızlı O(NlogN) İLE DFT doğrudan O(N²). )

( Formül: Cooley-Tukey İLE tanım )


- FİBER OPTİK ile/||/<> BAKIR KABLO

( Fiber optik ışıkla iletim İLE bakır kablo elektrikle )

( Formül: Tam iç yansıma İLE ohm yasası )

( İbn-i Heysem (Alhazen) tarafından 1015 yılında keşfedildi/formüle edildi. (965-1040) (Ülke: İslam Dünyası) (Alan: Fizik, Matematik, Optik) (Önemli katkıları: Optik, bilimsel yöntem) )


- FİBONACCİ SAYILARI ile/||/<> LUCAS SAYILARI

( Fibonacci her terim önceki iki terimin toplamı, Lucas benzer ama farklı başlangıç )

( Formül: F_n = F_{n-1} + F_{n-2} İLE L_n = L_{n-1} + L_{n-2} )

( Fibonacci (Leonardo Pisano) tarafından 1202 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1170-1250) (Ülke: İtalya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Fibonacci dizisi, Arap rakamlarını Avrupa'ya tanıtma) )


- FİBONACCİ ile/||/<> DİZİSİ

( 0,1,1,2,3,5,8... dizisi ve altın oran )

( Fibonacci (Leonardo Pisano) tarafından 1202 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: matematik) )


- FİCK YASALARI ile/||/<> FOURİER YASASI

( Fick kütle difüzyonu J = -D∇C, Fourier ısı iletimi. )

( Formül: Kütle İLE ısı akısı )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- FİL DİŞİ ile FİLDİŞİ

( Filin dişi. ile Renk. )


- FİLOGENETİK AĞAÇ ile/||/<> EVRİMSEL UZAKLIK

( Filogenetik Ağaç ve Evrimsel Uzaklık arasındaki ilişki )


- FİLOGENETİK AĞAÇ ile/||/<> GEN AĞACI

( Filogenetik tür ilişkisi, gen ağacı gen ilişkisi. )

( Formül: Species İLE gene relationships )


- FİLOGENETİK İLE KLADİSTİK İLE FENETİK ile/||/<> SINIFLANDIRMA YÖNTEMLERİ

( Organizmaları gruplandırma yaklaşımları. )

( Formül: Monofiletik > Parafiletik )


- FİLOGENİ İLE BOOTSTRAP İLE BAYESİAN ile/||/<> EVRİMSEL AĞAÇ YÖNTEMLERİ

( Evrim ağacı oluşturma yaklaşımları. )

( Formül: L = P(Data|Tree) )


- FİLOGENİ ile/||/<> ONTOGENİ

( Filogeni evrimsel tarih İLE ontogeni bireysel gelişimdir )

( Formül: Tür tarihi İLE birey gelişimi )


- FİLOGENİ ile/||/<> TAKSONOMİ

( Filogeni evrimsel akrabalık İLE taksonomi sınıflandırma. )

( Formül: Relationships İLE categorization )


- FİLOJENİ ile/||/<> ONTOJENİ

( Ontojeni filojeniyi özetler yasası )

( Ernst Haeckel tarafından 1866 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1834-1919) (Ülke: Almanya) (Alan: Zooloji) (Önemli katkıları: Ekoloji terimi, biyogenetik yasa) )


- FİLTRE[Fr. FILTRE / İng. FILTER < Lat. ] değil/yerine/= ELEK/SÜZGEÇ/SÜZEK


- FİNAL[İng.] değil/yerine/= SON/LAMA, BİTİM


- FİNANCİAL MATHEMATİCS ile/||/<> CLASSİCAL FİNANCE

( Financial mathematics stochastic süreçlerle finansal araçları modellerken İLE classical finance geleneksel muhasebe ve yatırım analizi yapar )

( Formül: Black-Scholes model )


- FİNİTE MATHEMATİCS ile/||/<> INFİNİTE MATHEMATİCS

( Finite mathematics sonlu kümeler ve işlemleri incelerken İLE infinite mathematics sonsuz yapılar ve limitler inceler )

( Formül: Finite fields )


- FİRMİCUTES ile/||/<> BACTEROİDETES

( Firmicutes gram pozitif bakteriler İLE Bacteroidetes gram negatif bakterilerdir. Firmicutes/Bacteroidetes oranı obezite ile ilişkili İLE bu oranın dengesizliği metabolik hastalıklara yol açar. )

( Jeffrey Gordon tarafından 2006 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1947-) (Ülke: ABD) (Alan: Gastroenteroloji, Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Bağırsak mikrobiyotasının obezite ve metabolizmadaki rolü) )


- FİRST COUNTABLE ile/||/<> SECOND COUNTABLE

( First her nokta sayılabilir basis, second uzay sayılabilir basis. )

( Formül: Local İLE global countable basis )


- FIRTINA ile/ve/<> MİKRO PATLAMA

( ... İLE/VE/<> Yoğunluk ve atmosferdeki sıcaklık farkının çok farklı değerler ile artması ya da azalması [kilometre başına 9,8 °C'lik değişimler] ile açığa çıkan büyük basınçlarla yeryüzüne püskürtmesi biçiminde oluşmaktadır. [Burada oluşan yüksek sıcaklık değişimleri rastgele büyük hava sütunları oluşturmakta ve sıcaklık farkının artması ile hız kazanmaktadır.] )

( ... İLE/VE/<> )


- FİSHER ile/||/<> BİLGİSİ

( Fisher bilgi matrisi )

( Ronald Fisher tarafından 1922 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1890-1962) (Ülke: İngiltere) (Alan: İstatistik, Genetik) (Önemli katkıları: Wright-Fisher modeli, istatistiksel genetik) )


- FIŞKIR(T)MA/ATTIRMA ile/ve/değil PÜSKÜR(T)ME


- FİSSİON İLE FUSİON İLE SPALLATİON ile/||/<> NÜKLEER REAKSİYONLAR

( Çekirdek parçalanma ve birleşme süreçleri. )

( Formül: U-235 + n → Ba + Kr + 3n )


- FISTIK ile/||/<> YABANİ FISTIK/MENENGİÇ(BITTIM/BITTIN[Kürtçe]/BATM[Ar.])


- FİSYON İLE FÜZYON İLE RADYOAKTİVİTE ile/||/<> NÜKLEER SÜREÇLER

( Çekirdek enerjisi açığa çıkaran süreçler. )

( Formül: E = Δmc² )

( Henri Becquerel tarafından 1896 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1852-1908) (Ülke: Fransa) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Radyoaktivitenin keşfi) (Nobel: 1903) )


- FİSYON ile/||/<> FÜZYON

( Fisyon ağır çekirdek bölünmesi İLE füzyon hafif çekirdek birleşmesidir. )

( Formül: U-235 → Ba + Kr İLE D + T → He + n )

( Enrico Fermi tarafından 1942 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1901-1954) (Ülke: İtalya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Fermi-Dirac istatistiği, nükleer fizik) (Nobel: 1938) )


- FİXED POİNT İLE LİMİT CYCLE İLE TORUS İLE STRANGE ile/||/<> ATTRAKTOR TÜRLERİ

( Dinamik sistem çekicileri. )

( Formül: dim(Lorenz) ≈ 2.06 )


- FİZİK ve/<> KİMYA ile/ve/değil/<> ORGANİK

( Etkileş(tir)ir. VE/<> Dönüştürür. İLE/VE/DEĞİL/<> Örgütlenir. )


- FİZİK ile/ve/||/<> KİMYA

( Katının/sertin bilgisi/bilimi. İLE/VE/||/<> Sıvı, gaz ve yumuşağın bilgisi/bilimi. )

(

Fizik ile Kimya Arasındaki FaRkLaR

Tanımlar

Fizik: Nesne ve enerjinin temel yasalarını inceleyen bilim dalıdır. Güç, hareket, enerji, elektrik, manyetizma, ışık ve kuantum gibi konularla ilgilenir.

Kimya: Nesnelerin yapısını, bileşimini, özelliklerini ve birbiriyle nasıl etkileşime girdiğini inceleyen bilim dalıdır.

Fizik ve Kimyanın İlişkisi

İki bilim dalı, çok noktada kesişir. Termodinamik, kuvantum mekaniği ve malzeme bilimi gibi alanlar, hem fizik, hem de kimyanın çalışma konusudur.

Fizik ve Kimyanın Farkları

Fizik Kimya
Daha genel yasalar ve evrensel ilkelerle ilgilenir. Nesnenin özellikleri ve değişim süreçleriyle ilgilenir.
Genellikle matematiksel modellemelerle açıklanır. Deneysel süreçler ve moleküler yapı çözümlemeleri içerir.
Atom altı parçacıklar, kuvantum mekaniği, elektromanyetizma gibi alanları kapsar. Kimyasal bağlar, tepkimeler, organik ve inorganik nesneleri kapsar.
)

( PHYSICS vs./and/||/<> CHEMISTRY )


- FİZİK ile/ve/||/<>/> KİMYA ile/ve/||/<>/> DİRİMBİLİM

( [nesne ...] Kımıldamıyorsa. İLE/VE/||/<>/> Kokuyorsa. İLE/VE/||/<>/> Kımıldıyorsa. )

( ... ile/ve/||/<>/> 1790'dan sonra. ile/ve/||/<>/> 1850'den sonra. )


- FİZİK ile KUVANTUM FİZİĞİ ile TERMO DİNAMİK


- FİZİK ve/||/<> ÖNCELİKLİLER

( Açısal hız: Bir nesnenin bir eksen etrafında dönme oranı.

Açısal ivme: Bir nesnenin açısal hızının birim zamanda değişme oranı.

Açısal momentum: Bir nesnenin bir eksen etrafında dönmesinden kaynaklanan momentum.

Ağırlık: Bir nesnenin yerçekimi gücüyle çekilmesi sonucu oluşan güç.

Basınç: Bir yüzeye dik olarak uygulanan gücün birim alana düşen ölçüsü.

Basit makine: İş yapmayı kolaylaştıran ya da değiştiren yalın bir aygıt.[kaldıraç, makara, eğik düzlem, vida, kama ve çark dişli]

Çalışma: Bir gücün, bir nesne üzerinde yaptığı yer değiştirme ölçüsü.

Çekim gücü: İki nesne arasındaki kütlelerine orantılı olarak çekici güç.

Dalga: Bir ortamda enerjinin ya da bozulmanın yayılması.[ses dalgaları, ışık dalgaları, su dalgaları ve sismik dalgalar]

Dalga boyu: Bir dalga biçimindeki iki ardışık tepe ya da çukur arasındaki uzaklık.

Devinim denklemleri: Değişmeyen ivmeli hareketleri tanımlayan matematiksel denklemler. [x = x0 + v0t + (1/2)at2 ya da v = v0 + at gibi denklemler hareket denklemleridir]

Dönme hareketi: Bir nesnenin, bir eksen etrafında dönmesi.

Durağanlık(atâlet): Bir nesnenin hareket durumunu koruma eğilimi.

Durağanlık momenti: Bir nesnenin durağanlığının(atâletinin) dönme hareketine karşı gösterdiği direnç oranı.

Elektrik akımı: Bir iletken içinde elektronların bir yönde akışı.

Elektrik olanağı: Bir elektrik yükünün, bir noktadaki elektrik alanından kaynaklanan olağan enerjisi.

Elektrik yükü: Bir nesnenin elektrik güçlerine maruz kalma özelliği.[artı ya da eksi olabilir]

Elektromanyetik dalga: Elektrik ve manyetik alanların birlikte yayılan dalga biçimi.[Işık, radyo dalgaları, mikrodalgalar, kızılötesi, morötesi, X ışınları ve gama ışınları vb.]

Elektromanyetik indüksiyon: Bir iletkenin devinimi ya da manyetik alanın değişimi sonucu oluşan elektrik akımı ya da gerilimi.

Elektromanyetizma: Elektrik ve manyetizma arasındaki ilişkiyi inceleyen fizik dalı.

Elektron: Atomun çekirdeğinin etrafında dönen negatif yüklü temel parçacık.

Enerji: Bir nesnenin ya da düzenin iş yapabilme olanağı.

Eylemsizlik gücü: Devinimli bir gönderim çerçevesinden bakıldığında ortaya çıkan sanal güç. [dönen bir platformda duran bir kişiye etki eden merkezkaç gücü ya da fren yapan bir araçta öne doğru fırlayan bir yolcuya etki eden durağanlık[atâlet] gücü]

Foton: Işığın ya da elektromanyetik radyasyonun en küçük enerji paketi.[Işığın hem dalga hem de parçacık özelliği gösterdiğini kanıtlayan kuantum mekaniğinin temel kavramlarından biridir]

Frekans: Bir dalga ya da titreşimin birim zamanda tekrarlanma sayısı.

Frenleme ışınımı: Hızlı devinen yüklü bir parçacığın yönünü değiştirdiğinde yaydığı elektromanyetik radyasyon. [X ışınları üretmek için kullanılır]

Genlik: Bir dalga ya da titreşimin en yüksek seviyedeki sapma oranı.

Gerilme gücü: Bir nesneye uygulanan gücün, nesneyi uzatmaya çalışması. [bir yayın iki ucuna uygulanan güçler, gerilme gücüdür]

Girişim: İki ya da daha fazla dalganın üst üste binmesi sonucu oluşan yeni dalga biçimi.

Güç: Birim zamanda yapılan iş ya da tüketilen enerji oranı.

Hız: Bir nesnenin konumunun birim zamanda değişme oranı.

İvme: Bir nesnenin hızının birim zamanda değişme oranı.

Kırılma: Bir dalganın, bir ortamdan ötekine girerken hızının ve yönünün değişmesi. [ışığın camdan geçerken kırılması ya da sesin sudan havaya geçerken kırılması]

Kinetik enerji: Bir nesnenin deviniminden kaynaklanan enerji.

Momentum: Bir nesnenin kütlesiyle hızının çarpımı.

Potansiyel enerji: Bir nesnenin konumundan ya da durumundan kaynaklanan enerji.

Tork: Bir gücün, bir eksen etrafında döndürme etkisi.

Uyumlu titreşim: Döngüsel ve sinüzoidal olan titreşim. [salınan bir sarkaç ya da yaylı düzen, uyumlu titreşim yapar]

Yansıma: Bir dalganın, bir yüzeyden geri sekip aynı ortama girmesi. [ışığın aynadan yansıması ya da sesin duvardan yansıması]

Yerçekimi olanağı: Bir nesnenin yerçekimi alanından kaynaklanan olağan enerjisi. )


- FİZİKSEL ADSORPSİYON ile/||/<> KİMYASAL ADSORPSİYON

( Fiziksel zayıf, kimyasal kuvvetli bağdır )

( Formül: Van der Waals İLE kovalent )


- FİZİKSEL DEĞİŞİM ile/ve/||/<> KİMYASAL DEĞİŞİM

( Nesne, kimyasal olarak değişmez fakat fiziksel durumu değişir. İLE/VE/||/<> Yeni nesnelerin oluştuğu tepkime. )


- FİZİKSEL DEĞİŞİM ile/||/<> KİMYASAL DEĞİŞİM

( Fiziksel hal değişimi, kimyasal yeni madde oluşumudur )

( Formül: Buz→Su İLE 2H₂+O₂→2H₂O )


- FİZİKSEL KİMYA ile/||/<> BİYOKİMYA

( Kimyasal süreçlerin fiziksel özelliklerini inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Biyolojik süreçlerin kimyasını inceleyen bilim dalı. )

(

Kimya ile Biyokimya Arasındaki İlişki, Tanım ve FaRkLaR

Kimya Nedir?

Kimya, nesnelerin yapısını, bileşimini, özelliklerini ve bu nesneler arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalıdır. Atomlar, moleküller, ögeler ve bileşikler gibi temel kimyasal bileşenleri araştırır.

Biyokimya Nedir?

Biyokimya, kimyanın canlı organizmalardaki kimyasal süreçlere uygulanmasıdır. Canlı sistemlerdeki proteinler, enzimler, karbonhidratlar, lipitler ve nükleik asitler gibi biyomoleküllerin yapısını ve işlevlerini inceler.

Kimya ile Biyokimya Arasındaki İlişki

Biyokimya, kimyanın bir alt dalıdır ve temel kimya ilkelerini kullanarak biyolojik düzeni açıklar. Örneğin, kimyada etkileşim kinetiği incelenirken biyokimyada enzim kinetiği ele alınır. Kimyada organik bileşiklerin yapıları araştırılırken, biyokimyada bu bileşiklerin canlı organizmalardaki işlevleri incelenir.

Kimya ile Biyokimya Arasındaki FaRkLaR

Özellik Kimya Biyokimya
İnceleme Alanı Tüm nesneler (organik ve inorganik) Canlı organizmalardaki kimyasal süreçler
Ana Konular Atomlar, moleküller, tepkimeler, termodinamik Enzimler, metabolizma, gözesel tepkimeler
Uygulama Alanı Malzeme bilimi, ilaç, enerji, mühendislik Tıp, genetik, biyoteknoloji, beslenme
Temel Sorular Nesneler nasıl tepkimeye girer? Canlı organizmalarda kimyasal süreçler nasıl işler?
)


- FİZİKSEL KİMYA ile/||/<> KOLLOİD VE YÜZEY KİMYASI

( Kimyasal süreçlerin fiziksel özelliklerini inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Kolloid ve yüzeylerdeki kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalı. )


- FİZİKSEL KİMYA ile/||/<> TERMODİNAMİK

( Kimyasal süreçlerin fiziksel özelliklerini inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Enerji ve nesne arasındaki ilişkileri inceleyen bilim dalı. )


- FİZİKSEL KİMYA ile/||/<> TERMODİNAMİK

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )


- FİZİKSEL NİCELİK İKİLİĞİ ile KİMYASAL NİCELİK İKİLİĞİ


- FİZİSORPSİYON İLE KEMİSORPSİYON ile/||/<> ADSORPSİYON TÜRLERİ

( Yüzeye tutunma mekanizmaları. )

( Formül: θ = V/V_m (kaplama) )


- FİZİSORPSİYON ile/||/<> KEMİSORPSİYON

( Fizisorpsiyon vdW zayıf <40 kJ/mol, kemi kimyasal >80. )

( Formül: Tersinir İLE tersinmez )


- FLEKSİBLE ELEKTRONİK ile/||/<> RİJİT ELEKTRONİK

( Fleksible elektronik bükülebilir substrat kullanırken İLE rijit elektronik sert substrat gerektirir )

( Formül: Organik elektronik )


- FLOKÜLASYON/FLOCCULATION[İng.] değil/yerine/= BULUTSU ÇÖKÜŞÜM


- FLOQUET KURAMSİ ile/||/<> BLOCH TEOREMİ

( Floquet kuramı zaman-periyodik sistemleri tanımlarken İLE Bloch teoremi uzay-periyodik sistemleri tanımlar )

( Formül: ψ(t+T) = e^{iμT}ψ(t) )


- FLORESANS İLE FOSFORESANS İLE KEMİLÜMİNESANS ile/||/<> LÜMİNESANS TÜRLERİ

( Işık emisyon mekanizmaları. )

( Formül: τ_fluor << τ_phos )


- FLORESANS ile/||/<> FOSFORESAN

( Floresans hızlı singlet ns İLE fosforesan yavaş triplet μs-ms. )

( Formül: S₁→S₀ İLE T₁→S₀ )


- FLORESANS ile/||/<> FOSFORESANS

( Floresans hızlı ns singlet İLE fosforesans yavaş ms triplet. )

( Formül: S₁→S₀ İLE T₁→S₀ )


- FLORESANS ile/||/<> FOSFORESANS (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Floresans anlık, fosforesans gecikmeli ışımadır )

( Formül: Hızlı İLE yavaş )


- FLOW CHEMİSTRY ile/||/<> BATCH CHEMİSTRY

( Flow chemistry sürekli akış reaktöründe reaksiyon yaparken İLE batch chemistry kapalı sistem reaksiyonu yapar )

( Formül: Continuous flow )


- FLOW CYTOMETRY ile/||/<> CELL SORTİNG

( Flow cytometry hücre analiz tekniğiyken İLE cell sorting hücre ayırma tekniğidir )

( Formül: FACS )


- FLOW CYTOMETRY ile/||/<> FLORESAN MİKROSKOPİ

( Flow hücre sayımı, floresan görüntüleme. )

( Formül: Cell counting İLE imaging )


- FLUCTUATİON THEOREM İLE JARZYNSKİ İLE CROOKS ile/||/<> DENGE DIŞI TERMODİNAMİK

( İkinci yasanın genellemeleri. )

( Formül: e^(-ΔF/kT) = ⟨e^(-W/kT)⟩ )


- FLÜORİT[Lat.] ile FLÜORÜR[Fr.]

( Kalsiyum flüorür bileşiminde, çeşitli renkleri olan bir mineral. İLE Flüorun başka elementle verdiği ikili bileşik. )


- FLUOROPHORE İLE FRET İLE BRET ile/||/<> BİYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME

( Hücre içi olayları izleme. )

( Formül: E = 1/(1+(r/R₀)⁶) )


- FLUXİONAL MOLEKÜL ile/||/<> RİJİT MOLEKÜL

( Fluxional NMR değişimi Berry, rijit sabit geometri. )

( Formül: PF₅ İLE SF₆ )


- FLUXİONALİTY ile/||/<> STEREOKİMYASAL RİJİDİTE

( Fluxional dinamik NMR değişimi, rijit sabit. )

( Formül: Berry İLE static )


- FMRI İLE EEG İLE MEG İLE PET ile/||/<> BEYİN GÖRÜNTÜLEME

( Beyin aktivitesi ölçüm teknikleri. )

( Formül: BOLD ∝ ΔHb/Hb )


- FMT İLE PROBİOTİCS İLE PREBİOTİCS ile/||/<> MİKROBİYOM TEDAVİLERİ

( Mikrobiyom modülasyon stratejileri. )

( Formül: 10⁸-10⁹ CFU/doz )


- FOLD RECOGNİTİON İLE THREADİNG İLE AB İNİTİO ile/||/<> PROTEİN YAPI TAHMİNİ

( 3D protein yapısı tahmin yöntemleri. )

( Formül: RMSD < 2Å (iyi model) )


- FOLDİNG İLE MİSFOLDİNG İLE AGGREGATİON ile/||/<> PROTEİN KATLANMASI

( Protein 3D yapı oluşumu. )

( Formül: ΔG = ΔH - TΔS )


- FOLİK ASİT ile FOLAT


- FONON ile/||/<> ELEKTRON

( Fonon örgü titreşim kuantumu İLE elektron yük taşıyıcısıdır. )

( Formül: Bozon İLE fermiyon )


- FORCE FİELD ile/||/<> QM/MM

( FF klasik mekanik hızlı, QM/MM hibrit aktif bölge kuantum. )

( Formül: Ampirik İLE birleşik )


- FORCİNG ile/||/<> CLASSİCAL LOGİC

( Forcing küme kuramı tutarlılık ispatı tekniğiyken İLE classical logic standart mantıksal çıkarım sistemidir )

( Formül: Generic extension )


- FORM ile/||/<> MADDE

( Aristoteles in hilemorfizm kuramı )

( Aristoteles tarafından -350 yılında keşfedildi/formüle edildi. (-384--322) (Ülke: Antik Yunan) (Alan: Felsefe, Mantık, Biyoloji) (Önemli katkıları: Mantık, etik, metafizik) )


- FORMICA ile FORMİKA[İng. < FORMICA]

( Karınca(/dan) [ailesi]. İLE Fenol formol reçinesine batırılmış ve yüzeyi yapay reçine ile kaplanmış birkaç kat kâğıttan oluşan ve çoğu marangozlukta kullanılan bir tür nesne. )


- FORMİKA[ticaretteki adıyla] -ile

( Fenol formol reçinesine batırılmış ve yüzeyi yapay reçine ile kaplanmış birkaç kat kâğıttan oluşan ve çoğunlukla, marangozlukta kullanılan, bir çeşit madde. )


- FORMOL[Lat.] ile FORMÜL[Fr.]

( Formaldehidin %40'lık değişik sulu çözeltisine verilen ad. İLE Genel bir olguyu, bir kuralı ya da ilkeyi açıklayan simgeler takımı. | Bir belgenin yazılacağı biçimi ve ona özgü olan deyimi gösteren örnek. | Çıkar yol, tutulan yol, yöntem. | Kalıplaşmış, basmakalıp anlatım. | Bir ya da daha çok niceliğe bağlı bulunan bir niceliğin hesaplanmasına yarayan, cebirsel anlatım. | Bileşik bir cismin bileşimine giren maddeleri ve bunların o bileşik maddedeki oranlarını gösteren simge takımı. )


- FORMÜL[Fr.] değil/yerine/= KALIPÇA


- [ne yazık ki]
"FORMÜL" ile/ve/<> "SLOGAN"

( [ne yazık ki] İlkesizlerin aradıkları/başvurdukları. İLE/VE/<> Düşün(e)meyenlerin aradıkları/başvurdukları. )


- FOSFAT[Fr. < PHOSPHATE] ile APATİT[Fr. < APATITE]

( Yapay gübre ve bazı ilaçların yapımında kullanılan fosforik asidin tuzu ya da esteri. İLE Doğada bulunan, içinde flor ya da klor olan doğal kalsiyum fosfat. )


- FOSFAT ile KAPNİSİT

( ... İLE Hidratlı doğal alüminyum fosfat. )


- FOSFAT ile PLANERİT[Fr.]

( ... İLE Hidratlı, doğal alüminyum fosfat. )


- FOSFOR ile FOSFORİK ASİT ile FOSFAT[Fr. < Yun.]

( Atom numarası 15, atom ağırlığı 30.97 olan, yarısaydam, balmumu kıvamında, karanlıkta ışıldayan, sarımsak kokulu, 1.83 yoğunluğunda, zehirli bir öğe. [Simgesi P] İLE Sabun, deterjan yapımında ve eczacılıkta kullanılan, renksiz sıvı anlamına gelen madde. [H3PO4] İLE Fosforik asidin tuzu ya da esteri. )


- FOSİLBİLİM değil/yerine/= TAŞILBİLİM


- FOSİLLEŞME değil/yerine/= TAŞILLAŞMA


- FOTOELEKTRİK ETKİ ile/||/<> COMPTON SAÇILMASI

( Fotoelektrik elektron koparma, Compton foton saçılması )

( Formül: E = hf - W (fotoelektrik) İLE λ' - λ = h/(mc)(1-cosθ) (Compton) )


- FOTOELEKTRİK ETKİ ile/||/<> COMPTON SAÇILMASI (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Fotoelektrik elektron koparma, Compton foton saçılmasıdır )

( Formül: E=hf-W İLE Δλ=h/mc(1-cosθ) )


- FOTOKİMYA ile/||/<> BİYOKİMYA

( Işık ve kimyasal tepkimeler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Dirimsel organizmaların kimyasal süreçlerini inceleyen bilim dalı. )


- FOTOKİMYA ile/||/<> TERMOKİMYA

( Kimyasal süreçlerdeki ışık etkilerini ya da ışık etkisiyle gerçekleşen kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Isı etkisiyle gerçekleşen kimyasal süreçleri ya da kimyasal süreçlerdeki ısı değişimlerini inceleyen bilim dalı. )


- FOTOKİMYASAL SMOG ile/||/<> ENDÜSTRİYEL SMOG

( Foto NOₓ+HC güneş ozon, endüstriyel SO₂ kömür asit. )

( Formül: LA tipi İLE Londra )


- FOTOMORFOZ ile FOTOSENTEZ ile FOTOŞİMİ ile FOTOTAKTİZM/FOTOTAKSİ ile FOTOTERAPİ ile FOTOTROPİZM

( Canlıların, bireyoluş sırasındaki gelişimi üzerinde, ışığın yaptığı etki. İLE Yeşil bitkilerin, ışıkta, basit bileşiklerinden, karmaşık yapılı organik moleküller yapması. İLE Fotokimya. İLE Işığagöçüm. İLE Işığın, sağaltım amacıyla kullanılması. İLE Işığadoğrulum. )


- FOTON POLARİZASYONU ile/||/<> ELEKTRON SPİN

( Foton polarizasyonu ışığın dalga özelliğiyken İLE elektron spin intrinsik açısal momentumdur )

( Formül: J_z = ±ħ/2 )


- FOTOOTOTROF ile/||/<> KEMOOTOTROF

( Fotoototrof ışık enerji İLE kemoototrof kimyasal enerji. )

( Formül: Light İLE chemical energy )


- FOTOSENTEZ ile/ve FOTOTAKSİ

( ... İLE/VE Işığa doğru hareket. )


- FOTOSENTEZ ile/ve/||/<> SOLUNUM

( * Sadece bitki gözelerinde olur. İLE/VE/||/<> Bitkisel ve hayvansal tüm gözelerde olur.
* Sadece ışık altında gerçekleşir. İLE/VE/||/<> Günün her saatinde (gece-gündüz) devam eder.
* Fotosentez sırasında su ve karbondioksit kullanılır. İLE/VE/||/<> Organik besinler ve oksijen kullanılır.
* Fotosentez sırasında oksijen açığa çıkar. İLE/VE/||/<> Solunum sonrasında su ve karbondioksit açığa çıkar.
* Güneş enerjisi kimyasal enerjiye dönüşür. İLE/VE/||/<> Kimyasal enerji, serbest iş enerjisine dönüşür.
* Ağırlık artışı olur. İLE/VE/||/<> Ağırlık azalması olur.
* Organik besinler yapılmış olur. İLE/VE/||/<> Organik besinler yıkılıp, parçalanmış olur. )

( vs./and/||/<> RESPIRATION )


- FOTOTROPİZM İLE GRAVİTROPİZM İLE TİGMOTROPİZM ile/||/<> BİTKİ HAREKETLERİ

( Uyaranlara yönelim hareketleri. )

( Formül: Auxin → H⁺ pompa → göze uzaması )


- FOTOVOLTAİK KİMYA ile/||/<> TERMOELEKTRİK KİMYA

( Işığı elektrik enerjisine dönüştüren kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Isıyı elektrik enerjisine dönüştüren kimyasal süreçleri inceleyen bilim dalı. )


- FOTOVOLTAİK ile/||/<> TERMAL GÜNEŞ

( PV doğrudan elektrik pn, termal ısı toplayıcı buhar. )

( Formül: Yarıiletken İLE ısı )


- FOURİER DÖNÜŞÜMÜ ile/||/<> LAPLACE DÖNÜŞÜMÜ

( Fourier periyodik sinyaller için, Laplace geçici rejim analizi için uygundur )

( Formül: F(ω) = ∫f(t)e^(-iωt)dt İLE L{f(t)} = ∫f(t)e^(-st)dt )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1768-1830) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik, Fizik) (Önemli katkıları: Fourier serileri, ısı transferi) )


- FOURİER İLE WAVELET İLE GABOR İLE CHİRPLET ile/||/<> SİNYAL DÖNÜŞÜMLERİ

( Zaman-frekans analiz yöntemleri. )

( Formül: f̂(ω) = ∫f(t)e^(-iωt)dt )

( Joseph Fourier tarafından 1822 yılında keşfedildi/formüle edildi. )


- FRACTAL GEOMETRY ile/||/<> EUCLİDEAN GEOMETRY

( Fractal geometry kendine benzer ölçek değişmez yapıları incelerken İLE Euclidean geometry düz uzay geometrisidir )

( Formül: Hausdorff dimension )


- FRAGMENT İLE FBDD İLE PPI ile/||/<> İLAÇ TASARIM YAKLAŞIMLARI

( Modern ilaç geliştirme stratejileri. )

( Formül: LE = -RTlnKd/HAC )


- FRAGMENT-BASED DRUG DESİGN ile/||/<> STRUCTURE-BASED DRUG DESİGN

( Fragment-based drug design küçük parçalardan başlayarak ilaç tasarlarken İLE structure-based drug design protein yapısından hareketle tasarlar )

( Formül: Fragment screening )


- FRAGMENTASYON ile/||/<> EDGE EFFECT

( Fragmentasyon parçalanma, edge kenar etkisi. )

( Formül: Habitat bütünlüğü İLE sınır )


- FRAKSİYONEL KUANTUM HALL ile/||/<> TAMSAYI KUANTUM HALL

( Fraksiyonel kuantum Hall güçlü elektronlar arası etkileşimden kaynaklanırken, tamsayı hali tek elektron etkisidir )

( Formül: ν = 1/3 )


- FRAKTAL İLE KAOTİK İLE DÜZENLİ ile/||/<> GEOMETRİK DESENLER

( Farklı düzen seviyelerindeki geometrik yapılar. )

( Formül: D = log(N)/log(r) )


- FRAKTAL ile/||/<> KLASİK GEOMETRİK ŞEKİL

( Fraktal kendine benzer sonsuz ayrıntı, klasik şekil sonlu tanımlı )

( Formül: D = log(N)/log(r) (fraktal boyut) )


- FRAME DRAGGİNG İLE PRECESSİON İLE SHAPİRO ile/||/<> RELATİVİSTİK ETKİLER

( Genel görelilik tahminleri. )

( Formül: Ω = 2GJ/c²r³ )


- FRAUNHOFER İLE FRESNEL İLE GEOMETRİC İLE WAVE ile/||/<> OPTİK YAKLAŞIMLAR

( Işık yayılımı kuramları. )

( Formül: I(θ) ∝ (sin(x)/x)² )


- FRECHET ile/||/<> TÜREVİ

( Fréchet türevi )

( Maurice Fréchet tarafından 1925 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1878-1973) (Ülke: Fransa) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Metrik uzaylar, fonksiyonel analiz) )


- FREDHOLM OPERATOR ile/||/<> CLOSED OPERATOR

( Fredholm sonlu boyut çekirdek-cokernel, closed graph kapalı. )

( Formül: Finite dim kernel İLE closed graph )


- FREKANS ile DERECE

( FREQUENCY vs. DEGREE )


- FREKANS ile/||/<> PERİYOT

( Frekans birim zamandaki salınım İLE periyot bir salınım süresi )

( Formül: f = 1/T İLE ω = 2πf )


- FREQUENTİST ile/||/<> BAYESİAN

( Frequentist uzun dönem frekans İLE Bayesian subjektif inanç. )

( Formül: Long-run frequency İLE subjective belief )


- FRESNEL İLE FRAUNHOFER ile/||/<> KIRINIM TÜRLERİ

( Yakın ve uzak alan kırınım desenleri. )

( Formül: I = I₀(sinc²(x)) )


- FRESNEL KIRINIMI ile/||/<> FRAUNHOFER KIRINIMI

( Fresnel yakın alan, Fraunhofer uzak alan kırınımı )

( Formül: Fresnel sayısı F = a²/(λL) )


- FRESNEL YANSIMASI ile/||/<> DÜZGÜN YANSIMA

( Fresnel polarizasyona bağlı, düzgün yansıma geometrik optik yaklaşımıdır. )

( Formül: R_s İLE R_p formülleri )


- FRET ile/||/<> FRAP

( FRET enerji transferi mesafe İLE FRAP difüzyon hızı ölçümü. )

( Formül: R⁶ bağımlı İLE D ölçümü )


- FRİEDEL-CRAFTS AÇİLASYON ile/||/<> FRİEDEL-CRAFTS ALKİLASYON

( Açilasyon keton verir düzenleme yok, alkilasyon çoklu ürün. )

( Formül: RCOCl İLE RCl )


- FT-IR ile/||/<> DİSPERSİF IR

( FT-IR interferometre hızlı, dispersif monokromatör. )

( Formül: Multiplex İLE tarama )


- FUGASİTE ile/||/<> BASINÇ

( Fugasite etkin basınç gerçek gaz İLE basınç ideal. )

( Formül: f = φP )


- FUKUİ FONKSİYONU ile/||/<> DUAL DESCRİPTOR

( Fukui nükleofil/elektrofil, dual farkları Δf. )

( Formül: f⁺ İLE f⁻ İLE Δf )


- FULEREN İLE NANOTÜP İLE GRAFEN ile/||/<> KARBON ALOTROPLARI

( Karbon nano formları. )

( Formül: C60 İLE C70 İLE SWCNT İLE MWCNT )


- FULLEREN ile/||/<> KARBON NOKTA

( Fulleren C60 kafes, C-dot <10nm floresan. )

( Formül: Molekül İLE NP )


- FUNCTİONAL GENOMİCS ile/||/<> STRUCTURAL GENOMİCS

( Functional genomics gen fonksiyonlarını incelerken İLE structural genomics genom dizisi ve organizasyonunu inceler )

( Formül: Gene expression analysis )


- FUNCTOR İLE NATURAL TRANSFORMATİON İLE MONAD ile/||/<> KATEGORİ KURAMSİ

( Soyut matematiksel yapılar. )

( Formül: F: C → D )


- FUNDAMENTAL GROUP ile/||/<> HOMOLOGY GROUP

( Fundamental π₁ loop sınıfları, homology H_n n-cycle. )

( Formül: Loop classes İLE n-cycles )


- FUNDAMENTAL İLE HOMOLOGY İLE COHOMOLOGY ile/||/<> CEBİRSEL TOPOLOJİ

( Topolojik invaryantlar. )

( Formül: χ = Σ(-1)^i b_i )


- FUNDAMENTAL THEOREM ile/||/<> INTEGRATİON BY PARTS

( FTC ∫f'(x)dx = f(x), parts ∫udv = uv - ∫vdu. )

( Formül: Antiderivative İLE product rule )


- FUSİON ENERGY ile/||/<> FİSSİON ENERGY

( Fusion energy hafif çekirdeklerin birleşmesiyken İLE fission energy ağır çekirdeklerin parçalanmasıdır )

( Formül: Binding energy curve )


- FÜZYON ile/||/<> FİSYON

( Füzyon hafif çekirdek birleşmesi İLE fisyon ağır çekirdek bölünmesi )

( Formül: D + T → He + n (füzyon) İLE U-235 → Ba + Kr + 3n (fisyon) )


- FÜZYON ile/||/<> FİSYON (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Füzyon birleşme, fisyon bölünme reaksiyonudur )

( Formül: Hafif→ağır İLE ağır→hafif )


- FÜZYON/FUSION[İng./Fr.] değil/yerine/= KAYNAŞMA


- G0 İLE G1 İLE S İLE G2 İLE M ile/||/<> GÖZE DÖNGÜSÜ EVRELERİ

( Göze bölünmesinin düzenli evreleri. )

( Formül: 2n → 4n → 2(2n) )


- GALAKSİ DÖNME EĞRİSİ SORUNU ile/||/<> NEWTON MEKANİĞİ ÖNGÖRÜSÜ

( Galaksi dönme eğrisi sorunu yıldızlar çok hızlı döner İLE Newton mekaniği yavaşlama öngörür. Gözlenen hız sabittir İLE öngörülen hız azalmalıdır. Vera Rubin karanlık madde İLE bu tutarsızlığı açıkladı. )

( Vera Rubin tarafından 1970 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1928-2016) (Ülke: ABD) (Alan: Astronomi) (Önemli katkıları: Galaksi dönme eğrileri, karanlık madde kanıtı, kadın astronomlara öncülük) )


- GÖRELİLİK/GALILEO GÖRELİLİĞİ ile/ve/<>/> ÖZEL GÖRELİLİK ile/ve/<>/> GENEL GÖRELİLİK

( DEĞİŞMEZLİK/BAKIŞIM[SİMETRİ] İLKESİ [İng. INVARIANCE PRINCIPLE]: Fizik yasaları ya da fiziksel bir nicelik, belirli dönüşümler altında değişmezdir. | Özel görelilik kuramı. | Genel görelilik kuramı. )

( ...
İLE/VE/<>/>
Birbirine göre düzgün doğrusal hareket eden [ivmesiz] eylemsizlik referans sistemleri için sınırlı ve geçerli, iki postüla üzerine kurulmuş olan ve matematik ifadesini, Minkowski uzay-zaman boyutları [tensörü] ile bulan kuram. [1905] [Fizik yasaları, tüm eylemsizlik referans [Galile] sistemlerinde aynı matematik şekle sahip [değişmez(invariant)] olmalılardır. Işık, uzayda, her yönde, sabit c hızıyla kaynağından ve gözlemcinin hareketinden bağımsız olarak yayılır ve hiçbir sinyal ya da enerji, ışığınkinden daha yüksek bir hızla yayılamaz.]
İLE/VE/<>/>
Özel göreliliğin değişmezliğini, sadece eylemsizlik(ivmesiz) referans sistemleri için sınırlı tutmuş olmasının açmazını tamamlayan ve fizik objektifliğin alanını genişleten ve matematik ifadesini, Riemannian uzay-zaman koordinatları ile bulan kuram. [1911] [Fizik yasaları, sürekli koordinat dönüşümleriyle birbirine geçilebilen, eylemli ya da eylemsiz tüm referans sistemlerinde değişmez olmalılardır.] )

( 1611 ile/ve/<>/> 1905 ile/ve/<>/> 1916[1919 yayımlama] )

( Koordinat düzenine göre bakışımlılığı[simetrikliği] tanımlar.

İLE/VE/<>/<

Fizik yasalarının, tüm eylemsiz koordinat düzenlerinde aynı olduğunu söyler.

İLE/VE/<>/<

Fizik yasalarının, tüm koordinat düzenlerinde geçerliliğini vurgular. )

( RELATIVITY/GALILEO RELATIVITY vs./and/<>/< SPECIAL THEORY OF RELATIVITY vs./and/<>/< GENERAL THEORY OF RELATIVITY )


- GALOİS İLE CEBİRSEL İLE AŞKIN ile/||/<> GENİŞLEME TÜRLERİ

( Cad genişlemelerinin sınıflandırması. )

( Formül: [K:F] = derece )

( Al-Khwarizmi tarafından 820 yılında keşfedildi/formüle edildi. (780-850) (Ülke: İslam Dünyası) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Cebir, algoritma) )


- GALOİS KURAMSİ ile/||/<> GRUP KURAMSİ

( Galois kuramı alan genişlemelerini grup yapısıyla analiz ederken İLE grup kuramı soyut cebirsel yapıları inceler )

( Formül: Galois grubu )


- GALOİS THEORY ile/||/<> FİELD EXTENSİON

( Galois grup kuram, field extension alan genişletme. )

( Formül: Group theory İLE field theory )


- GALVANİK GÖZE ile ELEKTROLİTİK GÖZE

( Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren göze. İLE Elektrik enerjisini kimyasal enerjiye dönüştüren göze. )


- GALVANİK GÖZE ile/||/<> ELEKTROLİZ GÖZESİ

( Galvanik kendiliğinden, elektroliz zorlanmış reaksiyondur )

( Formül: Pil İLE elektroliz )


- GALVANİK HÜCRE ile/||/<> ELEKTROLİTİK HÜCRE

( Galvanik spontane elektrik üretir, elektrolitik elektrikle zorlar. )

( Formül: ΔG < 0 İLE ΔG > 0 )


- GALVANİK İLE ELEKTROLİTİK İLE KONSANTRASYON ile/||/<> PİL TÜRLERİ

( Elektrokimyasal hücre çeşitleri. )

( Formül: E = E° - (RT/nF)lnQ )


- GALVANOMETRE değil/yerine AKIMÖLÇER


- GALVENİZ değil GALVANİZ


- GAME THEORY ile/||/<> DECİSİON THEORY

( Game theory çok aktörlü stratejik etkileşimleri incelerken İLE decision theory tek aktörün optimal karar verme sürecini inceler )

( Formül: Nash equilibrium )


- GAMMA ÇEŞİTLİLİK ile/||/<> TÜRLEŞME

( Gamma bölgesel toplam, türleşme yeni tür oluşumu. )

( Formül: Coğrafi İLE evrimsel )

Bugün[14 Ekim 2025]
itibarı ile 5.315 başlık/FaRk ile birlikte,
5.315 katkı[bilgi/açıklama] yer almaktadır.
(8/23)