Kimya'daki FaRkLaR

- DÖNER DİSK ELEKTROT ile/||/<> DÖNER HALKA-DİSK

( RDE kütle transferi, RRDE ara ürün tespiti. )

( Formül: Tek İLE çift elektrot )

- DÖNGÜ ile/ve/||/<> DEVİNİM

- DÖNGÜ ile/ve/değil EŞİK

- DONMA NOKTASI ile BUZ NOKTASI

( ... İLE Bir saf su karışımıyla saf buzun, standart atmosfer [1 At] basıncında dengede olduğu, buzun gerçek donma noktası. )

- DONMA NOKTASI ile DONUKLUK

( Bir maddenin, katı ve sıvı eşiklerinin, belirli bir basınçta [normal olarak 1 At basınçta] birlikte dengede bulundukları sıcaklık. İLE Bir madde üzerine gelen ışık akısının, geçen akıya oranı. )

( FREEZING POINT vs. OPACITY, DULLNESS )

( LE POINT DE LA CONGÉLATION avec L'OPACITÉ )

( GEFRIERPUNKT mit UNDERCHSICHTIGKEIT )

- DONMA NOKTASI ile/ve/değil EŞİK

- DONMA ile/değil/yerine KRİSTALİZE OLMA

- DÖNME İLE YUVARLANMA İLE KAYMA ile/||/<> HAREKET TÜRLERİ

( Katı cadlerin üç temel hareket modu. )

( Formül: Ek = ½Iω² + ½mv² )

- DÖNÜŞÜM ile/ve/||/<> DEĞİŞKEN DÖNÜŞÜMÜ

- DÖNÜŞÜM ile/ve/değil/||/<>/< DÖNGÜ

( [not] TRANSFORMATION vs./and/||/<>/but/< CYCLE
CYCLE instead of TRANSFORMATION )

- DOPAMİN İLE SEROTONİN İLE GABA ile/||/<> NÖROTRANSMİTERLER

( Temel beyin kimyasalları. )

( Formül: GABA: Cl⁻ girişi )

- DOPAMİN ile/||/<> SEROTONİN

( Dopamin ödül-motivasyon İLE serotonin duygudurum-uyku )

( Formül: C₈H₁₁NO₂ İLE C₁₀H₁₂N₂O )

- DOPİNG ile DOPİNG ile DOPİNG MADDESİ

( Bir spor yarışması sırasında, gövdeye, üstün hareket ve enerji sağlamak için kullanılan, kural ve/ya da yasadışı ilaç (kullanımı.)
İLE
İstenilen p ya da n tipi iletkenlikler elde etmek için yarı iletkene, safsızlıklar eklenmesi.
İLE
Kristal diyotlar ve transistörlerde kullanılan yarı iletken maddelere eklenen safsızlık öğesi. )

- DOPPLER ETKİSİ/OLAYI ile/ve/<> DOPPLER GENİŞLEMESİ ile/ve/<> DOPPLER GENİŞLİĞİ ile/ve/<> DOPPLER KAYMASI/FREKANSI ile/ve/<> DOPPLER ORTALAMA ETKİ KESİTİ

( Bir akustik dalga ışık ya da öteki elektromanyetik dalgaların görünen frekansında, kaynağın ve gözlemcinin bağıl hareketinin neden olduğu değişim. Bu, ışık ve öteki elektromanyetik dalgalar için Optik Doppler Etkisi olarak da bilinir.
İLE/VE/<>
Uyarılmış atomlar, moleküller ya da çekirdeklerin hepsi de aynı hıza sahip olmadıkları ve her biri farklı bir Doppler kaymasına neden olduklarında, tek frekanslı bir ışında ortaya çıkan frekans yayılması. | Molekül, atom ya da çekirdeklerin ısıl hareketlerinden dolayı spektrum çizgilerinde gözlenilen genişleme. | Özel bir spektral çizgi oluşturan uyarılmış çekirdekler, atomlar ve moleküller, ısıl hareketlerinin neden olduğu Doppler etkisinden dolayı bir frekans dağılımına sahip oldukları zaman çizgi ve soğurma spektrumlarında ve çekirdek tepkimelerinde gözlenilen bir etki.
İLE/VE/<>
Bir tek gaz atomundan yayınlanan ışığın görünen frekansı, atomun gözlemciye göre olan hızına bağlıdır ve gaz atomları, bir Maxwell hız dağılımına sahip olduğundan, bir gözlemcinin algıladığı ışın frekanslarının da benzer bir dağılıma sahip olmasıyla verdiği bir tek spektral çizginin genişliği.
İLE/VE/<>
Bir dalganın kaynaklanan ve Hertz olarak ifade edilen değişim miktarı.
İLE/VE/<>
Hedef taneciklerin ısıl hareketlerini hesaba katmak için uygun ağırlık katsayılarını kullanarak, enerjiye göre ortalanmış etki kesiti. )

( DOPPLEREFFEKT mit DOPPLER-VERBREITERUNG mit DOPPLERBREITE mit DOPPLER-VERSCHIEBUNG mit DOPPLERMITTELQUERSCHNIT )

( L'EFFECT DE DOPPLER avec LA DILATATION DE DOPPLER avec LA LARGEUR DE DOPPLER avec LE DÉPLACEMENT DE DOPPLER avec LA SECTION TRANSVERSALE )

( DOPPLER EFECT vs. DOPPLER BROADENING vs. DOPPLER WIDTH vs. DOPPLER SHIFT vs. DOPPLER MEAN CROSS-SECTION )

- DOPPLER İLE ÇERENKOV İLE SONİC BOOM ile/||/<> DALGA KAYNAĞI HAREKETLİ

( Hareketli kaynak etkileri. )

( Formül: f' = f(v ± vo)/(v ± vs) )

( Christian Doppler tarafından 1842 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1803-1853) (Ülke: Avusturya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Doppler etkisi) )

- DOPPLER KAYMASI ile/||/<> GÖRELİ DOPPLER

( Klasik Doppler ses için, göreli Doppler ışık için zaman genişlemesi içerir. )

( Formül: f" = f√((1-β)/(1+β)) )

( Christian Doppler tarafından 1842 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1803-1853) (Ülke: Avusturya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Doppler etkisi) )

- DÖRT UNSUR(BASÂİD, ANÂSIR-I ERBAA, ÇÂR-I ANÂSIR)/ERKÂN[< RÜKN] ve/<> HILTLAR/SUYUK (İLK SIVILAR) ve/<> NİTELİK

( TOPRAK <> SU <> HAVA <> ATEŞ ve/<> (KAN <> SALYA <> SAFRA <> DALAK) | ( KURULUK <> ISLAKLIK <> SOĞUKLUK <> SICAKLIK )

( KALP <> AKCİĞER <> KARACİĞER <> DALAK )

( DÖRT DÖRTLÜK ADAM OLMAK: Dört unsur ve dört hıltın en uyumlu ve dengeli bir biçimde biraradalığı. )

- DÖRT UNSUR/ANASIR-I ERBAA[Ar.]/ÇÂR-RÜKN[Fars.]:
TOPRA/K / TOPLAK VE SU ve HAVA VE ATEŞ ve BOŞLUK

( Hafiflerdir ve yukarı doğru hareket ederler. VE Ağırlardır ve aşağı doğru hareket ederler. )

( Ateşe bakanın ömrü az, suya bakanınsa uzun olur. )

( Ateş, Celâl; su, Cemâl'dir. )

- DÖRT UNSUR ve/||/<> DÖRT MELEK(E)

- MİNERALLERDE:
DÖRT YÜZLÜ ile/ve/||/<> ZİNCİR ile/ve/||/<> YAPRAK

( Dünyada en bol bulunan mineraller, silisyum, oksijen ve demir gibi öteki öğelerden oluşan silikatlardır. Bir silikat mineralinin en baskın yapısal bileşeni merkezinde bir silisyum atomu bulunduran ve dört oksijen atomundan oluşan bir dört yüzlüdür. Farklı silikat minerallerinde, birbirine göre farklı biçimlerde sıralanan ve farklı öğelerden oluşan bir karışım içeren silisyum-oksijen dört yüzlüleri bulunur. )

- DOT İLE CROSS İLE TRİPLE ile/||/<> VEKTÖR ÇARPIMLARI

( Vektör işlem türleri. )

( Formül: a×b = |a||b|sinθ n )

- DOYMA ile AŞIRI DOYMA

( Yeğinliği gittikçe artırılan bir manyetik alanın içindeki bir çelik çubuğun alabileceği en çok manyetizmayı almış olması. | Bir gazın, belirli bir sıcaklıkta o sıcaklığa özgü olan en büyük basınç altında bulunması. | Bir sıvının içinde belirli bir nesneden eriyebilecek en çok miktarın erimiş bulunması, işba. İLE Belirli sıcaklıktaki bir sıvı içinde, eriyebildiği kadar eriyen bir nesnenin, sıcaklığın düşmesine karşın bir sınıra kadar erimiş olarak kalması durumu. )

- DOYMUŞ ÇÖZELTİ ile/>< DOYMAMIŞ ÇÖZELTİ

( En yüksek oranda çözünmüş nesne içerir. İLE/>< Daha fazla nesne çözebilir. )

- DOYMUŞ ÇÖZELTİ ile/||/<> DOYMAMIŞ ÇÖZELTİ

( Doymuş maksimum çözünmüş, doymamış daha fazla çözebilir )

( Formül: Çözünürlük limiti )

- DOYMUŞ ile/||/<> DOYMAMIŞ

( Doymuş maksimum çözünmüş İLE doymamış daha fazla çözebilir )

( Formül: Çözünürlük limiti İLE Limit altı )

- DOYURMAK ÜZERE ile/ve/değil/yerine HAREKETE GEÇİRMEK

- DOZ[İng. DOSE] ile DÜZE/SEVİYE

( DOSE vs. LEVEL )

- DRAKE DENKLEMİ İLE FERMİ PARADOKSU İLE YAŞANABİLİR BÖLGE ile/||/<> DÜNYA DIŞI YAŞAM

( Evrendeki yaşam olasılığı kavramları. )

( Formül: N = R* × fp × ne × fl × fi × fc × L )

( Frank Drake tarafından 1961 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- DRİVER İLE PASSENGER İLE CLONAL ile/||/<> MUTASYON TÜRLERİ

( Kanserdeki mutasyon sınıfları. )

( Formül: TMB: Mutasyon/Mb )

- DRUG ile DROG

( Uyuşturucu. İLE İlaç. )

- DSSC İLE PEROVSKİTE İLE ORGANİC PV ile/||/<> GÜNEŞ PİLİ TEKNOLOJİLERİ

( Fotovoltaik enerji dönüşüm sistemleri. )

( Formül: PCE = Pmax/Pin )

- DUAL SPACE ile/||/<> BİDUAL SPACE

( Dual X* linear functional, bidual X** double dual. )

( Formül: Linear functionals İLE double dual )

- DUAL SPACE ile/||/<> PRİMAL SPACE

( Dual V* lineer fonksiyonlar, primal V orijinal uzay. )

( Formül: Linear functionals İLE original )

- DUDAKSIL HARFLER ile/ve YARI DUDAKSIL HARFLER

( B | M | P ile/ve V | F )

( Bugünkü B harfi, Etrüsk abecesinden alınmıştır. )

( B harfi, EYEF'i [OB tamgasını] işaret etmektedir. )

( B: Bel'in simgesi. [B, b] | Bor'un simgesi. [B] | Elektrik alınganlığın simgesi. [B] | Manyetik akı yoğunluğunun(indüklemenin) simgesi. [B] | Temel tanecik fiziğinde, Baryon sayısının simgesi. [B] | Basınç birimi Bar'ın simgesi. [b] | Optik gerilme katsayısı brevster'ın simgesi. [b] | Yüzeyce genleşme katsayısının simgesi. [b] | ...'LI V

M: Baş kuvantum sayısı n = 3 'e karşılık gelen elektron tabakasının simgesi. [M] | Kuvvet momentinin simgesi. [M] | Mach sayısının simgesi. [M] | Madelung sabitinin simgesi. [M] | Milyon anlamındaki Mega [10&sup6;]'nın simgesi. [M] | Kütlenin simgesi. [m] | Manyetik kuvantum sayısının simgesi. [m] | Manyetik momnetin simgesi. [m] | Metrenin simgesi. [m]

P: Basıncın simgesi. [P, p] | Dinamik ağdalılık birimi poiz'in simgesi. [P] | Ettingshausen katsayısının simgesi. [P] | Fosforun simgesi. [P] | Gücün simgesi. [P] | Paritenin simgesi. [P] | Poynting vektörünün simgesi. [P] | Atomda, yörüngesel kuvantum sayısı l = 1 'e karşılık gelen elektron tabakalarının simgesi. [p] | Momentumun simgesi. [p] | Piko [10¯¹2;] 'nun simgesi. [p] | Plank'ın simgesi. [p] | Protonun simgesi. [p, ¦p, 1p¹] | Yarı iletken tipinin [p tipi] simgesi. [p]

İLE/VE

F: Fahrenheit derecesinin simgesi. [ºF] | Faraday sabitinin simgesi. [F] | Farad'ın simgesi. [F] | Flor'un simgesi. [F] | Kuvvetin simgesi. [F] | Coriolis parametresinin simgesi. [f] | Fanning sürtünme katsayısının simgesi. [f] | femto'nun simgesi. [f] | Frekans'ın simgesi. [f] | Odak uzaklığının simgesi. [f] | Yörüngesel kuvantum sayısı l = 3 'e karşılık gelen elektron alt tabakasının simgesi. [f]

V: Elektrik potansiyel farkı, gerilim ve voltajın simgesi. [V] | Hacmin simgesi. [V] | Vanadyum öğesinin simgesi. [V] | Hızın simgesi. [v] )

( HURÛF-İ ŞEFE )

- DÜĞÜN ÇİÇEĞİ/TURNAAYAĞI/SÜTLÜCE ile AVCI OTU

( Düğün çiçeğigillerin örnek bitkisi. İLE Düğün çiçeğigillerden, kokusuz, parlak zehirli bir bitki. )

( DÜĞÜNÇİÇEĞİGİLLER: İki çeneklilerden, bazı türleri süs bitkisi olarak kullanılan bir aile. )

( RANUNCULUS cum ADONIS )

- DUMAN ile BUHÂR[: Buğu. Ar. çoğ. EBHİRE]

( Bir maddenin yanması ile çıkan ve içinde katı zerrelerle buğu bulunan kara ya da esmer renkli gaz. | Havalanan ince tozların ya da sisin havada oluşturduğu bulanıklık. İLE Bir kritik sıcaklığın altında gaz fazına geçen ve sıcaklığı düşürmeksizin, sadece basıncın artırılmasıyla sıvılaştırılabilen özdek/madde. )

( ... avec LA VAPEUR )

( ... mit DAMPF )

( SMOKE vs. STEAM )

- DUMAN ile BULUT

( ACÂC: Bulut. | Duman. )

( SMOKE ile CLOUD )

- DUMAN ile TUMAN, TENBÂN[Fars.]

( Yanan ya da buharlaşan bir nesneden göğe doğru yükselen yoğunluk. İLE Don, içe giyilen don, şalvar. )

- DÜNYA:
ŞEYLERİN TOPLAMI ile/ve/değil/||/<>/>/< OLGULARIN TOPLAMI

- DÜNYA TARİHİ ile/ve/||/<>/>/< DÜŞÜNCE TARİHİ ile/ve/||/<>/>/< FELSEFE-BİLİM TARİHİ

(
Felsefe - Bilim Tarihi Zihin Haritası



---



BİLİM/BİLİMDE/BİLİMSELLİKTE:
(ÖNCELİKLE) VAR OLANIN[MEVCUD/ONTOS] ve/||/<>/> DOĞANIN ve/||/<>/> DOĞAL)
NESNE ve/||/<>/> OLAY ve/||/<>/> OLGU ve/||/<>/> DURUM ve/||/<>/> İLİŞKİLERİN
(VE ANCAK DAHA SONRA) ÜRETİLMİŞ NESNELERİN
(VE EN SON OLARAK) KİŞİLERİN ve/||/<>/> TOPLULUKLARIN ve/||/<>/> TOPLUMUN/TOPLUMLARDA YAŞANMIŞ/YAŞANAN/YAŞANABİLEN
OLAY ve/||/<>/> OLGU ve/||/<>/> DURUM ve/||/<>/> İLİŞKİLERİN
(ÖNCEDEN TANIMLANMIŞ ve/||/<>/> BELİRLENMİŞ BİR YÖNTEM ve/||/<>/> ARACA BAĞLI OLARAK)
(İSTİDLÂLÎ/RASYONEL [AKIL İLE])
ÖLÇÜLÜ ve/||/<>/> ÖLÇÜLEBİLİR/ÖLÇÜMLENEBİLİR
NEDENSEL ve/||/<>/> KAVRAMSAL ve/||/<>/> ELEŞTİREL (OLANAK ve/||/<>/> SINIRLARI İÇİNDE)
KANITLI ve/||/<>/> DÜZENLİ ve/||/<>/> TUTARLI (BİR BİÇİMDE)
KAMUSAL/LIK ve/||/<>/> TEKRARLANABİLİR/LİK ve/||/<>/> DENETLENEBİLİR/LİK ve/||/<>/> PAYLAŞILABİLİR/LİK (KOŞULLARINDA)
TANIM ve/||/<>/> İŞLEV ve/||/<>/> YARARA (KONU OLABİLEN/OLABİLECEK)
VERİ ve/||/<>/> BİLİ ve/||/<>/> BİLGİ/Sİ



---



[2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 7. | 8. dersler...]


---



)

( [2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 7. | 8. dersler...] )

( )

( )

( [2. | 3. | 4. | 5. | 6. | 7. | 8. dersler...]


1. ders [Klasik Mekanik] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [10 Ekim 2019]

2. ders [Uzay-Zaman] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [24 Ekim 2019]

3. ders [Dik Yamaçlar - Dünü Olmayan Gün"] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [07 Kasım 2019]

4. ders [Yeni Mekaniğe Giden Yollar] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [14 Kasım 2019]

5. ders [Belirsiz Sular] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [21 Kasım 2019]

6. ders [Dalganın Sırtında] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [05 Aralık 2019]

7. ders [Kuark Denizi] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [19 Aralık 2019]

8. ders [EPR ve Zaman] - Baha Zafer - İst. Medeniyet Üniversitesi [26 Aralık 2019]
-------------

II. Dönem - Ayhan Çitil

1. ders [XIX. ve XX. yy.'da Felsefenin Gözünden, Fizikte Neler Oldu?] - Ayhan Çitil - İst. Medeniyet Üniversitesi [27 Şubat 2020]

2. ders [Geometrilerin Çokluğundan Yeni Dil ve Mantık Anlayışına] - Ayhan Çitil - İst. Medeniyet Üniversitesi [12 Mart 2020] )

( Bilim Tarihi Ders Notları ve Kavramları... )

( )

( )

( )

( )

( "Bilim Tarihi Durakları"[Şeniz Yıldırımer - İlke Yay.] kitabını da okumanızı salık veririz. )

( )

( )

( )

(
"3 Blue 1 Brown" Youtube hesabındaki videoları da izlemenizi salık veririz... )

( )

( Nesin Matematik Köyü Youtube Kanalı )

( )

( )

( | 2. | 3. | 4. | 5. dersler...] )

( )

(

https://twitter.com/floodmania/status/1294365941791424513 )

( )

( [2. | 3. | 4. dersler... )

( )

( [Bilim Tarihi Sohbetleri 2/3/4/5/6/7/8/9/10. dersler...] )

( Bilim Tarihi Buluşmaları - Dr. Derya Gürses Tarbuck )

( )

( )

( Dünyadaki Bilimsel Eğitimler - researchseminars.org )

( Tarihteki En Etkili 10 Matematikçi )

(
Felsefe - Bilim Tarihi Zihin Haritası )

( Türk Tarih Kurumu
Felsefe ve Bilim Tarihi Söyleşileri - 1

)

( "Bilim Tarihinin Tarihi - İhsan Fazlıoğlu" yazısını okumak için burayı tıklayınız...

ya da

"Bilim Tarihinin Tarihi - İhsan Fazlıoğlu" söyleşisini dinlemek için burayı tıklayınız... )

( )

( )

(

)

( )

- DÜNYAYA GELMEK/GELDİK değil DÜNYADAN GELMEK/GELDİK

- DURAĞANLIK/ATÂLET(OTURMA/YATMA) ile/değil/yerine/>< HAREKET

( Üşütür ve giydirir. İLE/DEĞİL/YERİNE/>< Isıtır ve soyundurur. )

- DURAĞAN/LIK ve YOK/LUK

( STABLE/STABILITY and NONEXISTENT/NONEXISTENCE )

- DURAN DALGA ile/||/<> İLERLEYEN DALGA

( Duran dalga yerinde titreşir, ilerleyen dalga hareket eder )

( Formül: y = 2A sin(kx) cos(ωt) İLE y = A sin(kx - ωt) )

- DURAN İLE İLERLEYEN İLE MODÜLE ile/||/<> DALGA FORMLARI

( Farklı dalga davranış biçimleri. )

( Formül: y = 2A cos(kx) cos(ωt) )

- DURAN ile/ve/||/<> DURAĞAN

- DÜRBÜN ile/değil BÜYÜTEÇ

( [not] BINOCULARS vs. MAGNIFYING GLASS )

- DURGUN KÜTLE ile/||/<> GÖRELİ KÜTLE

( Durgun kütle invariant m₀ İLE göreli kütle hızla artar m = γm₀. )

( Formül: m₀ İLE m = γm₀ )

- DURMA PROBLEMİ ile/||/<> KARAR PROBLEMİ

( Durma problemi bir programın durup durmayacağının belirlenmesi İLE karar problemi genel algoritma varlığı sorusudur. Turing durma probleminin çözülemez olduğunu kanıtladı İLE bazı soruların algoritmik çözümü yoktur. )

( Alan Turing tarafından 1936 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1912-1954) (Ülke: İngiltere) (Alan: Matematik, Bilgisayar) (Önemli katkıları: Turing makinesi, yapay zeka) )

- DURMA = DÜZGÜN DOĞRUSAL DEVİM/HAREKET

( Aralarında fark yoktur. )

- DURMA ile/||/<> DÜZGÜN DOĞRUSAL DEVİM HAREKET

( )

( Bilinmiyor tarafından keşfedildi/formüle edildi. )

- DÜŞ/ÜNÜ KURMAK ve/||/<>/> HAREKETE GEÇMEK

- DÜŞÜK YOĞUNLUK ile YÜKSEK YOĞUNLUK

( Düşük kütle/oylum oranı. İLE Yüksek kütle/oylum oranı. )

- DÜŞÜNMEK/SORGULAMAK/BİLMEK/ARAŞTIRMAK/ÇALIŞMAK:
ANLATMAK İÇİN/ÜZERE ile/ve/değil/||/<>/< ANLAMAK İÇİN/ÜZERE

- DÜŞÜNMEK ile/ve/||/<>/> "HESAP ETMEK"

- DÜŞÜNSEL ile/ve/<> MANTIKSAL

( INTELLECTUAL vs./and/<> LOGICAL )

- DÜŞÜNÜYORUM ile/||/<> VARIM

( Cogito ergo sum )

( René Descartes tarafından 1637 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1596-1650) (Ülke: Fransa) (Alan: Felsefe, Matematik) (Önemli katkıları: Kartezyen koordinat sistemi, cogito ergo sum) )

- DUYGU ile/ve/||/<> "BİR DUYGUNUN, BAŞKA BİR DUYGUYLA KARŞILANMASI/KAPATILMAYA ÇALIŞILMASI"

( Ancak, bilgi ve bilinç ile doğal işleyişin dışına çıkılabilir. )

- DUYU ve/+ AKIL ve/+ HADS ve/+ MATEMATİK

- DUYULARDA KESİNLİK ile DUYULARIN KESİNLİĞİ

- DUYUMDA:
BASINÇ ile/ve/<> ISI ile/ve/<> AĞRI/ACI

- DUYUSAL İLE MOTOR İLE İNTERNÖRON ile/||/<> NÖRON TÜRLERİ

( Üç temel nöron sınıfı. )

( Formül: Refleks: 2-3 sinaps )

- DÜZ AYNA ile/||/<> KÜRESEL AYNA (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Düz ayna düzlem, küresel ayna eğri yüzeydir )

( Formül: Düz İLE çukur/tümsek )

- DÜZ ER ile/||/<> GRANÜLLÜ ER

( Düz ER lipit sentezi İLE granüllü ER protein sentezidir )

( Formül: Lipit İLE protein )

- DÜZ EVREN ile/||/<> KAPALI EVREN

( Düz evren Öklid geometrisi İLE kapalı evren pozitif eğrilik gösterir. Düz evren sonsuz genişleme İLE kapalı evren büzülmeye döner. Gözlemler evren düz İLE kritik yoğunluktadır. )

- DÜZ KAS ile/||/<> ÇİZGİLİ KAS

( Düz istemsiz tek çekirdek, çizgili çok çekirdek sarkomere. )

( Formül: Smooth İLE striated )

- DÜZ ZİNCİR ile DALLANMIŞ ZİNCİR

( Karbon atomlarının düz bir çizgide bağlandığı yapı. İLE Karbon atomlarının dallanmış bir yapıda bağlandığı yapı. )

- DÜZEN BİYOLOJİSİ ile BİYOKİMYA

( Karmaşık biyolojik düzenlerin bütünsel bir biçimde incelenmesine odaklanan bir bilim dalı. İLE Canlılardaki kimyasal tepkimeleri inceleyen bir bilim dalı. Bu iki dalın kesiştiği noktada, gözesel ve moleküler düzeydeki etkileşimler ve metabolik yollar incelenmekte. )

- DÜZENSİZLİK ile/ve/değil/||/<>/< ÖLÇÜLEMEZLİK/HESAPLANAMAZLIK

- DÜZGÜN ÇOKGEN ile/||/<> YILDIZ ÇOKGEN

( Düzgün çokgen dışbükey tüm kenarlar eşit, yıldız çokgen içbükey yıldız şeklinde )

( Formül: İç açı = (n-2)180°/n (düzgün) İLE {n/k} notasyonu (yıldız) )

- DÜZGÜN DAİRESEL HAREKET ile DÜZGÜN DOĞRUSAL HAREKET

( Açısal hızın sabit kaldığı hareket. İLE Hız vektörünün yön ve büyüklüğünün doğru boyunca değişmediği [sabit kaldığı] hareket. )

( UNIFORM CIRCULAR MOTION vs. UNIFORM LINEAR MOTION )

( LE MOUVEMENT CIRCULAIRE UNIFORME avec LE MOUVEMENT lINÉAIRE UNIFORME )

( GLEICHFÖRMIGE KREISBEWEGUNG mit GLEICHFÖRMIGE LINEARBEWEGUNG )

- DÜZGÜN SÜREKLİLİK ile/||/<> NOKTASAL SÜREKLİLİK

( Düzgün süreklilik global İLE noktasal süreklilik yerel özellik )

( Formül: ∀ε>0 ∃δ>0 ∀x iley: |x-y|<δ ⇒ |f(x)-f(y)|<ε )

- DYSBİOSİS İLE EUBİOSİS İLE RESİLİENCE ile/||/<> MİKROBİYOM DENGESİ

( Mikrobiyal topluluk sağlığı. )

( Formül: Shannon çeşitlilik )

- E. COLİ NİSSLE 1917 ile/||/<> PATOJENİK E. COLİ

( E. coli Nissle 1917 probiyotik bir suş İLE patojenik E. coli hastalık yapıcıdır. Nissle 1917 bağırsak sağlığını korur İLE patojenik suşlar enfeksiyona neden olur. )

( Alfred Nissle tarafından 1917 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1874-1965) (Ülke: Almanya) (Alan: Mikrobiyoloji) (Önemli katkıları: Escherichia coli Nissle 1917 suşunu keşfetti, probiyotik tedavi) )

- E = mc²

( Enerji = Kütle[m] - Işık hızı[c]'nın karesi [3 x 10¹⁰ cm s^-1] )

- E1 ELİMİNASYON ile/||/<> E2 ELİMİNASYON

( E1 karbokasyon ara ürünlü, E2 eşzamanlı anti-periplanar )

( Formül: E1: v = k[RX] İLE E2: v = k[RX][B⁻] )

- E1 ile/||/<> E2

( E1 iki basamaklı İLE E2 tek basamaklı eliminasyondur )

( Formül: Karbkatyon İLE uyumlu )

- EBOB İLE EKOK ile/||/<> ORTAK BÖLEN VE KAT

( En büyük ortak bölen ve en küçük ortak kat. )

( Formül: gcd(a ileb) × lcm(a ileb) = ab )

- EBOB ile/||/<> EKOK

( EBOB en büyük ortak bölen İLE EKOK en küçük ortak kattır )

( Formül: GCD İLE LCM )

- ECDYSOZOA ile/||/<> LOPHOTROCHOZOA

( Ecdysozoa kabuk değiştirme İLE lophotrochozoa trokofon larva. )

( Formül: Molting İLE trochophore )

- ECONOMETRİCS ile/||/<> PURE ECONOMİCS

( Econometrics istatistiksel yöntemlerle ekonomik verileri analiz ederken İLE pure economics kuramk ekonomik modeller geliştirir )

( Formül: Regression analysis )

- ECZACI değil/yerine/= EMCİ

- ECZANE ile/değil APOTHEKE[Yun.]

( ... İLE/DEĞİL Eski Yunan ve Roma evlerinde, yiyecek ambarı ve özellikle şarap mahzeni. )

- EFŞÜRDE[Fars.] ile EFŞÜRE[Fars.]

( Sıkılmış, posası çıkarılmış şey. İLE Öz, uşâre. )

- EĞİM ile/ve/||/<> ALAN

( SLOPE/INCLINATION vs./and/||/<> AREA )

- EĞRİLİK İLE BURULMA İLE FRENET ile/||/<> EĞRİ KURAMSİ

( Uzayda eğrilerin karakteristikleri. )

( Formül: κ = |r' × r'|/|r'|³ )

- EİGENVALUE ile/||/<> EİGENVECTOR

( Eigenvalue skaler λ İLE eigenvector yön koruyan v. )

( Formül: Av = λv )

- EINSTEIN ve/||/<> ROSEN (KÖPRÜSÜ)/SOLUCAN DELİĞİ

( Nathan Rosen ve Albert Einstein tarafından ileri sürülmüştür. Genel olarak beyaz delikler ve kara delikler arasındaki bağlantıya, "solucan deliği" denilmektedir. Bu bağlantı sayesinde, zamanda kısayol bir yol oluşturmaktadır. Kara deliğin en dip noktasında hacim sıfırdır ve yoğunluk sonsuzdur. Yani, kara deliğin dibinde çok güçlü bir çekim etkisi vardır. Bu yüzden buradaki zaman ve mekân bilinenin dışındadır. Bu kuram ile iki kara deliğin farklı boyutlarda bağlanması ile çekim etkisinden yararlanılarak bir kara deliğin içine girip öteki kara deliğin içinden kısa bir zamanda çıkılabilir. )

- EKARTE[Fr. < ÉCARTÉ] (ETMEK) ile/ve/||/<> EKARTÖR

( Dışlamak, ayırmak, konu dışında tutmak. İLE/VE/||/<> Ayırgaç. )

- EKLENEBİLİR/LİK ile/ve/değil/||/<> EKLEMLENEBİLİR/LİK

- EKOLOJİ ile/||/<> TERİM

( Ekoloji terimini ilk kullanan )

( Ernst Haeckel tarafından 1866 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1834-1919) (Ülke: Almanya) (Alan: Zooloji) (Önemli katkıları: Ekoloji terimi, biyogenetik yasa) )

- EKOLOJİK SÜKSESYON ile/||/<> KLİMAKS TOPLUM

( Süksesyon zaman değişimi, klimaks son aşama. )

( Formül: Dinamik İLE stabil )

- EKONOMİ ile/||/<> TOPLUM

( İktisadi döngüler ve toplumsal değişim kuramı )

( İbn Haldun tarafından 1377 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1332-1406) (Ülke: Tunus) (Önemli katkıları: Mukaddime, tarih felsefesi, sosyoloji) )

- EKOSİSTEM ile/||/<> BİYOM

( Ekosistem yerel canlı-çevre İLE biyom geniş iklim bölgesi. )

( Formül: Lokal İLE küresel )

- EKOSİSTEM ile/||/<> HABİTAT

( Ekosistem canlı-cansız bütünü İLE habitat yaşam alanıdır )

( Formül: Orman ekosistemi İLE ağaç kovuğu )

( Jacques Charles tarafından 1859 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1809-1882) (Ülke: İngiltere) (Alan: Biyoloji) (Önemli katkıları: Evrim teorisi, doğal seçilim) )

- EKOTON ile/||/<> EKOKLİM

( Ekoton geçiş bölgesi İLE ekoklim yerel iklimdir )

( Formül: Sınır İLE mikroiklim )

- EKSİ ile/ve/değil/<> ARTI

( Bazen, bazı (")eksikler/eksiklikler("), artı(ya) olabilir(/dönüşebilir.) )

- EKSİK NEDEN ile/ve HAZIRLAYICI NEDEN

- EKSİKLİK ile/ve YOKSUNLUK

( DEFICIENCY vs./and DEPRIVATION )

- EKSİKSİZLİK = PERFECTION[İng., Fr.] = VOLLKOMMENHEIT[Alm.] = PERFECTIO[Lat.]

- EKSİN/ANYON ile/ve/||/<>/>< ARTIN/KATYON

( Negatif yüklü iyon. İLE/VE/||/>< Pozitif yüklü iyon. )

- EKSİTABİLİTE ile EKSİTABL/E ile EKSİTASYON ile EKSİTATÖR

( Uyarılganlık, uyarılabilirlik. İLE Uyarılgan, uyarılabilir. İLE Uyarma, uyarılma. İLE Uyarıcı. )

- EKTODERM İLE MEZODERM İLE ENDODERM ile/||/<> GERM TABAKALARI

( Üç temel embriyonik tabaka. )

( Formül: Triploblastik = 3 tabaka )

- EKTODERM ile/||/<> ENDODERM

( Ektoderm dış tabaka-sinir/deri İLE endoderm iç tabaka-sindirim/solunum )

( Formül: Epidermis İLE sinir (ekto) İLE Karaciğer İLE akciğer (endo) )

- EKTODERMA ile/||/<> ENTODERMA

( Ektoderma dış yaprak sinir İLE entoderma iç yaprak sindirim. )

( Formül: Gastrula katmanları )

- EKZOKRİN ile/||/<> ENDOKRİN

( Ekzokrin bezler kanallarla İLE endokrin bezler doğrudan kana salgı yapar )

( Bernard tarafından 1855 yılında keşfedildi/formüle edildi. (Ülke: Bilinmiyor) (Alan: biyoloji) )

- EKZON İLE İNTRON İLE UTR ile/||/<> GEN YAPI ELEMANLARI

( Ökaryotik genlerin yapısal bölümleri. )

( Formül: Pre-mRNA → mRNA )

- EKZON ile/||/<> İNTRON

( Kodlayan. İLE/||/<> Kodlamayan. [DNA parçası, splicing] )

( Formül: Expressed İLE intervening

mRNA kalır. İLE Çıkarılır. )

- EKZOTERMİK ile/||/<> ENDOTERMİK

( Ekzotermik ısı verir İLE endotermik ısı alır )

( Formül: ΔH < 0 → Ekzotermik\nΔH > 0 → Endotermik\nΔG < 0 → Kendiliğinden )

- EL-KOL (HAREKETİ)

- ELASTİK ÇARPIŞMA ile/||/<> ESNEK OLMAYAN ÇARPIŞMA

( Elastikte enerji korunur, esnek olmayanda kayıp vardır )

( Formül: ΣKEönce=ΣKEsonra İLE kayıp )

- ELASTİK ÇARPIŞMA ile/||/<> PLASTİK ÇARPIŞMA

( Elastik çarpışmada kinetik enerji korunur, plastik çarpışmada korunmaz )

( Formül: ΣKE_önce = ΣKE_sonra (elastik) İLE ΣKE_önce > ΣKE_sonra (plastik) )

- ELASTİK DEFORMASYON ile/||/<> PLASTİK DEFORMASYON

( Elastik geri döner Hooke, plastik kalıcıdır. )

( Formül: σ = Eε İLE kalıcı şekil değişimi )

- ELASTİK İLE PLASTİK İLE KIRILGAN İLE SÜNEK ile/||/<> MALZEME DAVRANIŞLARI

( Mekanik gerilme altında malzeme tepkileri. )

( Formül: σ = Eε (Hooke) )

- ELASTİK İLE PLASTİK İLE VİSKOELASTİK ile/||/<> MALZEME DAVRANIŞLARI

( Malzemelerin stres altındaki üç temel deformasyon türü. )

( Formül: σ = Eε )

- ELECTROCATALYSİS ile/||/<> HETEROGENEOUS CATALYSİS

( Electrocatalysis elektroda elektron transfer kataliziyken İLE heterogeneous catalysis farklı faz arayüzeyinde katalizdir )

( Formül: Electrode kinetics )

- ELECTROCHEMİSTRY ile/||/<> CHEMİCAL REDUCTİON

( Electrochemistry elektrik enerjisiyle redoks reaksiyonu yaparken İLE chemical reduction kimyasal indirgeyici kullanır )

( Formül: Electrode potential )

- ELECTROSPRAY İYONİZASYON ile/||/<> MATRİS DESTEKLİ LAZER

( Electrospray iyonizasyon çözelti fazından gaz fazına geçirirken, MALDI katı matriks kullanır )

( Formül: ESI-MS )

- ELEKTRİK ALAN İLE MANYETİK ALAN İLE ELEKTROMANYETİK DALGA İLE FOTON ile/||/<> EM SPEKTRUM BİLEŞENLERİ

( Elektrik ve manyetik alanlar birleşerek EM dalgaları, kuantumda ise fotonları oluşturur. )

( Formül: c = 1/√(ε₀μ₀) İLE E = hf )

- ELEKTRİK ALAN ile/||/<> MANYETİK ALAN

( Elektrik alan yüklerden İLE manyetik alan hareketli yüklerden kaynaklanır )

( E=F/q İLE B=F/(qv) )

( James Clerk Maxwell | 1865 | 19. Yüzyıl | Elektromanyetik teori birleşimi (1831 - 1879) (Ülke: İskoçya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Elektromanyetik teori, Maxwell denklemleri) )

- ELEKTRİK ALAN ile/||/<> MANYETİK ALAN

( Elektrik alan yüklerden İLE manyetik alan hareketli yüklerden kaynaklanır )

( Formül: E=F/q İLE B=F/(qv) )

( James Clerk Maxwell tarafından 1865 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1831-1879) (Ülke: İskoçya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Elektromanyetik teori, Maxwell denklemleri) )

- ELEKTRİK ALANI ile/||/<> MANYETİK ALANI

( Elektrik alanı durgun yüklerden, manyetik alan hareketli yüklerden kaynaklanır. )

( Formül: E = kq/r² İLE B = μ₀I/2πr )

- ELEKTRİK DİPOL ile/||/<> MANYETİK DİPOL

( Elektrik dipol +/- yük çifti İLE manyetik dipol N/S kutup çiftidir. )

( Formül: p = qd İLE m = IA )

- ELEKTRİK DİPOL ile/||/<> MANYETİK DİPOL (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Elektrik dipol +/- yük çifti, manyetik dipol N/S kutup çiftidir )

( Formül: p=qd İLE μ=IA )

- ELEKTRİK POTANSİYELİ ile/||/<> ELEKTRİK POTANSİYEL ENERJİSİ

( Potansiyel birim yük başına enerji, potansiyel enerji toplam enerjidir )

( Formül: V=U/q İLE U=qV )

- ELEKTRİK ile/||/<> MANYETİZMA

( Elektromanyetizma temelleri )

( André-Marie Ampère tarafından 1820 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1775-1836) (Ülke: Fransa) (Alan: Fizik, Matematik) (Önemli katkıları: Elektrodinamik, amper birimi) )

- ELEKTRİK ile/||/<> PİL

( İlk elektrik pili (Volta pili) )

( Alessandro Volta tarafından 1800 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1745-1827) (Ülke: İtalya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Elektrik pili, volt birimi) )

- ELEKTRO-EĞİRME ile/||/<> ERİYİK ÜFLEME

( Elektro yüksek voltaj, eriyik sıcak hava. )

( Formül: Çözelti İLE eriyik )

- ELEKTRO-FENTON PROSESİ ile/||/<> FOTO-FENTON PROSESİ

( Elektro-Fenton prosesi elektrolizle H₂O₂ üretirken İLE foto-Fenton prosesi UV ışığıyla Fe²⁺ rejenerasyonu yapar )

( Formül: In-situ H₂O₂ )

- ELEKTRO-ORGANO-KATALİZ ile/||/<> FOTO-ORGANO-KATALİZ

( Elektro-organo-kataliz elektrik ve organik katalizör birleştirirken İLE foto-organo-kataliz ışık ve organik katalizör birleştirir )

( Formül: Redox kataliz )

- ELEKTROAKTİF ile/||/<> ELEKTROKİMYASAL İNAKTİF

( Elektroaktif redoks verir Fe²⁺/³⁺, inaktif vermez Na⁺. )

( Formül: Faradayik İLE kapasitif )

- ELEKTROANALİTİK KİMYA ile/||/<> SPEKTROANALİTİK KİMYA

( Elektriksel özellikleri kullanarak nesnelerin analizini yapan bilim dalı. İLE/||/<> Işık spektrumunu kullanarak nesnelerin analizini yapan bilim dalı. )

- ELEKTROANALİTİK KİMYA ile/||/<> SPEKTROANALİTİK KİMYA

( Elektroanalitik kimya elektriksel özelliklerle analiz yaparken İLE spektroanalitik kimya elektromanyetik spektrum kullanır )

( Formül: Voltametri )

- ELEKTROFİL İLE NÜKLEOFİL İLE RADİKAL ile/||/<> REAKTİF TÜRLER

( Organik reaksiyonlarda rol alan reaktif parçacıklar. )

( Formül: Nu:⁻ + E⁺ → Nu-E )

- ELEKTROFİL ile NÜKLEOFİL

( Elektronları kabul eden kimyasal tür. İLE Elektronları bağışlayan kimyasal tür. )

- ELEKTROFİL ile/||/<> NÜKLEOFİL

( Elektrofil elektron sever İLE nükleofil elektron verir )

( Formül: H⁺ İLE OH⁻ )

- ELEKTROFOREZ İLE SPEKTROSKOPİ İLE MİKROSKOPİ ile/||/<> BİYOFİZİK TEKNİKLER

( Biyolojik sistemleri inceleyen fiziksel yöntemler. )

( Formül: v = μE (elektroforez) )

- ELEKTROFOREZ ile/||/<> KROMATOGRAFİ

( Elektroforez elektrik alanı İLE kromatografi çözücü akışı. )

( Formül: Electric İLE solvent separation )

- ELEKTROKATALİZ ile/||/<> FOTOELEKTROKİMYA

( Elektrokataliz aktivasyon düşürme, foto ışık uyarım. )

( Formül: Pt/C İLE TiO₂ )

- ELEKTROKATALİZÖR ile/||/<> FOTOKATALİZÖR

( Elektrokatalizör elektrik ile reaksiyonu hızlandırırken İLE fotokatalizör ışık enerjisi kullanır )

( Formül: E° = E°(katot) - E°(anot) )

- ELEKTROKİMYA ile/||/<> ELEKTROANALİTİK KİMYA

( Elektriksel süreçlerin kimyasını inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Elektriksel analiz yöntemlerini inceleyen bilim dalı. )

- ELEKTROKİMYA ile/||/<> NÜKLEER KİMYA

( Elektriksel süreçlerin kimyasını inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Nükleer süreçlerin kimyasını inceleyen bilim dalı. )

- ELEKTROKİMYA ile/||/<> PİL

( Kuru pil öncüsü elektrokimyasal pil )

( Johann Wilhelm Ritter tarafından 1802 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1776-1810) (Ülke: Almanya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Ultraviyole ışınların keşfi) )

- ELEKTROKİMYA ile/||/<> REDOKS KİMYASI

( Elektriksel süreçlerin kimyasını inceleyen bilim dalı. İLE/||/<> Oksidasyon ve indirgenme süreçlerinin kimyasını inceleyen bilim dalı. )

- ELEKTROKİMYA ile TERMOKİMYA

( Elektrik ve kimyasal tepkimeler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalı. İLE Isı ve kimyasal tepkimeler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalı. )

- ELEKTROKİMYASAL BİOSENSÖR ile/||/<> OPTİK BİOSENSÖR

( Elektrokimyasal biosensör elektrik sinyali ölçerken İLE optik biosensör ışık değişimini ölçer )

( Formül: Glikoz sensörü )

- ELEKTROKİMYASAL DEPOLAMA ile/||/<> ELEKTROSTATİK DEPOLAMA

( Elektrokimyasal depolama redoks reaksiyonuyla enerji depolarken İLE elektrostatik depolama elektrik alanında yük biriktirir )

( Formül: Li-ion batarya )

- ELEKTROLİT ile/ve/||/<> MOLALİTE

( Sulu çözeltilerde iyonlarına ayrışabilen nesne. İLE/VE/||/<> Çözeltideki mol sayısını belirten bir yoğunlaşma birimi. )

( vs./and/||/<>/and MOLALITY )

- ELEKTROLİT ile/||/<> NON-ELEKTROLİT

( Elektrolitler suda çözünürken iyonlaşır İLE non-elektrolitler iyonlaşmaz )

( Arrhenius tarafından 1887 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1859-1927) (Ülke: İsveç) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Elektrolit teorisi, Arrhenius denklemi) (Nobel: 1903) )

- ELEKTROLİT ile/>< NON-ELEKTROLİT

( Elektrik iletkenliği olan çözeltiler. İLE/>< Elektrik iletkenliği olmayan çözeltiler. )

- ELEKTROLİT ile/>< NONELEKTROLİT

( Suda çözündüğünde, iyonlarına ayrışan nesne. İLE/>< Suda çözündüğünde, iyonlarına ayrışmayan nesne. )

- ELEKTROLİT ile/||/<> NONELEKTROLİT

( Elektrolit iyon oluşturur İLE nonelektrolit oluşturmaz )

( Formül: İletken İLE yalıtkan )

- ELEKTROLİZ ile ELEKTROFOREZ

( Elektrik akımı ile kimyasal ayrışma. İLE Elektrik alanı ile moleküllerin ayrılması. )

- ELEKTROLUMİNESCENS ile/||/<> FOSFORESCENS

( Elektroluminescens elektrik ile ışık üretimken İLE fosforescens ışık absorbsiyonu sonrası yavaş emisyondur )

( Formül: OLED teknolojisi )

- ELEKTRON ile/||/<> DALGA

( Elektronların dalga özelliği gösterdiğinin deneysel kanıtı. Kristallerden elektron kırınımı gözlemlendi. )

( George Paget Thomson tarafından 1927 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1892-1975) (Ülke: İngiltere) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Elektron kırınımı keşfi, dalga-parçacık ikiliğinin deneysel kanıtı) (Nobel: 1937) )

- ELEKTRON ile/||/<> KIRINIM

( Elektronların kristal örgülerinden kırınıma uğraması İLE dalga karakterinin göstergesi. )

( George Paget Thomson tarafından 1927 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1892-1975) (Ülke: İngiltere) (Alan: fizik) (Önemli katkıları: Elektron kırınımı keşfi, dalga-parçacık ikiliğinin deneysel kanıtı) (Nobel: 1937) )

- ELEKTRON ile POZİTRON

( Negatif yüklü parçacık. İLE Pozitif yüklü parçacık. )

- ELEKTRON ile PROTON

( Negatif yüklü temel parçacık. İLE Pozitif yüklü temel parçacık. )

( ELECTRON vs. PROTON )

- ELEKTRONEGATİFLİK ile/||/<> ELEKTROPOZİTİFLİK

( Elektronegatiflik elektron çekme İLE elektropozitiflik elektron verme eğilimi )

( Formül: χ_Pauling İLE χ_A - χ_B = 0.208√(E_AB - √(E_AA·E_BB)) )

( Wolfgang Pauli tarafından 1932 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1901-1994) (Ülke: ABD) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Kimyasal bağ teorisi, protein yapısı) (Nobel: 1954) )

- ELEKTRONEGATİFLİK ile İYONLAŞMA ENERJİSİ

( Bir atomun elektron çekme yeteneği. İLE Bir atomdan bir elektron koparmak için gerekli enerji. )

- ELEKTROSTATİK STABİLİZASYON ile/||/<> STERİK STABİLİZASYON

( Elektrostatik yük itme DLVO, sterik polimer engel. )

( Formül: ζ-potansiyel İLE polimer )

- ELEKTROSTATİK ile/||/<> ELEKTRODİNAMİK (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Elektrostatik durgun, elektrodinamik hareketli yükleri inceler )

( Formül: Durgun İLE hareketli )

- ELEMENT vs. BASE

- ELEMENT İLE BİLEŞİK İLE KARIŞIM ile/||/<> MADDE SINIFLANDIRMASI

( Temel madde türleri. )

( Formül: H₂O bileşik İLE hava karışım )

- ELEMENT ile/||/<> BİLEŞİK

( Element tek tür atomdan İLE bileşik farklı atomlardan oluşur )

( Formül: O₂ (element) İLE H₂O (bileşik) )

- ELEMENT değil/yerine/= ÖGEDEK

- ELEMENT ile/||/<> TAHMİN

( Bilinmeyen elementlerin özelliklerini tahmin )

( Dmitri Mendeleev tarafından 1871 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1834-1907) (Ülke: Rusya) (Alan: Kimya) (Önemli katkıları: Periyodik tablo) )

- ELEŞTİRİ ile/ve/<>/> ÇOĞALMA

( Eleştiril(e)meyen şey, çoğal(a)maz. )

- ELİN KİRİ ile/ve/||/<>/>/< KALBİN KİRİ

( Sabun ile su temizler. İLE/VE/||/<>/>/< Dost ile sohbet temizler. )

- ELİPS ile/||/<> HİPERBOL

( Elips odak uzaklıkları toplamı sabit İLE hiperbol odak uzaklıkları farkı sabit )

( Formül: x²/a² + y²/b² = 1 (elips) İLE x²/a² - y²/b² = 1 (hiperbol) )

- ELİPSOİD ile/||/<> DENGE

( Dönen elipsoidlerin dengesi )

( Colin Maclaurin tarafından 1740 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1698-1746) (Ülke: İskoçya) (Alan: Matematik) (Önemli katkıları: Maclaurin serisi) )

- ELLİPTİC COHOMOLOGY ile/||/<> ORDİNARY COHOMOLOGY

( Elliptic cohomology eliptik eğri yapısı taşıyan kohomolojiyken İLE ordinary cohomology standart kohomoloji kuramıdir )

( Formül: Elliptic spectrum )

- ELLİPTİC FUNCTİON ile/||/<> MODULAR FUNCTİON

( Elliptic çift periyodik, modular modüler grup. )

( Formül: Doubly periodic İLE modular group )

- ELÜSYON ile/||/<> ELÜZYON

( Yıkayarak ayırma. İLE/||/<> Sıvı birikimi. )

- EM = EM SAM
[< Divân-ü Lugât-it-Türk]

( İlaç. )

- EMÂRE[Ar.] ile ALÂMET[Ar.]

( Belirti, iz, ipucu. İLE Belirti, işaret, iz, nişan. | Büyüklük, irilik bakımından şaşılacak durumda olan nesne. )

- EMBRİYO ile/||/<> FETÜS

( Embriyo ilk 8 hafta İLE fetüs 9. haftadan doğuma. )

( Formül: Organogenez İLE büyüme )

- EMEK ile/ve HAREKET

( LABOUR vs./and MOVEMENT )

- EMEL ile/ve/||/<>/< TEMEL

- EMERGENCE İLE SELF-ORGANİZATİON İLE CRİTİCALİTY ile/||/<> KARMAŞIK SİSTEMLER

( Basit kurallardan karmaşık davranış. )

( Formül: Power law: P(x) ∼ x^(-α) )

- EMERGENCE ile/||/<> REDÜKSİYONİZM

( Emergence bütün > parçalar toplamı, redüksiyon parçalara ayırma. )

( Formül: Karmaşık İLE basit )

- EMERGENT ÇEKİM ile/||/<> EİNSTEİN ÇEKİM

( Emergent çekim mikroskopik etkileşimlerden doğarken, Einstein çekim geometrik uzay-zaman eğriliğidir )

( Formül: G_μν ∝ T_μν )

( Albert Einstein tarafından 1905 yılında keşfedildi/formüle edildi. )

- EMERGENT SPACETİME ile/||/<> MİNKOWSKİ UZAYI

( Emergent spacetime kuantum dolanıklıktan doğarken İLE Minkowski uzayı sabit düz uzay-zamandır )

( Formül: ds² = η_μν dx^μ dx^ν )

- EMİR ile/ve/||/<>/< CEBİR

- EMOLLİENT İLE HUMECTANT İLE EMULSİFİER ile/||/<> KOZMETİK BİLEŞENLER

( Kozmetik formülasyon elemanları. )

( Formül: HLB değeri )

- EMPEDANS İLE REAKTANS İLE ADMİTANS ile/||/<> AC DEVRE PARAMETRELERİ

( Alternatif akım devre karakteristikleri. )

( Formül: Z = √(R² + X²) )

- EMPEDANS ile/||/<> DİRENÇ (İKİLİ KARŞILAŞTIRMA)

( Empedans AC devrede, direnç DC devrede zorluktur )

( Formül: Z=√(R²+(XL-XC)²) İLE R )

- EMPEDANS ile/||/<> REAKTANS

( Empedans toplam AC direnci (Z) İLE reaktans sadece L ve C kaynaklı kısmıdır. )

( Formül: Z = √(R² + X²) İLE X = X_L - X_C )

- EMPİRİK FORMÜL ile MOLEKÜLER FORMÜL

( Bileşiğin en basit oranını gösteren formül. İLE Bileşiğin gerçek atom sayısını gösteren formül. )

- EN AZ ENERJİ ile/ve/||/<> EN YÜKSEK DÜZENSİZLİK

- EN AZA İNDİRGEMEK değil EN AZA İNDİRMEK

- EN BÜYÜK:
YOKSUN/LUK ile/ve/<> FAKİR/LİK

( Akılsızlık. İLE/VE/<> Bilgisizlik. )

- EN İYİ İLETKEN -ile

( GÜMÜŞ )

- EN ÖLÜMCÜL HASTALIK TAŞIYICILARI -ile/ve/||/<>

( )

( Soldan sağa ve yukarıdan aşağı sırasıyla...

1. Sarı Humma Sivrisineği[Lat. Aedes aegypti]

Hastalıklar: Sarı Humma ve Deng Ateşi
Etkilediği Kişi Sayısı: Yılda 50 - 528 milyon
Ölüm: Yılda 100.000 kişi

2. Güney Ev Sivrisineği[Lat. Culex quinquefasciatus]

Hastalıklar: Batı Nil Virüsü, filariyaz

3. Sıtma Sivrisineği[Lat. Anopheles gambiae]

Hastalıklar: Sıtma
Etkilediği Kişi Sayısı: Yılda 220 milyon kişi
Ölüm: Yılda 1 Milyon insan

4. Oryantal Sıçan Biti[Lat. Xenopsylla cheopis]

Hastalıklar: Veba, Sıçan Humması
Etkilediği Kişi Sayısı: Günümüze kadar milyarlarca
Ölüm: Günümüze kadar yüz milyonlarca kişi

5. Kara Sinek[Lat. Simulium erythrocephalum]

Hastalıklar: Onkosersiyazis (River-körlüğü)
Etkilediği Kişi Sayısı: Günümüze kadar 37 milyon kişi
Sonuç: Günümüze kadar 300.000 kalıcı körlük

6. Kum Sineği[Lat. Lutzomyia longipalpis]

Hastalıklar: Layşmanya
Etkilediği Kişi Sayısı: Toplamda 22 milyon, her yıl 2 milyon kişi

7. Öpücük Böceği[Lat. Rhodnius prolixus]

Hastalıklar: Chagas hastalığı
Etkilediği Kişi Sayısı: Toplamda 10 milyon, her yıl 400.000 kişi

8. İnsan Gövde Biti[Lat. Pediculus humanus]

Hastalıklar: Epidemik tifus ve Siper humması
Ölüm: Her yıl 200.000 kişi

9. Dermacentor variabilis

Hastalıklar: Rocky Dağları Benekli Ateşi, Tularemi

10. Siyah Bacaklı Kene[Lat. Ixodes scapularis]

Hastalıklar: Laym hastalığı, babesiyoz, anaplazmozis Etkilediği Kişi Sayısı: Her yıl on binlerce kişi

11. Çeçe Sineği[Lat. Glossina morsitans]

Hastalıklar: İnsan Uyku Hastalığı
Ölüm: Her yıl 9000 kişi [bugüne kadar 2 milyon]

12. Asya Kaplan Sivrisineği[Lat. Aedes albopictus]

Hastalıklar: Batı Nil Virüsü, Sarı Humma, St. Louis Ensefaliti, Dang Humması, Chikungunya humması
Ölüm: Bugüne kadar on milyonlarca kişi. )

- EN YAVAŞ HAREKET EDEN HAYVAN:
BRADIPUS değil SLOTH

( ... DEĞİL 3 parmaklı, üç tırnaklıdır. Saatte en çok 0.0048 km. hıza ulaşabiliyor. Amerika'da yaşar. )

- EN YAVAŞ HAREKET EDEN KUŞ -ile

( HOATZİN )

- EN YAYGIN OLARAK BULUNAN NESNE: PEROVSKİT
[Magnezyum, silikon ve oksijenden oluşan bir mineraldir] [Dünyanın toplam kütlesinin yarısını oluşturur.] -ve

- EN YOĞUN ÖĞELER(ELEMENTLER):
[1.] OSMİYUM ya da İRİDYUM | [3.] PLATİN
[daha sonra] RENYUM, NEPTÜNYUM, PLÜTONYUM VE ALTIN

- EN ZARARLI/LAR -ile

- ENANTİYOMER ile/||/<> DİASTEREOMER

( Enantiyomer ayna görüntüsü İLE diastereomer değildir )

( Formül: R/S İLE farklı stereo )

- ENDEMİK ile/||/<> KOZMOPOLİT

( Endemik bölgeye özgü İLE kozmopolit yaygındır )

( Formül: Yerel İLE küresel )

- ENDEMİK ile/||/<> YERLİ

( Endemik sadece oraya İLE yerli orada doğal. )

( Formül: Restricted İLE native )

- ENDOKRİN ile/||/<> EKZOKRİN

( Endokrin kana İLE ekzokrin kanala salgıdır )

( Formül: Hormon İLE enzim )

- ENDOPLAZMATİK RETİKULUM ile/||/<> GOLGİ CADCİĞİ

( ER protein sentez/modifikasyon, Golgi paketleme/sevk. )

( Formül: Pürüzlü/düz ER İLE cis/trans )

- ENDOSİTOZ ile/||/<> EKSOSİTOZ

( Endositoz içe alma İLE eksositoz dışa verme. )

( Formül: Fagositoz/pinositoz İLE sekresyon )

- ENDOSİTOZ ile/||/<> EKZOSİTOZ

( Endositoz göze içine alma İLE ekzositoz dışarı çıkarmadır )

( Formül: Fagositoz İLE sekresyon )

- ENDOTERMİK (ETKİLEŞİMLER) ile/||/<>/>< EKZOTERMİK (ETKİLEŞİMLERDE)

( Enerji emer. İLE/||/<>/>< Enerji salınır. )

( Isı alan tepkime. İLE/||/<>/>< Isı veren tepkime. )

- ENDOTERMİK İLE EKZOTERMİK İLE İZOTERMİK ile/||/<> REAKSİYON ISI DEĞİŞİMLERİ

( Kimyasal reaksiyonlardaki ısı akışı yönleri. )

( Formül: ΔG = ΔH - TΔS )

- ENDOTERMİK ile/||/<> EKZOTERMİK

( Endotermik ısı alır İLE ekzotermik ısı verir )

( Formül: ΔH>0 İLE ΔH<0 )

- ENERJİ AKIŞI ile/||/<> MADDE DÖNGÜSÜ

( Enerji tek yön kaybeder, madde döngüsel geri döner. )

( Formül: Termodinamik İLE konservasyon )

- ENERJİ DEPOLAMA ile/||/<> ENERJİ ÜRETİMİ

( Depolama batarya/pompalı talep, üretim anlık arz. )

( Formül: Zaman kaydırma İLE anlık )

- | ENERJİ || HELYUM[He] || NÖTRON |
ile/ve/<>/<
DÖTERYUM[D] || TRİTYUM[T]

( )

- ENERJİ VERİMLİLİĞİ ile/||/<> ENERJİ YOĞUNLUĞU

( Verimlilik çıktı/girdi, yoğunluk enerji/GDP. )

( Formül: η = W/Q İLE kWh/$ )

- ENERJİ ile DEVİNGENLİK/CANLILIK/HAREKETLİLİK

( ENERGY vs. DYNAMISM )

- ENFLASYON ile/||/<> STANDART BİG BANG

( Enflasyon ilk 10^(-32)s üstel, standart yavaş genişleme. )

( Formül: Horizon/flatness çözümü )

- ENGİNEERİNG MATHEMATİCS ile/||/<> APPLİED MATHEMATİCS

( Engineering mathematics mühendislik problemlerine özgü matematik çözümler sağlarken İLE applied mathematics daha genel uygulama alanları kapsar )

( Formül: Differential equations )

- ENHANCER ile/||/<> SİLENCER

( Enhancer gen ifadesini artırırken İLE silencer gen ifadesini baskılar )

( Formül: Transkripsiyonel düzenleme )

- ENSEMBLE METHOD ile/||/<> SİNGLE MODEL

( Ensemble çoklu model, single tek model. )

( Formül: Multiple İLE single model )

- ENTANGLEMENT ENTROPY ile/||/<> THERMAL ENTROPY

( Entanglement entropy kuantum dolanıklık ölçüsüyken İLE thermal entropy termal karışıklık ölçüsüdür )

( Formül: Von Neumann entropy )

- ENTEROTİP 1 ile/||/<> ENTEROTİP 2

( Enterotip 1 Bacteroides dominant İLE enterotip 2 Prevotella dominanttır. Enterotip protein/hayvansal yağ tüketimi ile ilişkili İLE enterotip 2 karbonhidrat tüketimi ile ilişkilidir. )

- ENTHALPY İLE ENTROPY İLE GİBBS ile/||/<> TERMODİNAMİK FONKSİYONLAR

( Enerji ve düzensizlik ölçüleri. )

( Formül: ΔG = ΔH - TΔS )

( Josiah Willard Gibbs tarafından 1876 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1839-1903) (Ülke: ABD) (Alan: Kimya, Fizik) (Önemli katkıları: Kimyasal termodinamik, Gibbs serbest enerjisi) )

- ENTROPİ ile/||/<> ENTALPİ

( Entropi düzensizlik İLE entalpi toplam enerji ölçüsüdür )

( Formül: S İLE H=U+PV )

( Rudolf Clausius tarafından 1850 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1822-1888) (Ülke: Almanya) (Alan: Fizik) (Önemli katkıları: Termodinamik, entropi) )

- ENTROPİ ile/ve/||/<> ENTALPİ

( Düzensizlik ölçüsü. [Bir yapının/sürecin düzensizliğini ölçer.] İLE/VE/||/<> Isı enerjisi değişimi. Bir yapının/sürecin toplam enerji içeriği. [Bir yapının/süreçteki toplam enerji miktarını tanımlar.] )

- ENVİRONMENTAL GENOMİCS ile/||/<> LABORATORY GENOMİCS

( Environmental genomics doğal çevre örneklerinden genom analizi yaparken İLE laboratory genomics kontrollü laboratuvar koşullarında genom analizi yapar )

( Formül: Metagenomics )

- ENZİM ile/||/<> HORMON

( Enzim kimyasal reaksiyonu hızlandırır İLE hormon düzenleyici habercidir )

( Formül: Amilaz İLE insulin )

- ENZİM ile KATALİZÖR

( Biyolojik tepkimeleri hızlandıran proteinler. İLE Kimyasal tepkimeleri hızlandıran nesneler. )

- ENZİM/ENTZİM/ENZYME[İng.] değil/yerine/= ÖZGEN | DİRİMSEL/BİYOLOJİK TEPKİLEYİCİ

- EPİGENETİK İMZA ile/||/<> GENETİK MUTASYON

( Epigenetik imza DNA metilasyonu gibi kalıtsal değişiklikken, genetik mutasyon DNA dizisi değişikliğidir )

( Formül: CpG metilasyonu )

- EPİGENETİK ile/||/<> GENETİK

( Epigenetik gen ifadesi İLE genetik gen dizisidir )

( Formül: Metilasyon İLE DNA dizisi )

- EPİGENOME EDİTİNG ile/||/<> GENOME EDİTİNG

( Epigenome editing DNA metilasyon gibi epigenetik işaretleri değiştirirken İLE genome editing DNA dizisini doğrudan değiştirir )

( Formül: dCas9-DNMT )

- EPR G-FAKTÖR ile/||/<> NMR CHEMİCAL SHİFT

( g-faktör elektron ortam, chemical shift çekirdek perdeleme. )

( Formül: ge = 2.0023 İLE δ ppm )

- EPRİMEK : EKŞİYİP BOZULMA

( Ekşiyip bozulmak. | Yemişin dura dura olgunlaşması, yumuşaması. | Erimek. )

- ER İLE GOLGİ İLE LYSOSOME İLE PEROXİSOME ile/||/<> HÜCRE ORGANELLERİ

( Ökaryotik hücre kompartmanları. )

( Formül: ER → Golgi → PM/Lysosome )

- ER[Ar.] ile ER[Ar.] ile ER[Tr.] ile Er.[kimya]

( Eğer, ise, olsa, olur ise. İLE Erken. İLE Erkek. | Aşamasız asker. | Yiğit, kahraman. | İşini iyi bilen, yetenekli. İLE Erbiyum'un simgesi. )

- ERDŐS-KO-RADO TEOREMİ ile/||/<> SPERNER TEOREMİ

( Erdős-Ko-Rado teoremi kesişen aileleri incelerken İLE Sperner teoremi antichain yapılarını inceler )

( Formül: Intersecting family )

- ERGİME ile AŞIRI ERGİME

( Sıcaklığı artırılmak yoluyla bir nesnenin katı durumdan sıvı duruma geçmesi, zeveban etmesi. İLE Erime noktasından daha aşağı bir sıcaklık derecesine düşmesine karşın birtakım koşullar altında bir sıvının katılaşmaması durumu. )

- ERGODİC ile/||/<> STATİONARY

( Ergodic zaman ortalaması uzay ortalaması İLE stationary dağılım değişmez. )

( Formül: Time equals space average İLE time-invariant )

- ERİME ile/ve/||/<>/> BUHARLAŞMA

( Katıdan sıvıya geçiş. İLE/VE/||/<>/> Sıvıdan gaz haline geçiş. )

- ERİME ile ÇÖZÜNME ile YAYILMA

- ERİME ile/ve/değil/<> DAĞILMA

- ERİME ile/ve/değil/||/<> ERGİME

( Katı/sıvı yağda. İLE Buzda. )

- ERİTEN ile ERİTİCİ ile ERİYİK

( İçinde katı bir madde eriyebilen ya da katı bir maddeyi eritebilen sıvı. İLE Eritme özelliği olan. | Bir başka maddeyi eriten, çözündüren cisim. İLE İçinde katı bir madde erimiş bulunan sıvı, mahlul. )

- ERİTROSİT İLE LÖKOSİT İLE TROMBOSİT ile/||/<> KAN HÜCRELERİ

( Kan elemanları ve görevleri. )

( Formül: 4-6 milyon RBC/μL )

- ERKÂN[Ar. < RÜKN] ile ANÂSIR[çoğ. UNSUR]

( Tıpta. İLE Fizikte. )

- ERKEKLERDE BEHÇET ile/||/<> KADINLARDA BEHÇET

( Erkeklerde Behçet daha şiddetli seyir İLE kadınlarda daha hafif seyreder. Erkeklerde vasküler ve nörolojik tutulum sık İLE kadınlarda mukokütanöz bulgular baskındır. Hastalık başlangıç yaşı iki cinste 20-30 yaş arası. )

( Hulusi Behçet tarafından 1937 yılında keşfedildi/formüle edildi. (1889-1948) (Ülke: Türkiye) (Alan: Dermatoloji, İmmünoloji) (Önemli katkıları: Behçet hastalığını 1937 yılında tanımladı. Üçlü semptom kompleksini (ağız yaraları, genital yaralar, göz iltihabı) bir hastalık olarak ortaya koydu. İsmini taşıyan ilk Türk doktor.) )

- ESAS ile ESANS[İng. < ESSENCE]

- ESAS ile/ve/< USÛL/YÖNTEM

( Temel, öz. İLE/VE/||/< Yöntem, yol, uygulayım, metot. )

( Usûl olmadan vusûl olmaz.[Yöntem olmazsa kavuşulmaz/ulaşılmaz.] )

( Anayasa ve bazı/çoğu önemli davalar, önce usûlden sonra esastan ele alınır. )

( Kızgın tencere, bir kulpundan tutulmaz. )

( [öncelik ve simge/benzetme olarak]
Dere. İLE/VE/||/< Okyanus.
"Okyanus". İLE/VE/||/< "Dere".

[örnek ve deyim olarak]
Okyanus[u geçmek]. İLE/VE/||/FAKAT/NE YAZIK Kİ Dere[de boğulmak][usûlün öncelikli tutulması ve/ya da bulunmaması durumunda]. )

( BASE vs./and/||/< METHOD )

- ESER ÖĞELER(ELEMENTLER) ile/ve ULTRA ESER ÖĞELER(ELEMENTLER)

( Gövdenin günlük gereksiniminin 100 miligramdan az olduğu elementler. İLE/VE Eser elementlerin binde biri kadar yani günde 100 mikrogram gerekli olan elementler. )

( Kritik önemi olan [esansiyel] elementler [Canlılığın devamı için mutlaka alınması gereken olmazsa olmaz elementlerdir.]: Magnezyum, demir, çinko, bakır, mangan, molibden, krom, selenyum, kobalt, flor, iyot, boron, nikel, vanadyum ve silikon. )

- EŞİK ile/ve/||/<> KIRILMA NOKTASI

- ESİR ile/ve/>< HEYULA/MEZC

( [Oluş-bozuluşa ...] Uğramayan. İLE/VE/>< Uğrayan.[ilk nesne][bir şeyin, her şey olabilme olanağı] )